Heliocheilus albipunctella
ਕੀੜਾ
ਮੁੱਖ ਸੁਰੰਗ ਖੋਦਣ ਵਾਲੇ ਦੇ ਕੋਲ ਇੱਕ ਜੀਵਨ ਚੱਕਰ ਹੈ ਜੋ ਬਾਜਰੇ ਦੇ ਪੌਦਿਆਂ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ| ਜਨਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਸ਼ਾਖਾ ਛੋਟੀ ਸੁੰਡੀ ਨੂੰ ਖਾਣਾ ਖਿਲਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਰਦੀ ਹੈ | ਜਿਉਂ ਜਿਉਂ ਬੀਜ ਦਾ ਸਿਰ ਵਿਕਸਿਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜਵਾਨ ਸੁੰਡੀਆਂ ਜਵਾਰ ਦੇ ਗਲੂਮ ਵਿੱਚ ਛੇਕ ਬਨਾਂਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਫੁੱਲ ਖਾਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਜਦ ਕਿ ਨੌਜਵਾਨ ਸੁੰਡੀਆਂ ਫੁੱਲਦਾਰ ਪੇਡੂੰਕਲ ਕਟਦੀਆਂ ਹਨ , ਜਿਸ ਨਾਲ ਅਨਾਜ ਦੇ ਨਿਰਮਾਣ ਨੂੰ ਰੋਕਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜਾਂ ਪੱਕੇ ਇਲਾਜ ਨੂੰ ਗਿਰਾਂਦਾ ਹੈ | ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਰੱਛੀ ਅਤੇ ਫੁੱਲਾਂ ਦੇ ਵਿੱਚਕਾਰ ਛੋਟੀ ਸੁੰਡੀਆਂ ਚਬਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਉਹ ਤਬਾਹ ਹੋਏ ਫੁੱਲਾਂ ਜਾਂ ਵਿਕਾਸਸ਼ੀਲ ਅਨਾਜ ਨੂੰ ਚੁੱਕਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਬਾਜਰੇ ਦੇ ਸਿਰ 'ਤੇ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸਰੂਪ ਪੈਟਰਨ ਨੂੰ ਛੱਡਦੇ ਹਨ|
ਹੈਬਰਬ੍ਰੈਕਨ ਹੈਬਰਟਰ ਮੁੱਖ ਸੁਰੰਗ ਖੋਦਣ ਵਾਲੇ ਦਾ ਕੁਦਰਤੀ ਪੈਰਾਸਾਈਟ ਹੈ ਅਤੇ ਕੁਝ ਅਫਰੀਕੀ ਮੁਲਕਾਂ ਵਿੱਚ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਪੀੜਤ ਬਾਜਰੇ ਦੇ ਖੇਤਾਂ ਵਿੱਚ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਕੁਝ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ 97% ਦੀ ਮੌਤ ਤਕ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਅਨਾਜ ਦੀ ਪੈਦਾਵਾਰ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਲਾਭ ਹੋਇਆ ਹੈ|
ਜੇ ਉਪਲੱਬਧ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਰੋਕਥਾਮ ਉਪਾਅ ਅਤੇ ਜੈਵਿਕ ਇਲਾਜ ਨਾਲ ਇੱਕ ਇਕਸਾਰ ਪਹੁੰਚ 'ਤੇ ਵਿਚਾਰ ਕਰੋ| ਕੋਈ ਵੀ ਰਸਾਇਣਕ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਨਹੀਂ ਹੈ ਜੋ ਇਸ ਸਮੇਂ ਐਚਐਲਬੀਬੀਪੈਂਟੇਲਾ ਉੱਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਨਿਯੰਤਰਣ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰ ਸਕੇ |
ਲੱਛਣ ਬਾਜ਼ਰੇ ਮੁੱਖ ਸੁਰੰਗ ਖੋਦਣ ਵਾਲੇ, ਹੇਲੀਓਸੀਲਾਸ ਐਲਬੀਪੁੰਕਟੈਲਾ ਕਾਰਨ ਹੁੰਦੇ ਹਨ| ਬਾਲਗ ਕੀੜੇ ਉਡਣ ਵਾਲਾ ਸਮੇਂ ਦੀ ਮਿਆਦ ਬਾਜਰੇ ਦੇ ਪੈਨਿਕਲ ਦੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ਅਤੇ ਫੁੱਲਾਂ ਦੇ ਉੱਗਣ 'ਤੇ ਹੁੰਦੀ ਹੈ| ਔਰਤਾਂ ਅੰਡੇ ਨੂੰ ਵੱਖਰੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਜਾਂ ਛੋਟੇ ਇਕੱਠ ਵਿੱਚ ਰੱਛੀਆਂ ਨਾਲ ਢਿੱਲੇ ਅਟਕਾਏ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜਾਂ ਦੇਦੋਫੁੱਲ ਦੇ ਤਲ ਤੇ , ਜਾਂ ਫੁੱਲ ਦੇ ਸਿਰ ਦੇ ਉਗਦੇ ਹੋਏ ਉਂਦੀ ਡੰਡੀ ਤੇ ਰੱਖਦੀਆਂ ਹਨ| ਅੰਡੇ ਦੇ ਟੁੱਟਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਨੌਜਵਾਨ ਸੁੰਡੀ ਪੈਨਿਕਲ ਤੇ ਖਾਣਾ ਖਾਂਦੀ ਹੈ , ਅਤੇ ਵੱਡੀ ਉਮਰ ਦੀ ਸੁੰਡੀਆਂ ਚੂੜੀਦਾਰ ਸੁਰੰਗਾਂ ਦਾ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਪੈਟਰਨ ਬਣਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ | ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਵਧੀ ਹੋਈ ਛੋਟੀ ਸੁੰਡੀ ਲਾਲ ਜਾਂ ਗੁਲਾਬੀ ਹੋ ਕੇ ਜ਼ਮੀਨ ਤੇ ਡਿੱਗਦੀ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਇਹ ਪੇਉਪੇਟ ਨੂੰ ਜਾਣ ਲਈ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਕਰਦਾ ਹੈ| ਉਹ ਪੂਰੇ ਸੁੱਕੇ ਮੌਸਮ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਇਸ ਅਵਸਥਾ ਵਿੱਚ ਡਿਆਪੌਸੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਬਰਸਾਤੀ ਮੌਸਮ ਵਿੱਚ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ ਤੇ ਹੀ ਉਭਰ ਕੇ ਹੀ ਨਿਕਲਦੇ ਹਨ ਹਨ| ਇਹ ਕੀੜੇ ਪੱਛਮੀ ਅਫ਼ਰੀਕਾ ਦੇ ਸਾਹਲਿਯਨ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਮੋਤੀ ਬਾਜਰੇ ਪੈਨਿਕਲ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਨੁਕਸਾਨਦਾਇਕ ਕੀਟ ਵਜੋਂ ਦਰਸਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ|