Cicer arietinum
ଜଳସେଚନ
କମ
ଚାଷ
ବିହନ ବୁଣିବା
ଅମଳ କରିବା
140 - 150 ଦିନ
ପରିଶ୍ରମ
କମ
ସୂର୍ଯ୍ୟାଲୋକ
ସୂର୍ଯ୍ୟାଲୋକ
pH ମୂଲ୍ୟ
5.5 - 7
ତାପମାନ
18°C - 29°C
ଉର୍ବରୀକରଣ
ମଧ୍ୟମ
ଚଣା ଫସଲ ର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ ତଥା ଉତ୍ପାଦନରେ ଭାରତ ବିଶ୍ବରେ ସବୁଠାରୁ ଆଗରେ ଅଛି। ଚଣା ହେଉଛି ଭାରତରେ ପୁରାତନ କାଳରୁ ଚାଷ କରାଯାଉଥିବା ବହୁତ ପୁରୁଣା ଡାଲି ଜାତୀୟ ବ୍ଯବସାୟିକ ଫସଲ ମଧ୍ୟରେ ଅନ୍ଯତମ। ଏହା ଏକ ସଂପୂର୍ଣ୍ଣ ପ୍ରୋଟିନର ଏକ ସ୍ତୋତ୍ର ଏବଂ ତନ୍ତୁ ତଥା ଜରୁରୀ ଭିଟାମିନ ମଧ୍ୟ ଯୋଗାଇ ଥାଏ। ଚଣା କୁ ଫାଳ କରି ଡାଲି (ଚଣା ଡାଲି) ଏବଂ ଚୂନା (ବେସନ) ରୂପେ ବ୍ଯବହାର କରାଯାଇପାରେ। ତାଜା ସବୁଜ ପତ୍ରକୁ ପରିବା ହିସାବରେ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଇଥାଏ ଏବଂ ଏହାର ନଡା ଉତ୍କୃଷ୍ଟ ଗୋ ଖାଦ୍ଯ ଅଟେ।
କେତେ ପରିମାଣର ଅତିରିକ୍ତ ସାର ଆବଶ୍ୟକ ତାହା ନିର୍ଣ୍ଣୟ କରିବା ପାଇଁ ଜମିର ପ୍ରାଥମିକ ଉର୍ବରତା ଦ୍ଵାରା ଜଣ ପଡି ଥାଏ। ଶୁଖିଲା ଜମିରେ ଚଣା ଫସଲ ଭଲ ଭାବେ ହୋଇଥାଏ ଏବଂ ଏହା ପାଇଁ ଅଳ୍ପ ଜଳ ଆବଶ୍ୟକ ପଡିଥାଏ। ତେଣୁ ଚଣା ବର୍ଷା ଆଧାରିତ ଫସଲ ଭାବେ ଲଗା ଯାଇପାରେ। ଯଦି, ବୃଷ୍ଟିପାତ ର ପରିମାଣ ଯଥେଷ୍ଟ ନ ହୁଏ, ଫୁଲ ଧରିବା ପୂର୍ବରୁ ଏବଂ ଛୁଇଁ ବିକାଶ ସମୟରେ ଜଳ ସେଚନ ଦେବା ଆବଶ୍ୟକ। ଫସଲରେ ବାଳୁଙ୍ଗା ବିକାଶକୁ କମ କରିବା ପାଇଁ ଜୈବିକ ପଦାର୍ଥ ଯେମିତି ଶୁଖିଲା ପତ୍ର ର ମଲଚ ବ୍ୟବହାର କରା ଯାଇପାରେ।
ବ୍ୟାପକ ପ୍ରକାରର ମାଟିରେ ଚଣା ଫସଲ ଚାଷ କରା ଯାଇପାରେ, କିନ୍ତୁ ବାଲିଆ ଦୋରସା ରୁ ଅଳ୍ପ ମଟାଳ ମାଟି ଉପଯୁକ୍ତ ଅଟେ। ମତିରୁ ଜଳ ନିଷ୍କାସନ ଭଲ ଭାବେ ହେବା ଉଚିତ କାରଣ ଜଳ ମଗ୍ନ ପରିସ୍ଥିତି ଚଣା ଚାଷ ପାଇଁ ଉପଯୁକ୍ତ ନୁହେଁ। 5.5 ରୁ 7.0 ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ pH ଚଣା ଚାଷ ପାଇଁ ଉପଯୁକ୍ତ ଅଟେ। ଚଣା ଚାଷ ପାଇଁ ରୁକ୍ଷ କିମ୍ବା ଟେଳା ଟେଳା ମାଟି ଆବଶ୍ୟକ ହୋଇଥାଏ କାରଣ ଗୁଣ୍ଡ ହୋଇଥିବା କମ୍ପାକ୍ଟ ଜମିରେ ଚଣା ଫସଲ ଭଲ ହୁଏ ନାହିଁ।
ଚଣା ଗଛ ଭଲ ଆର୍ଦ୍ର ପରିବେଶରେ ବହୁତ ଭଲ ଭାବେ ବଢିଥାଏ। ଚଣା ଚାଷ ପାଇଁ ଅନୁକୂଳତମ ତାପମାନ ହେଲା 24ºC ରୁ 30ºC। କିନ୍ତୁ 15 ºC ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଥଣ୍ଡା ଏବଂ 35 ºC ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଉଚ୍ଚ ତାପମାନ ଚଣା ଫସଲ ସହି ପାରେ। 650 ରୁ 950 ମିମି ର ବାର୍ଷିକ ବୃଷ୍ଟିପାତ ଅଞ୍ଚଳ ଚଣା ଚାଷ ପାଇଁ ସୁହାଇଥାଏ।
Cicer arietinum
ପ୍ଲାଣ୍ଟିକ୍ସ ଆପ୍ ସାହାଯ୍ୟରେ ସୁସ୍ଥ ଫସଲ ଚାଷ କରନ୍ତୁ ଏବଂ ବହୁତ ଉତ୍ପାଦନ କରନ୍ତୁ!
ଚଣା ଫସଲ ର କ୍ଷେତ୍ରଫଳ ତଥା ଉତ୍ପାଦନରେ ଭାରତ ବିଶ୍ବରେ ସବୁଠାରୁ ଆଗରେ ଅଛି। ଚଣା ହେଉଛି ଭାରତରେ ପୁରାତନ କାଳରୁ ଚାଷ କରାଯାଉଥିବା ବହୁତ ପୁରୁଣା ଡାଲି ଜାତୀୟ ବ୍ଯବସାୟିକ ଫସଲ ମଧ୍ୟରେ ଅନ୍ଯତମ। ଏହା ଏକ ସଂପୂର୍ଣ୍ଣ ପ୍ରୋଟିନର ଏକ ସ୍ତୋତ୍ର ଏବଂ ତନ୍ତୁ ତଥା ଜରୁରୀ ଭିଟାମିନ ମଧ୍ୟ ଯୋଗାଇ ଥାଏ। ଚଣା କୁ ଫାଳ କରି ଡାଲି (ଚଣା ଡାଲି) ଏବଂ ଚୂନା (ବେସନ) ରୂପେ ବ୍ଯବହାର କରାଯାଇପାରେ। ତାଜା ସବୁଜ ପତ୍ରକୁ ପରିବା ହିସାବରେ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଇଥାଏ ଏବଂ ଏହାର ନଡା ଉତ୍କୃଷ୍ଟ ଗୋ ଖାଦ୍ଯ ଅଟେ।
ଜଳସେଚନ
କମ
ଚାଷ
ବିହନ ବୁଣିବା
ଅମଳ କରିବା
140 - 150 ଦିନ
ପରିଶ୍ରମ
କମ
ସୂର୍ଯ୍ୟାଲୋକ
ସୂର୍ଯ୍ୟାଲୋକ
pH ମୂଲ୍ୟ
5.5 - 7
ତାପମାନ
18°C - 29°C
ଉର୍ବରୀକରଣ
ମଧ୍ୟମ
କେତେ ପରିମାଣର ଅତିରିକ୍ତ ସାର ଆବଶ୍ୟକ ତାହା ନିର୍ଣ୍ଣୟ କରିବା ପାଇଁ ଜମିର ପ୍ରାଥମିକ ଉର୍ବରତା ଦ୍ଵାରା ଜଣ ପଡି ଥାଏ। ଶୁଖିଲା ଜମିରେ ଚଣା ଫସଲ ଭଲ ଭାବେ ହୋଇଥାଏ ଏବଂ ଏହା ପାଇଁ ଅଳ୍ପ ଜଳ ଆବଶ୍ୟକ ପଡିଥାଏ। ତେଣୁ ଚଣା ବର୍ଷା ଆଧାରିତ ଫସଲ ଭାବେ ଲଗା ଯାଇପାରେ। ଯଦି, ବୃଷ୍ଟିପାତ ର ପରିମାଣ ଯଥେଷ୍ଟ ନ ହୁଏ, ଫୁଲ ଧରିବା ପୂର୍ବରୁ ଏବଂ ଛୁଇଁ ବିକାଶ ସମୟରେ ଜଳ ସେଚନ ଦେବା ଆବଶ୍ୟକ। ଫସଲରେ ବାଳୁଙ୍ଗା ବିକାଶକୁ କମ କରିବା ପାଇଁ ଜୈବିକ ପଦାର୍ଥ ଯେମିତି ଶୁଖିଲା ପତ୍ର ର ମଲଚ ବ୍ୟବହାର କରା ଯାଇପାରେ।
ବ୍ୟାପକ ପ୍ରକାରର ମାଟିରେ ଚଣା ଫସଲ ଚାଷ କରା ଯାଇପାରେ, କିନ୍ତୁ ବାଲିଆ ଦୋରସା ରୁ ଅଳ୍ପ ମଟାଳ ମାଟି ଉପଯୁକ୍ତ ଅଟେ। ମତିରୁ ଜଳ ନିଷ୍କାସନ ଭଲ ଭାବେ ହେବା ଉଚିତ କାରଣ ଜଳ ମଗ୍ନ ପରିସ୍ଥିତି ଚଣା ଚାଷ ପାଇଁ ଉପଯୁକ୍ତ ନୁହେଁ। 5.5 ରୁ 7.0 ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ pH ଚଣା ଚାଷ ପାଇଁ ଉପଯୁକ୍ତ ଅଟେ। ଚଣା ଚାଷ ପାଇଁ ରୁକ୍ଷ କିମ୍ବା ଟେଳା ଟେଳା ମାଟି ଆବଶ୍ୟକ ହୋଇଥାଏ କାରଣ ଗୁଣ୍ଡ ହୋଇଥିବା କମ୍ପାକ୍ଟ ଜମିରେ ଚଣା ଫସଲ ଭଲ ହୁଏ ନାହିଁ।
ଚଣା ଗଛ ଭଲ ଆର୍ଦ୍ର ପରିବେଶରେ ବହୁତ ଭଲ ଭାବେ ବଢିଥାଏ। ଚଣା ଚାଷ ପାଇଁ ଅନୁକୂଳତମ ତାପମାନ ହେଲା 24ºC ରୁ 30ºC। କିନ୍ତୁ 15 ºC ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଥଣ୍ଡା ଏବଂ 35 ºC ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଉଚ୍ଚ ତାପମାନ ଚଣା ଫସଲ ସହି ପାରେ। 650 ରୁ 950 ମିମି ର ବାର୍ଷିକ ବୃଷ୍ଟିପାତ ଅଞ୍ଚଳ ଚଣା ଚାଷ ପାଇଁ ସୁହାଇଥାଏ।