MYMV
ਰੋਗਾਣੂ
ਛੋਟੇ ਪੱਤੇ ਆਪਣਾ ਹਰਾ ਰੰਗ (ਕਲੋਰੋਟਿਕ) ਗੁਆ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਹੇਠਾਂ ਵੱਲ ਨੂੰ ਝੁਕੇ ਜਾਂ ਪੇਪਰ ਚਿੱਟੇ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਵੱਡੀ ਉਮਰ ਦੀਆਂ ਪੱਤੀਆਂ ਖਿੰਡੇ ਹੋਏ ਪੀਲੇ ਧੱਬੇ ਦਿਖਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ ਜੋ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਅਨਿਯਮਿਤ ਆਕਾਰ ਦੇ ਹਰੇ ਅਤੇ ਪੀਲੇ ਰੰਗ ਦੇ ਧੱਬਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵਿਕਸਿਤ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਹਰਾ ਖੇਤਰ ਥੋੜ੍ਹਾ ਜਿਹਾ ਉਭਾਰਿਆ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਪੱਤੇ ਨੂੰ ਸੁੰਗੜੀ ਦਿੱਖ ਮਿਲਦੀ ਹੈ। ਜ਼ਖ਼ਮ ਵੱਡੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਕਸਾਰ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਅਤੇ ਮਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਦੇ ਹਨ (ਨੇਕਰੋਸਿਸ)। ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਪੌਦਿਆਂ ਦਾ ਵਾਧਾ ਰੁੱਕ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਘੱਟ ਫੁੱਲ ਅਤੇ ਫਲੀ ਪੈਦਾ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਫਲੀਆਂ ਛੋਟੀਆਂ, ਪਤਲੀਆਂ ਅਤੇ ਬਿੰਦੂਦਾਰ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ, ਅਤੇ ਉਹ ਕਈ ਵਾਰੀ ਉੱਪਰ ਵੱਲ ਨੂੰ ਮੁੱੜ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚ ਥੋੜ੍ਹੇ ਅਤੇ ਛੋਟੇ ਬੀਜ ਵੀ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
ਵਿਸ਼ਾਣੂ ਰੋਗਾਂ ਨੂੰ ਕਾਬੂ ਕਰਨ ਲਈ ਕੋਈ ਜੈਵਿਕ ਉਪਾਅ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ। ਪਰ, ਪੌਦੇ ਦੇ ਅੱਰਕ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਨਿੰਮ ਤੇਲ ਚਿੱਟੀ ਮੱਖੀ ਦੀ ਆਬਾਦੀ ਘਟਾਉਣ ਅਤੇ ਸੰਕਰਮਿਤ ਫਸਲਾਂ ਦੀ ਪੈਦਾਵਾਰ ਨੂੰ ਸੁਧਾਰਨ ਲਈ ਅਸਰਦਾਰ ਹਨ।
ਜੇਕਰ ਉਪਲੱਬਧ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਜੀਵ-ਵਿਗਿਆਨਿਕ ਇਲਾਜਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਹਮੇਸ਼ਾ ਰੋਕਥਾਮ ਦੇ ਉਪਾਵਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਇਕਸਾਰ ਪਹੁੰਚ ਤੇ ਵਿਚਾਰ ਕਰੋ। ਸਾਇਪਰਮੈਥ੍ਰਿਨ, ਡੈਲਟਾਮੈਥ੍ਰਿਨ, ਜਾਂ ਡਾਈਮੇਥੋਏਟ ਨਾਲ ਫੁੱਲਾਂ ਵਾਲੀ ਸਪਰੇਅ ਚਿੱਟੀ ਮੱਖੀ ਦੀ ਅਬਾਦੀ ਨੂੰ ਘਟਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਰੋਗਵਾਹਕਾਂ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਲਈ, ਸੀਮਾ ਦੀਆਂ ਫਸਲਾਂ (ਮੱਕੀ, ਜਵਾਰ ਅਤੇ ਮੋਤੀ ਬਾਜਰੇ) ਦਾ ਇਲਾਜ ਕੀਟਨਾਸ਼ਕ ਦਵਾਈਆਂ ਨਾਲ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਵਿਸ਼ਾਣੂ ਚਿੱਟੀਮੱਖੀ ਬੈਮੀਸਿਆਂ ਟਾਬਾਕੀ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਸਾਰਿਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਕੋਈ ਬੀਜ ਪ੍ਰਸਾਰਣ ਸੰਭਵ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਏਸ਼ੀਆ ਅਤੇ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚ ਇਹ ਬਿਮਾਰੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਪੱਤੇ ਦੇ ਪੀਲੇ ਧੱਬੇ ਪੌਦਾ ਦੀ ਉਤਪਾਦਕਤਾ ਨੂੰ ਕਾਫੀ ਘਟਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਗਰਮ ਤਾਪਮਾਨ ਅਤੇ ਉੱਚ ਨਮੀ ਦੋਨੋਂ ਰੋਗਵਾਹਕਾਂ ਦੀ ਆਬਾਦੀ ਦਾ ਸਮਰਥਨ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਮੂੰਗੀ ਦੇ ਪੀਲੇ ਬਿੰਦੂਦਾਰ ਵਿਸ਼ਾਣੂ ਨਾਲ ਸੰਕ੍ਰਮਣ ਦਾ ਨਤੀਜਾ ਫਸਲ ਦੇ 100% ਤੱਕ ਦੇ ਨੁਕਸਾਨ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਛੋਲਿਆਂ ਦੀ ਦਾਲ ਦਾ ਪੀਲਾ ਬਿੰਦੂਦਾਰ ਵਿਸ਼ਾਣੂ ਹਰੀ ਮੂੰਗੀ ਦੇ ਬਜਾਏ ਜਿਆਦਾਤਰ ਕਾਲੇ ਮਾਂਹ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ।