Grapholita molesta
ਕੀੜਾ
ਨੁਕਸਾਨ ਦਾ ਕਾਰਨ ਮੇਜਬਾਨ ਪੌਦਿਆਂ ਦੀਆਂ ਟੂਡਾਂ ਅਤੇ ਫਲਾਂ 'ਤੇ ਹਮਲਾ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਲਾਰਵੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਯੂਵਾ ਲਾਰਵਾ ਵਧ ਰਹੀ ਕਮਲਤਾ 'ਤੇ ਛੇਕ ਕਰ ਲੈਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਅੰਦਰੂਨੀ ਟਿਸ਼ੂਆਂ 'ਤੇ ਖੁਰਾਕ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਹੇਠਾਂ ਨੂੰ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਸੰਕਰਮਿਤ ਟੂੰਡਾਂ ਦੇ ਪੱਤੇ ਕੁਮਲਹਾ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਸ਼ੂਟ ਦੇ ਮਰਨ ਦੇ ਲ਼ੱਛਣ। ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਡੰਡਲਾਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਜਿੰਨੀ ਵੱਧ ਹੋਵੇ, ਉਨਾ ਹੀ ਲਾਰਵੇ ਪੱਤੀਆਂ ਦੇ ਥੱਲੇ ਵੱਲ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਕੀਤੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਅਖੀਰ, ਟਾਹਣੀਆਂ ਗੂੜ੍ਹੇ ਰੰਗ ਦੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਜਾਂ ਸੁੱਕੇ ਪੱਤਿਆਂ ਵਾਲੀਆਂ ਅਤੇ ਚਿਪਚਿਪੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਬਾਅਦ ਦੀ ਪੀੜ੍ਹੀ, ਸਟੈਮ ਰਾਹੀਂ ਫਲਾਂ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਮਾਸ ਦੇ ਜ਼ਰੀਏ ਅਨਿਯਮਿਤ ਚੈਨਲਾਂ ਨੂੰ ਜਨਮ ਦਿੰਦੀਆਂ ਹਨ, ਆਮ ਤੌਰ ਤੇ ਟੋਏ ਦੇ ਨੇੜੇ। ਬਾਹਰ ਨਿਕਲੇ ਛੇਦ ਫਲਾਂ 'ਤੇ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੇ ਹਨ, ਚਿਪਚਿਪੇ ਗੂੰਦ ਅਤੇ ਲਾਰਵੇ ਦੇ ਮੱਲ ਨਾਲ ਘਿਰੇ ਹੋਏ। ਮੌਕਾਪ੍ਰਸਤ ਰੋਗਾਣੂ ਇਹਨਾਂ ਜ਼ਖ਼ਮਾਂ 'ਤੇ ਉਪਨਿਵੇਸ਼ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਫੱਲ ਵਿਗੜ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਬੁਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪ੍ਰਭਾਵਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ, ਲਾਰਵਾ ਸਿਰਫ ਇਕ ਫਲ 'ਤੇ ਭੋਜਨ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਫਲ ਤੋਂ ਟੁੰਡਾ ਤੱਕ ਦੁਬਾਰਾ ਨਹੀਂ ਜਾਂਦੇ।
ਜੀਨਸ ਟ੍ਰਿਚੋਗਰਾਮਾ ਅਤੇ ਬਰੇਕੋਨੀਡ ਵੇਸਪ ਮੈਕਰੋਂਸੇੰਟਰਸ ਐਂਸੀਲਿਵੋਰਸ ਦੇ ਕਈ ਪਰਜੀਵੀਨਾਸ਼ਕ ਵੇਸਪ, ਓਰੀਐਂਟਲ ਫਲ ਕੀੜੇ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਵਰਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਫੰਗਲ ਅਤੇ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਰੋਗਾਣੂਆਂ ਦੀ ਇੱਕ ਲੜੀ, ਉਦਾਹਰਨ ਲਈ ਬੇਓਵਰਿਆ ਬੇਸੀਆਨਾ ਅਤੇ ਬੇਸੀਲਸ ਥਰਿੰਗਿੰਗਸਿਸ, ਵੀ ਅਸਰਦਾਰ ਹਨ। ਅੰਡੇ ਜਾਂ ਲਾਰਵਾ ਦੇ ਵੱਖ ਵੱਖ ਪੜਾਵਾਂ ਲਈ ਹੋਰ ਕਈ ਪਰਜੀਵੀ ਵੀ ਜਾਣੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਪਰ ਪ੍ਰਯੋਗਿਕ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਵਰਤੇ ਨਹੀਂ ਗਏ ਹਨ।
ਜੇ ਉਪਲਬਧ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਜੈਵਿਕ ਇਲਾਜਾਂ ਨਾਲ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਰੋਕਥਾਮ ਦੇ ਉਪਾਅ ਦੇ ਉਪਾਵਾਂ ਇਕ ਵਿਆਪਕ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਇਲਾਜ ਕਰਨ ਬਾਕੇ ਵਿਚਾਰ ਕਰੋ। ਅਪਲਾਈ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਦਾ ਸਮਾਂ ਮਹੱਤਨਪੂਰਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਤਾਪਮਾਨ ਅਤੇ ਕੀੜਿਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕਰਕੇ ਨਿਰਧਾਰਤ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਰਸਾਇਣਕ ਨਿਯੰਤਰਣ ਨਵੇਂ ਉਭਰੇ ਹੋਏ ਲਾਰਵਿਆਂ ਨੂੰ ਟਾਰਗੇਟ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਐਪਲੀਕੇਸ਼ਨ ਆਮ ਤੌਰ ਤੇ ਵਧੇਰੇ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਉਦੋਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਜਦੋਂ ਜੀ. ਮੋਲਸੇਟਾ ਉਡਾਣ ਦੇ ਯੋਗ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਸਪ੍ਰ੍ਰੇ ਕੀਤੇ ਜਾ ਸਕਣ ਵਾਲੇ ਫੋਰੇਮੋਨ ਅਧਾਰਿਤ ਮਿਲਨ ਡਿਸਰਪੋਟਰ ਨੂੰ ਵੀ ਵਰਤਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਓਰੀਐਂਟਲ ਫਲ ਕੀੜੇ ਦੇ ਪ੍ਰਾਇਮਰੀ ਮੇਜ਼ਬਾਨ ਆੜੂ ਅਤੇ ਆੜੂ ਦੀ ਕਲੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਪਰ ਇਹ ਹੋਰਨਾਂ ਪੱਥਰ ਫਲਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਨਾਲ ਕੁਵੇਨਸ, ਸੇਬ, ਨਾਸ਼ਪਾਤੀ, ਅਤੇ ਗੁਲਾਬ ਤੇ ਵੀ ਹਮਲਾ ਕਰੇਗਾ। ਕੀੜੇ ਲਾਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਲਗਭਗ 5 ਐਮ.ਐਮ. ਦੇ ਇੱਕ ਖੰਭ ਵਾਲੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਸਾਹਮਣੇ ਦੇ ਖੰਭ ਗ੍ਰੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਧੂੰਦਲੀ ਰੌਸ਼ਨੀ ਨਾਲ ਅਤੇ ਗੂੜੇ ਬੈਂਡਜ਼ ਵਾਲੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਬਸੰਤ ਵਿਚ ਉਭਰ ਆਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਔਰਤਾਂ ਲਗਭਗ 200 ਛੋਟੀਆਂ, ਸਫੈਦ, ਚਿੱਟੇ ਅੰਡੇ ਇੱਕਲੇ ਹੀ ਪੱਤੇ ਜਾਂ ਟੁੰਡਿਆਂ ਦੇ ਹੇਠਲੇ ਪਾਸੇ ਰੱਖਦੀਆਂ ਹਨ। ਯੰਗ ਲਾਰਵੇ ਦਾ ਇਕ ਕ੍ਰੀਮੀ-ਸਫੈਦ ਸਰੀਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਗੁਲਾਬੀ ਰੰਗ ਵਿੱਚ ਬੱਦਲ ਜਾਂਦਾ, ਕਰੀਬ 8 ਤੋਂ 13 ਮਿਲੀਮੀਟਰ ਲੰਬਾਈ ਅਤੇ ਕਾਲੇ ਤੋਂ ਭੂਰਾ ਸਿਰ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਲਾਰਵਾ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਪੀੜ੍ਹੀ ਵਧ ਰਹੀ ਕਮਲਤਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪੱਤੀ ਦੇ ਅਧਾਰ 'ਤੇ ਛੇਦ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਇੱਥੋਂ, ਉਹ ਅੰਦਰਲੇ ਟਿਸ਼ੂਆਂ 'ਤੇ ਖੁਰਾਕ ਕਰਦੇ, ਅਖਿਰ ਟੂੰਡਾਂ ਦੇ ਮੁਰਝਾਏ ਜਾਣ ਦਾ ਕਾਰਣ ਬਣਦੇ। ਆਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਪੀੜ੍ਹੀਆਂ ਫਲ਼ਾਂ 'ਤੇ ਹਮਲਾਂ ਕਰਦਿਆਂ, ਤਣੇ ਦੇ ਅਧਾਰ ਦੇ ਨੇੜੇ ਤੋਂ ਜਾਂ ਸਾਈਡ ਤੋਂ ਦਾਖ਼ਲ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਉਹ ਬਾਅਦ ਵਿਚ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਥਾਂਵਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਸੱਕਾਂ ਦਾ ਪੈਮਾਨਿਆਂ ਜਾਂ ਲਿਟਰਾਂ ਵਿੱਚ, ਰੁੱਖ ਦੇ ਅਧਾਰ 'ਤੇ ਰੇਸ਼ਮ ਵਾਲੇ ਕੋਕੂਨ ਵਿਚ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਉਭਰੇ ਲਾਰਵੇ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿਚ ਜਾੜਾ ਬਿਤਾਉਂਦੇ ਹਨ।