Cydia pomonella
ਕੀੜਾ
5 mins to read
ਨੁਕਸਾਨ ਫਲਾਂ ਵਿਚ ਲਾਰਵੇ ਦੁਆਕਾ ਖੁਰਾਕ ਕੀਤਾ ਜਾਣ ਕਾਰਣ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਫਲਾਂ ਦੀ ਚਮੜੀ 'ਤੇ ਹਲਕੇ ਐਂਟਰੀ ਪੁਆਇੰਟ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਅਧੂਰਾ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਮੇਲ ਖਾਂਦੇ ਹਨ, ਜਿੱਥੇ ਲਾਰਵੇ ਦੀ ਮਰ ਜਾਂਦੇ ਜਾਂ ਛੱਡ ਕੇ ਗਏ ਹੁੰਦੇ ਅਤੇ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਜਗ੍ਹਾ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਸਫਲ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ, ਲਾਰਵਾ ਫਲ ਦੇ ਗੁਦੇ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਬੀਜਾਂ ਨੂੰ ਖਾਣ ਲਈ ਕੋਰ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਦੇ ਛੇਕ ਇਕ ਲਾਲ ਘੇਰੇ ਨਾਲ ਘਿਰੇ ਹੋਏ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਲਾਲ-ਭੂਰੇ, ਲਾਰਵੇ ਦੇ ਭੂਰਭੂਰੇ ਮੱਲ ਨਾਲ ਢੱਕੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਫਲ ਖੁੱਲ੍ਹੇ ਕੱਟ ਦਿੱਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਛੋਟੇ ਚਿੱਟੇ ਕੈਟਰਪੀਲਰਸ ਕਈ ਵਾਰੀ ਕੋਰ ਦੇ ਨੇੜੇ ਦੇਖੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਨੁਕਸਾਨੇ ਫਲ ਪੱਕਣ ਅਤੇ ਜਲਦੀ ਡਿੱਗਣ ਲਈ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜਾਂ ਬੱਸ ਬਿਕਰੀ ਯੰਹ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਜੇ ਬੇਕਾਬੂ ਕਰਕੇ ਛੱਡਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਲਾਰਵੇ ਕਾਫ਼ੀ ਨੁਕਸਾਨ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਅਕਸਰ 20 ਤੋਂ 90% ਫਲਾਂ ਨੂੰ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਕਿਸਮ ਅਤੇ ਸਥਿਤੀ ਦੇ ਅਧਾਰ 'ਤੇ ਸੰਕਰਮਿਤ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਡੂੰਘੇ ਛੇਦ ਸਟੋਰ ਕੀਤੇ ਫਲਾਂ ਵਿਚ ਗੰਭੀਰ ਸਮੱਸਿਆ ਬਣ ਸਕਦੇ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਬੈਕਟਰੀਆ ਅਤੇ ਫੰਗੀ ਦੁਆਰਾ ਉਪਨਿਵੇਸ਼ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸੜਨ ਵੱਲ ਲੇ ਜਾਦੀਆਂ ਹਨ। ਦੇਰ ਨਾਲ ਪੱਕਣ ਵਾਲੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ ਵਿੱਚ ਮੁਢਲੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲੇ ਨੁਕਸਾਨ ਜਾਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਕੋਡਲਿੰਗ ਕੀੜਾ ਗ੍ਰੈਨੂਲੋਸਿਸ ਵਾਇਰਸ (ਸੀਵਾਈਡੀ-ਐਕਸ) ਹਫਤਾਵਾਰੀ ਅੰਤਰਾਲਾਂ ਵਿਚ ਲਾਗੂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕੀੜਾ ਅਤੇ ਫਲਾਂ ਦੇ ਸਟਿੰਗ ਜਿਹੀ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਵਾਇਰਸ ਸਿਰਫ ਕੀੜੇ ਦੇ ਲਾਰਵੇ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ 1% ਤੇਲ ਨਾਲ ਮਿਲਾ ਕੇ ਸਪਰੇਅ ਕਰਨ ਨਾਲ ਇਸ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਸਪਾਈਨੋਸੈਡ ਵਰਗੇ ਕੀਟਨਾਸ਼ਕਾਂ ਦੀ ਵੀ ਸਿਫਾਰਸ਼ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਸਪਾਇਨਸੈਡ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਵਿਆਪਕ ਪੱਧਰ ਦਾ ਜ਼ਹਿਰੀਲਾਪਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਲਾਭਦਾਇਕ ਨੇਮੇਟੋਡਜ ਜੋ ਇਸ ਕੀੜੇ ਦਿਆਂ ਅਪੂਰਣ ਪੜਾਵਾਂ ਨੂੰ ਪਾਰ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਨਸ਼ਟ ਕਰਦੇ ਹਨ ਵਪਾਰਕ ਤੌਰ ਤੇ ਉਪਲਬਧ ਹਨ। ਵੈੱਟਟੇਬਲ ਕਾਓਲਿਨ ਮਿੱਟੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਇਸ ਕੀਟ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਨੁਕਸਾਨ ਨੂੰ 50-60% ਤੱਕ ਘੱਟ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਜੇ ਉਪਲਬਧ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਜੀਵ-ਵਿਗਿਆਨਕ ਉਪਚਾਰਾਂ ਦੇ ਨਾਲ, ਰੋਕਥਾਮ ਉਪਾਵਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਇਲਾਜ ਕਰਨ ਦੀ ਏਕੀਕ੍ਰਿਤ ਪਹੁੰਚ ਬਾਰੇ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚਾਰ ਕਰੋ। ਫੇਰੋਮੋਨ ਫਾਹਿਆਂ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਕੀਟਨਾਸ਼ਕਾਂ ਨਾਲ ਸਪ੍ਰੇਆਂ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾਓ ਅਤੇ ਤਾਲਮੇਲ ਕਰੋ। ਕੋਡਲਿੰਗ ਕੀੜਾ ਗ੍ਰੈਨੂਲੋਸਿਸ ਵਾਇਰਸ (ਸੀਵਾਈਡੀ-ਐਕਸ) ਹਫਤਾਵਾਰੀ ਅੰਤਰਾਲਾਂ ਵਿਚ ਲਾਗੂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕੀੜਾ ਅਤੇ ਫਲਾਂ ਦੇ ਸਟਿੰਗ ਜਿਹੀ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਵਾਇਰਸ ਸਿਰਫ ਕੀੜੇ ਦੇ ਲਾਰਵੇ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ 1% ਤੇਲ ਨਾਲ ਮਿਲਾ ਕੇ ਸਪਰੇਅ ਕਰਨ ਨਾਲ ਇਸ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਸਪਾਈਨੋਸੈਡ ਵਰਗੇ ਕੀਟਨਾਸ਼ਕਾਂ ਦੀ ਵੀ ਸਿਫਾਰਸ਼ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਸਪਾਇਨਸੈਡ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਵਿਆਪਕ ਪੱਧਰ ਦਾ ਜ਼ਹਿਰੀਲਾਪਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਲੱਛਣ ਸਾਈਡਿਆ ਪੋਮੋਨੈਲਾ ਦੇ ਲਾਰਵੇ ਦੇ ਕਾਰਨ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਬਾਲਗ ਸਿਰਫ ਸੂਰਜ ਛਿਪਣ ਤੋਂ ਕੁਝ ਘੰਟੇ ਪਹਿਲਾਂ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਤੱਕ ਹੀ ਸਰਗਰਮ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ, ਅਤੇ ਜਦੋਂ ਸ਼ਾਮ ਦਾ ਤਾਪਮਾਨ 16 ਡਿਗਰੀ ਸੈਂਟੀਗ੍ਰੇਡ ਤੋਂ ਵੱਧ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤੱਦ ਮਿਲਨ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਕੀੜਿਆਂ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਪੀੜ੍ਹੀ ਬਸੰਤ ਰੁੱਤੇ ਜਾਂ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਗਰਮੀਆਂ ਵਿੱਚ ਖਿੜ ਉੱਗਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਫੁੱਟਦੀ ਹੈ। ਉਡਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਤੋਂ ਇਕ ਜਾਂ ਦੋ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਬਾਅਦ, ਕੀੜਾ ਫਲਾਂ 'ਤੇ ਅੰਡੇ ਦੇ ਦਿੰਦੇ ਹਨ, ਆਮ ਕਰਕੇ ਇਕ ਪ੍ਰਤੀ ਫਲ। ਇਹਨਾਂ ਅੰਡਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਛੋਟੇ ਲਾਰਵੇ ਫੁਟਦੇ ਅਤੇ ਚਮੜੀ 'ਤੇ ਚਬਾਉਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਦੇ, ਫਲਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਬਾਹਰ ਵੱਲ ਤੋਂ ਛੇਦ ਕਰਦੇ। ਕੈਟਰਪਿਲਰ ਦੇ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਵਿਕਸਤ ਹੋਣ ਵਿਚ ਤਿੰਨ ਤੋਂ ਪੰਜ ਹਫ਼ਤਿਆਂ ਦਾ ਸਮਾਂ ਲੱਗਦਾ ਹੈ। ਪਰਿਪੱਕ ਲਾਰਵੇ ਫਲ ਨੂੰ ਛੱਡ ਕੇ ਛਿਪਣ ਲਈ ਇੱਕ ਜਗ੍ਹਾ ਲੱਭ ਲੈਂਦੇ, ਉਦਾਹਰਨ ਲਈ: ਤਣੇ ਵਿਚ ਦੀ ਤਰੇੜ। ਦੂਜੀ ਪੀੜ੍ਹੀ ਗਰਮੀ ਦੇ ਅਖੀਰ ਵਿਚ ਜਾਂ ਪਤਝੜ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿਚ ਫੁੱਟਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਪੀੜ੍ਹੀ ਪੱਕੇ ਫਲ਼ਾਂ ਨੂੰ ਉਦੋਂ ਤਕ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਉਂਦੀ ਹੈ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਉਹ ਰਹਿਣ ਜਿੰਨੀ ਜਗ੍ਹਾ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਬਣਾ ਲੈਂਦੇ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਸਰਦੀਆਂ ਲੰਘਾਉਣੀਆਂ ਹਨ।