Helicoverpa zea
ਕੀੜਾ
ਮੱਕੀ ਦੇ ਗੁੱਲ ਦਾ ਕੀਟ ਮੇਜ਼ਬਾਨ ਦੇ ਫਰੂਟਿੰਗ ਪੜਾਅ ਨੂੰ ਪਸੰਦ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਉਹ ਪੱਤੀਆਂ 'ਤੇ ਵੀ ਹਮਲਾ ਕਰੇਗਾ। ਲਾਰਵੇ ਰੇਸ਼ਿਆਂ(ਵਾਲਾਂ) 'ਤੇ ਖੁਰਾਕ ਕਰਦੇ ਅਤੇ ਫਿਰ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਗੁੱਲ ਵਿੱਚ ਬਿਰਾਜਮਾਨ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਜਿੱਥੇ ਉਹ ਕਰਨਲ(ਦਾਣੇ) ਖਾਂਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਗੁੱਲ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਜਾਂ ਹੇਠਾਂ ਵੱਲ ਤੋਂ ਖਾਂਦੇ ਹੋਏ ਦੇਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਖਰਾਬ ਕਰਨਲਾਂ ਦੀ ਇਕ ਕਤਾਰ ਜਿਹੀ ਬਣ ਸਕਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਭੂਰੇ ਰੰਗ ਦੇ ਮੱਲ ਦੀ ਲੰਮੀ ਲਾਈਨ ਨੂੰ ਛੱਡ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਬਹੁਤ ਜਾਲਿਮ ਕੀਟ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪ੍ਰਤੀ ਛੱਲੀ ਸਿਰਫ ਇੱਕ ਹੀ ਮੌਜੂਦ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਕਈ ਖੋਖਲੇ ਹੋਏ ਛੇਕ ਗੁੱਲ ਦੇ ਨੋਕ 'ਤੇ ਅਤੇ ਪੱਤੇ ਦੇ ਵਿਕਸਿਤ ਹੋ ਰਹੇ ਬਲੇਡਾਂ 'ਤੇ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਫੁੱਲਾਂ ਦੇ ਢਾਂਚੇ ਅਤੇ ਕਰਨਲ 'ਤੇ ਭੋਜਨ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਪਰਾਗਣ ਅਤੇ ਅਨਾਜ ਭਰਨ ਦੇ ਵਿਚ ਦਖ਼ਲ ਦਿੰਦੇ ਹਨ, ਇਸ ਲਈ ਪੈਦਾਵਾਰ ਵਿੱਚ ਗੰਭੀਰ ਰੂਪ ਨਾਲ ਸਮਝੌਤਾ ਕਰਨਾ ਪੈ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਨੁਕਸਾਨ ਨਾਲ ਦੂਸਰੇ ਰੋਗਾਂ ਦੇ ਸੰਕਰਮਣ ਫੈਲਣ ਲਈ ਇਕ ਆਦਰਸ਼ ਵਾਤਾਵਰਣ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਟ੍ਰਿਚੋਗਰਾਮਾ ਪਰਜੀਵੀ ਅਤੇ ਟੈਲਨੌਮਸ ਵੇਸਪ ਹਾਈਲਿਕਓਵਰਪਾ ਜ਼ੀਆ ਦੇ ਅੰਡਿਆਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਕੇ ਆਬਾਦੀ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕੁੱਝ ਦਰ ਵਿੱਚ ਨਿਯੰਤ੍ਰਿਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਪਰਜੀਵੀ ਲਾਰਵੇ ਵੀ ਮੌਜੂਦ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਹੋਰ ਲਾਹੇਵੰਦ ਕੀੜੇ, ਜਿਵੇਂ ਕੀ ਗ੍ਰੀਨ ਲੇਸਵਿੰਗਜ਼, ਵੱਡੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਵਾਲੇ ਬੱਗ ਜਾਂ ਡੇਮਸੇਲ ਬੱਗ ਅੰਡਿਆਂ ਅਤੇ ਛੋਟਿਆਂ ਲਾਰਵਿਆਂ ਦੇ ਸ਼ਿਕਾਰੀ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਕੁੱਝ ਲਾਹੇਵੰਦ ਨਮੋਟੌਕਸ ਵੀ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ ਜਦੋਂ ਗੁੱਲ ਦੀ ਨੋਕ 'ਤੇ ਟੀਕੇ ਲਗਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਨੋਮੂਰੇਈਏ ਰੀਲੀ ਪਰਜੀਵੀ ਉੱਲੀ ਅਤੇ ਪਰਮਾਣੂ ਪੋਲੀਹੈਡਰੋਸਿਸ ਵਾਇਰਸ ਵੀ ਹੇਲਿਕਓਵਰਪਾ ਜੀਏ ਦੀ ਆਬਾਦੀ ਨੂੰ ਘਟਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਬੈਕੀਲਸ ਥਿਊਰਿੰਗਜ਼ਿਸਿਸ ਜਾਂ ਸਪੀਨੋਸੌਡ ਵਾਲੇ ਜੈਵਿਕ-ਕੀਟਨਾਸ਼ਕ ਵੀ ਚੰਗਾ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ ਜੇਕਰ ਇਹ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਸਹੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਲਾਗੂ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਹਰੇਕ ਗੁੱਲ ਦੇ ਰੇਸ਼ਿਆਂ 'ਤੇ ਖਣਿਜ ਤੇਲ ਜਾਂ ਨਿੰਮ ਤੇਲ ਲਗਾਏ ਜਾਣ 'ਤੇ ਵੀ ਮੱਕੀ ਦੇ ਗੁੱਲ ਦੇ ਹਮਲੇ ਰੋਕੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਜੇਕਰ ਉਪਲਬਧ ਹੋ ਸਕੇ ਤਾਂ ਜੈਵਿਕ ਨਿਯੰਤ੍ਰਣ ਦੇ ਨਾਲ ਬਚਾਓਪੂਰਨ ਉਪਾਅ ਦੇ ਨਾਲ ਇੱਕ ਸੰਗਠਿਤ ਪਹੁੰਚ 'ਤੇ ਵਿਚਾਰ ਕਰੋ। ਖੇਤ ਵਿੱਚ, ਰਸਾਇਣਕ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੀ ਘੱਟ ਹੀ ਸਿਫਾਰਸ਼ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਲਾਰਵੇ ਗੁੱਲ ਦੇ ਅੰਦਰ ਛੁਪ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਸ ਇਲਾਜ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਨਹੀਂ ਆਉਂਦੇ। ਪਾਇਰੀਥਰੋਇਡ, ਸਪਾਇਨੇਟੋਰਮ, ਮੈਥੋਮਾਇਲ, ਐਸਫੇਨਵੇਲੇਰੇਟ ਜਾਂ ਕਲੋਰਫ੍ਰਿਫੋਸ ਵਾਲੀਆਂ ਕੀਟਨਾਸ਼ਕ ਦਵਾਈਆਂ ਵਰਤੀਆਂ ਜਾ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।
ਮੱਕੀ ਦੇ ਗੁੱਲ ਦਾ ਕੀਟ 5 ਤੋਂ 10 ਸੈਂਟੀਮੀਟਰ ਦੀ ਡੂੰਘਾਈ 'ਤੇ ਮਿੱਟੀ ਵਿਚ ਜਾੜਾ ਬਿਤਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਮਜ਼ਬੂਤ ਬਾਲਗ ਕੀੜੇ ਬਸੰਤ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ 'ਤੇ ਉਭਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਸ਼ਾਮ ਅਤੇ ਰਾਤ ਦੇ ਦੌਰਾਨ, ਜਿਆਦਤਰ ਤਾਪਮਾਨ ਦੇ ਵੱਧਣ ਦੇ ਨਾਲ ਜਿਆਦਾ ਸਰਗਰਮ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਹਲਕੇ-ਭੂਰੇ ਰੰਗ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਦੇ ਖੰਭ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਕਈ ਵਾਰੀ ਜੈਤੂਨੀ ਪਰਛਾਵੇ ਦੇ ਨਾਲ। ਇੱਕ ਗੁੜਾ-ਭੂਰਾ ਲਹਿਰਦਾਰ ਬੈਂਡ ਹਾਸ਼ਿਏ 'ਤੇ ਕੁਝ ਮਿਲੀਲੀਟਰ ਤੱਕ ਦਾ ਬਣਿਆ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਹਿੰਦਵਿੰਗਸ ਸਫੈਦ-ਸਲੇਟੀ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਕਿਨਾਰੇ 'ਤੇ ਇੱਕ ਪੀਲੇ ਚਿੰਨ੍ਹ ਦੇ ਵਿਸ਼ਾਲ ਕਾਲੇ ਬੈਂਡ ਬਣੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਮਾਦਾਵਾਂ ਇੱਕਲਿਆਂ ਰੇਸ਼ਮ ਜਾਂ ਪੱਤੇ ਉੱਤੇ ਇੱਕ ਸਫੈਦ ਗੁੰਬਦ ਦੇ ਆਕਾਰ ਦੇ ਅੰਡੇ ਦਿੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਲਾਰਵਾ ਰੰਗ ਵਿੱਚ ਬਦਲਵਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ (ਹਲਕੇ ਹਰੇ ਤੋਂ ਲਾਲ ਜਾਂ ਭੂਰਾ), ਮਾਮੂਲੀ ਵਾਲ ਅਤੇ ਲਗਭਗ 3.7 ਮਿਲੀਮੀਟਰ ਲੰਬਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਪੀਲਾ-ਭੂਰਾ ਜਾਂ ਨਾਰੰਗੀ ਸਿਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇੱਕ ਕਾਲੇ ਰੰਗ ਦੇ ਧੱਬਿਆਂ ਨਾਲ ਢੱਕਿਆ ਹੋਇਆ ਸ਼ਰੀਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਕਿ ਸੂਖਮ ਕੰਡਿਆਂ ਜਿਹਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਜਿਉਂ-ਜਿਉਂ ਉਹ ਵਿਅਸਕ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਦੋ ਪੀਲੀਆਂ ਧਾਰੀਆਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਖੰਭਾਂ 'ਤੇ ਵਿਕਸਤ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ।