Striga hermonthica
ਨਦੀਨ
5 mins to read
ਜਾਮਣੀ ਵਿਚਵੀਡ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵੀ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਇਹ ਪੌਦੇ 'ਤੇ ਚਮਕਦਾਰ ਹਰੇ ਤਣੇ ਅਤੇ ਪੱਤਿਆਂ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਛੋਟੇ, ਚਮਕਦਾਰ, ਜਾਮਨੀ ਰੰਗ ਦੇ ਫੁੱਲ ਵੀ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਪੋਦਾ ਪਰਜੀਵੀ ਫਸਲਾਂ ਅਤੇ ਮੇਜ਼ਬਾਨ ਪੌਦਿਆਂ ਤੋਂ ਪਾਣੀ ਅਤੇ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਤੱਤ ਕੱਢ ਲੈਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਉਹ ਸੋਕੇ ਜਾਂ ਪੋਸ਼ਕ ਤੱਤਾਂ ਦੀ ਕਮੀ ਕਰਦੇ ਹਨ: ਕਲੋਰੋਸਿਸ, ਪੱਤਿਆਂ ਦਾ ਵਿਗਾੜ ਅਤੇ ਪੌਦਿਆਂ ਦੇ ਵਿਕਾਸ 'ਚ ਰੁਕਾਵਟ। ਉਭਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਲੱਛਣਾਂ ਦੀ ਤਫਤੀਸ਼ ਕਰਨੀ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਘਾਟ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਤੱਤ ਦੀ ਘਾਟ ਦੇ ਸਮਾਨ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇੱਕ ਵਾਰ ਜਦੋਂ ਸਟ੍ਰਿਗਾ ਉਭਰ ਆਉਂਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਨੁਕਸਾਨ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਦੇਰ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਭਾਵੇਂ ਕਿ ਇਸਨੂੰ ਇਕੱਠਾ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਉਪਜ ਦੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਨੁਕਸਾਨ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਵਿਚਵੀਡ ਸਭ ਤੋਂ ਔਖੇ ਨਿਯੰਤਰਿਤ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਪਰਜੀਵੀ ਪੌਦਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ, ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇਸਦੇ ਉੱਚ ਮਾਤਰਾ ਵਿੱਚ ਬੀਜਾਂ ਦੀ ਪੈਦਾਵਾਰ ਦੇ ਕਾਰਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਲੰਬਾਈ ਦੇ ਕਾਰਨ। ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਪੌਦਿਆਂ ਨੂੰ ਉਖਾੜਿਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਫੁੱਲ ਨਿਕਲਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਜਲਾ ਦੇਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਉੱਲੀਨਾਲ਼ਕ ਫੁਸਾਰਿਅਮ ਆਕਸੀਸਪੋਰ੍ਮ ਨੂੰ ਪਰਜੀਵੀ ਪੋਦਿਆਂ ਦੇ ਇਕ ਸੰਭਵ ਜੈਵਿਕ-ਨਿਯੰਤਕ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵਰਤਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਸਟ੍ਰਿਗਾ ਪੋਦੇ ਦੀਆਂ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਨਾੜੀ ਟਿਸ਼ੂਆਂ ਨੂੰ ਸੰਕਰਮਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸਦੇ ਵਿਕਾਸ ਨੂੰ ਵਿਗਾੜਦਾ ਹੈ।
ਜੇਕਰ ਉਪਲੱਬਧ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਜੀਵ-ਵਿਗਿਆਨਕ ਇਲਾਜਾਂ ਅਤੇ ਰੋਕਥਾਮ ਦੇ ਉਪਾਵਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਇਕਸਾਰ ਪਹੁੰਚ 'ਤੇ ਵਿਚਾਰ ਕਰੋ। ਪਰਜੀਵੀ ਪੋਦਿਆਂ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਪੋਦਨਾਸ਼ਕ ਉਪਲਬਧ ਹਨ, ਮਹਿੰਗੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਹ ਸਿੱਧੇ ਫਸਲਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਸਪਰੇਅਰ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਆ ਦੀ ਲੋੜ ਪੈਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਪੋਦਨਾਸ਼ਕ ਦੁਆਰਾ ਲਾਭਦਾਇਕ ਪੌਦੇ ਮਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਬੀਜਾਂ 'ਤੇ ਪੋਦਨਾਸ਼ਕ ਲਗਾਉਣ ਦਾ ਕੰਮ ਬਾਜਰੇ ਅਤੇ ਜਵਾਰ ਵਿੱਚ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ ਜਿਸ ਨਾਲ ਲਾਗ ਵਿੱਚ 80% ਤੱਕ ਕਮੀ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਪੌਦੇ ਲਗਾਉਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਪੋਦਨਾਸ਼ਕ ਪ੍ਰਤੀ ਰੋਧਕ ਬੀਜਾਂ ਨੂੰ ਪੋਦਨਾਸ਼ਕ ਮਿਸ਼ਰਣਾਂ ਵਿੱਚ ਮਿਲਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਲੱਛਣ ਪਰਜੀਵੀ ਪੋਦੇ ਸਟ੍ਰਿਗਾ ਹੇਰਮੋਨਥਿਕਾ ਤੋਂ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਜਾਮਨੀ ਵਿਚਵੀਡ ਜਾਂ ਵਿਸ਼ਾਲ ਵਿਚਵੀਡ ਵਜੋਂ ਜਾਣੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਬ-ਸਹਾਰਿਅਨ ਅਫ਼ਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਹੈ। ਉਹ ਚਾਵਲ, ਮੱਕੀ, ਮੋਤੀ ਬਾਜਰੇ, ਜਵਾਰ, ਗੰਨਾ, ਅਤੇ ਕਾਉਪਿਯ ਸਮੇਤ ਅਨਾਜ, ਘਾਹ ਅਤੇ ਫਲ਼ਾਂ ਦੀਆਂ ਫਸਲਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਗੰਭੀਰ ਸਮੱਸਿਆ ਬਣ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਹਰੇਕ ਪੌਦਾ 90,000 ਅਤੇ 500,000 ਬੀਜ ਪੈਦਾ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਜੋ 10 ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਮਿਆਦ ਤੱਕ ਲਈ ਮਿੱਟ੍ਟੀ ਵਿੱਚ ਰਹਿ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਹਵਾ, ਪਾਣੀ, ਜਾਨਵਰ, ਜਾਂ ਮਨੁੱਖੀ ਮਸ਼ੀਨਰੀ ਦੁਆਰਾ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਫੈਲਾਏ ਜਾਂਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਹ ਮਿੱਟੀ ਵਿੱਚ ਜਾੜਾ ਬਿਤਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਮੌਸਮ ਅਨੁਕੂਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਹ ਇੱਕ ਮੇਜਬਾਨ ਜੜ੍ਹ ਦੇ ਕੁਝ ਸੈਂਟੀਮੀਟਰ ਅੰਦਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਉਹ ਉੰਗਰਣੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਣਗੇ। ਇੱਕ ਵਾਰ ਜੜ੍ਹ ਦੇ ਸੰਪਰਕ ਵਿੱਚ ਆਉਣ 'ਤੇ, ਪਰਜੀਵੀ ਪੋਦੇ ਇੱਕ ਢਾਂਚਾ ਤਿਆਰ ਕਰਦੇ ਹਨ ਜੋ ਇਸਨੂੰ ਮੇਜਬਾਨ ਪੋਦੇ ਨਾਲ ਜੋੜ ਦਿੰਦੇ ਹਨ, ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਇੱਕ ਪਰਜੀਵੀ ਸਬੰਧ ਸਥਾਪਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਨਾਈਟਰੋਜੋਨ-ਭਰਪੂਰ ਖਾਦ ਵੀ ਵਿਚਵੀਡ ਦੇ ਸੰਕਰਮਣ ਦੀ ਦਰ ਨੂੰ ਘਟਾਉਂਦੀ ਹੈ।