Banana Streak Virus
ਰੋਗਾਣੂ
5 mins to read
ਬੀਮਾਰੀ ਦੇ ਲੱਛਣ ਵਾਇਰਸ ਦੀ ਕਿਸਮ ਅਤੇ ਮਾਤਰਾ, ਪੌਦੇ ਦੀ ਵੱਖ ਵੱਖ ਕਿਸਮਾਂ ਅਤੇ ਵਾਤਾਵਰਣਿਕ ਹਾਲਤਾਂ ਦੇ ਆਧਾਰ ਤੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਸਭ ਤੋਂ ਆਮ ਲੱਛਣ, ਪੱਧਰੀ ਮੱਧ-ਪੂੰਜ ਤੋਂ ਹਾਸ਼ੀਏ ਤੱਕ ਚੱਲਣ ਵਾਲੀ ਜਾਂ ਟੁੱਟੀ ਪੀਲੀ ਰੇਖਾਵਾਂ ਦਾ ਗਠਨ ਹੋਣਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਰੇਖਾਵਾਂ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਭੂਰੀ ਜਾਂ ਕਾਲੀ ਹੋ ਜਾਂਦੀਆ ਹਨ ਅਤੇ ਪੀਲੇ ਧੱਬੇ ਜਾਂ ਅੱਖਾਂ ਦੇ ਆਕਾਰ ਦਾ ਰੂਪ ਰੇਖਾਵਾਂ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋ ਸਕਦੀਆ ਹਨ। ਗਲਨਾ ਪੱਤੇ ਤੇ ਪ੍ਰਗਟ ਹੋਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਮਾਰਜਿਨ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਕਈ ਵਾਰੀ ਮੱਧ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਕਦੀ-ਕਦਾਈਂ, ਤਣੇ ਦੇ ਅੰਦਰੂਨੀ ਟਿਸ਼ੂ ਵੀ ਗਲਨ ਨਾਲ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਬਾਅਦ ਦੇ ਲੱਛਣ ਖਾਸ ਤੌਰ ਤੇ ਘੱਟ ਤਾਪਮਾਨ ਅਤੇ ਛੋਟੇ ਦਿਨਾਂ ਦੇ ਹਾਲਤਾਂ ਵਿਚ ਨਜ਼ਰ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਸਾਰੇ ਪੱਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ ਪਰੰਤੂ ਪੌਦਿਆਂ ਦਾ ਵਿਕਾਸ ਆਮ ਤੌਰ ਤੇ ਘੱਟ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਗੁਛੇ ਅਤੇ ਫਲਾਂ ਦਾ ਆਕਾਰ ਛੋਟਾ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਕੁਦਰਤੀ ਨਿਯੰਤਰਨ ਘਟਕ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਤਤੱਇਆ, ਜਾਲਪੰਖ ਜਾਂ ਹੋਵਰ ਮੱਖੀਆਂ ਅਤੇ ਮਾਦਾ ਪੰਛੀਆਂ ਨੂੰ ਮਿਲੀਬਗਜ਼ ਦੀ ਆਬਾਦੀ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਨ ਲਈ ਵਰਤਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਆਬਾਦੀ ਜੇਕਰ ਘੱਟ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਪੱਤੇ ਤੇ ਹਲਕੇ ਖਣਿਜ ਤੇਲ ਜਾਂ ਨਿੰਮ ਰਸ ਦਾ ਛਿੜਕਾ ਕਰਨਾ ਵੀ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਜੇਕਰ ਉਪਲੱਬਧ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਜੀਵ-ਵਿਗਿਆਨਕ ਇਲਾਜਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਰੋਕਥਾਮ ਦੇ ਉਪਾਵਾਂ ਦੇ ਇਕਸਾਰ ਪਹੁੰਚ ਤੇ ਵਿਚਾਰ ਕਰੋ। ਵਾਇਰਸ ਸੰਬੰਧੀ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦਾ ਕੋਈ ਰਸਾਇਣਕ ਇਲਾਜ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਮਿਲੀਬਗਸ ਦੀ ਮੋਮੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਪਰਤ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਮਾਰਨਾ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਬਣਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਕੀਟਨਾਸ਼ਕਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਇਲਾਜ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਡੈਲਟਾਮੇਥ੍ਰੀਨ ਮਿਲੀਬਗ ਦੀ ਆਬਾਦੀ ਨੂੰ ਨਿਯੰਤਰਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਸਹਾਇਕ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਇਹ ਬਿਮਾਰੀ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਵਾਇਰਸਾਂ ਕਾਰਨ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਲੱਛਣਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਤੀ ਦਾ ਅੰਦਾਜਾ ਪੌਦਿਆਂ ਵਿਚਲੇ ਵਾਇਰਲ ਕਣਾਂ ਦਾ ਅਧਿਆਨ ਕਰਕੇ ਲਗਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਤਾਪਮਾਨ, ਅਤੇ ਆਮ ਤੌਰ ਤੇ ਮੌਸਮੀ ਰੂਪ ਰੇਖਾ, ਲਾਗ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਵਾਇਰਸ ਰੁੱਖ ਤੋਂ ਰੁੱਖ ਜਾਂ ਖੇਤ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਮਿਲੀਬਗਸ (ਸੂਇਡੋਔਕਸੀਡਾਈ) ਦੀਆਂ ਕਈ ਕਿਸਮਾਂ ਰਾਹੀਂ ਫੈਲਦਾ ਹੈ। ਲੰਬੀ ਦੂਰੀ ਦੇ ਪ੍ਰਸਾਰਣ ਦਾ ਇਕ ਹੋਰ ਮਤਲਬ ਲਾਗ ਵਾਲੇ ਪੌਦਿਆਂ ਜਾਂ ਬੀਜਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨਾ ਵੀ ਹੈ। ਇਹ ਮਿੱਟੀ ਤੋਂ ਪੈਦਾ ਨਹੀ ਹੁੰਦਾ ਅਤੇ ਖੇਤ ਵਿਚ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦੌਰਾਨ ਜੰਤਰਿਕ ਸੱਟਾਂ ਨਾਲ ਪ੍ਰਸਾਰਿਤ ਹੋਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਵੀ ਘੱਟ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਵ ਭਰ ਦੀ ਸਮੱਸਿਆ ਹੈ ਜੋ ਕੇਲੇ ਅਤੇ ਸੰਬੰਧਿਤ ਪ੍ਰਜਾਤੀਆਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਜੋ ਬੂਟੇ ਦੇ ਵਿਕਾਸ, ਫ਼ਲ ਉਪਜ ਅਤੇ ਗੁਣਵੱਤਾ ਨੂੰ ਬੁਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਵਾਇਰਸ ਨੂੰ ਕੱਟਣ ਵਾਲੇ ਸਾਧਨਾਂ ਜਾਂ ਮਕੈਨੀਕਲ ਸਾਧਨਾਂ ਰਾਹੀਂ ਫੈਲਣ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਨਹੀਂ ਹੈ।