ਕੱਦੂ
ਖੀਰੇ ਦਾ ਹਰੇ ਧੱਬਿਆਂ ਵਾਲਾ ਵਿਸ਼ਾਣੂ ਰੋਗ
CGMMV
ਰੋਗਾਣੂ
ਸੰਖੇਪ ਵਿੱਚ
- ਛੋਟੇ ਪੱਤੇ ਤੇ ਹਲਕੇ ਹਰੇ ਜਾਂ ਪੀਲੇ ਚਟਾਕ ਅਤੇ ਨਾੜੀ ਨਸਾਂ ਦਾ ਸਮਾਸ਼ੋਧਣ। ਪੀਲਾ, ਕੁਚਲਣਾ, ਪੱਤਿਆਂ ਦਾ ਝੜਨਾ। ਪੌਦਿਆਂ ਦਾ ਵਿਕਾਸ ਰੁੱਕਣਾ। ਚਟਾਕਿਆ, ਲਪੇਟਿਆ ਜਾਂ ਵਿਗਾੜਿਆ ਹੋਇਆ ਫਲ।.
ਕੱਦੂ
ਲੱਛਣ
ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਪੜਾਅ ਤੇ, ਹਲਕੇ ਪੀਲੇ ਹਰੇ ਧੱਬੇ ਅਤੇ ਨਾੜਾ ਦੀ ਸਮਾਸ਼ੋਧਨ ਨੂੰ ਛੋਟੇ ਪੱਤਿਆਂ ਤੇ ਦੇਖਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਗੰਭੀਰ ਸੰਕ੍ਰਮਣ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਪੱਤਿਆਂ ਤੇ ਕਲੋਰੋਟਿਕ ਧੱਬੇ, ਕੁਚਲਨ ਅਤੇ ਪੱਤਿਆਂ ਦੇ ਵਿਰੁਪਣ ਦੇ ਨਾਲ ਪੌਦੇ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਵਿੱਚ ਰੋਕ ਆਉਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਬਾਅਦ ਵਾਲੇ ਚਰਣਾਂ ਵਿੱਚ ਨੈਕ੍ਰੋਸਿਸ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਪਰਿਪੱਕ ਪੱਤੀਆਂ ਮਲਾਈਦਾਰ ਜਾਂ ਪੀਲੇ-ਚਿੱਟੇ ਰੰਗ ਦੀਆਂ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਗਿਰ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਫਲਾਂ ਤੇ ਲੱਛਣ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਲੱਛਣਹੀਣ (ਘੱਟੋ ਘੱਟ ਬਾਹਰੀ ਤੌਰ ਤੇ) ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਇਕ ਗੰਭੀਰ ਧੱਬੇਦਾਰ ਜਾਂ ਰੇਖਾਦਾਰ, ਵਿਕਾਰ ਜਾਂ ਗਿਰਨ ਤੱਕ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਬਾਅਦ ਦੇ ਲੱਛਣ ਉੱਚੇ ਤਾਪਮਾਨਾਂ ਤੇ ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਕੁਝ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ, ਬਾਹਰੀ ਲੱਛਣ ਨਹੀਂ ਦਿਖਾਉਂਣ ਵਾਲੇ ਫ਼ਲ ਅੰਦਰੂਨੀ ਤੌਰ ਤੇ ਵਿਕ੍ਰਿਤ ਜਾਂ ਨੈਕਰੋਟਿਕ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਗਿਰਨਾ ਵੀ ਆਮ ਗੱਲ ਹੈ।
ਸਿਫਾਰਸ਼ਾਂ
ਜੈਵਿਕ ਨਿਯੰਤਰਣ
ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਤਿੰਨ ਦਿਨ ਲਈ 70 ਡਿਗਰੀ ਸੈਲਸਿਅਸ ਖੁਸ਼ਕ ਗਰਮੀ ਤੇ ਬੀਜਾਂ ਦਾ ਇਲਾਜ ਕਰਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਉਹ ਬੀਜ ਸਰਗਰਮ ਵਿਸ਼ਾਣੂ ਕਣਾਂ ਤੋਂ ਮੁਕਤ ਹੋਣਗੇ, ਪਰ ਫਿਰ ਵੀ ਉਹ ਪੁੰਗਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਜੇ ਉਪਲਬਧ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਸੀ.ਜੀ.ਐਮ.ਐਮ.ਵੀ ਪਰਿੱਖਣ ਕਿੱਟਾਂ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕਰੋ। ਚੱਬਣ ਵਾਲੇ ਕੀਟਾਂ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਜੈਵਿਕ ਕੀਟਨਾਸ਼ਕ ਵਰਤੋਂ।
ਰਸਾਇਣਕ ਨਿਯੰਤਰਣ
ਜੇਕਰ ਉਪਲੱਬਧ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਜੀਵ-ਵਿਗਿਆਨਿਕ ਇਲਾਜਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਹਮੇਸ਼ਾ ਰੋਕਥਾਮ ਦੇ ਉਪਾਵਾਂ ਦੇ ਇਕਸਾਰ ਪਹੁੰਚ ਤੇ ਵਿਚਾਰ ਕਰੋ। ਚੱਬਣ ਵਾਲੇ ਕੀਟਾਂ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਾਨਾ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲੇ ਰਸਾਇਣਿਕ ਕੀਟਨਾਸ਼ਕਾਂ ਦਾ ਉਪਯੋਗ, ਵਿਸ਼ਾਣੂ ਨੂੰ ਫੈਲਣ ਤੋਂ ਰੋਕ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਖੀਰੇ ਦੇ ਕ੍ਰਮ ਵਿੱਚ ਹਰੇ ਧੱਬਿਆਂ ਵਾਲੀ ਵਿਸ਼ਾਣੂ ਵਰਗੀ ਫੈਲਣ ਵਾਲੀ ਬਿਮਾਰੀ ਦਾ ਸਿੱਧਾ ਇਲਾਜ ਸੰਭਵ ਨਹੀਂ ਹੈ।
ਇਸਦਾ ਕੀ ਕਾਰਨ ਸੀ
ਲੱਛਣ ਖੀਰੇ ਦੇ ਕ੍ਰਮ ਵਿੱਚ ਬਿੰਦੂਦਾਰ ਹਰੇ ਧੱਬਿਆਂ ਵਾਲੇ ਵਿਸ਼ਾਣੂ (ਸੀ.ਜੀ.ਐਮ.ਐਮ.ਵੀ) ਦੁਆਰਾ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਕੱਦੂ ਜਾਤੀ, ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਖੀਰੇ, ਤਰਬੂਜ ਅਤੇ ਖਰਬੂਜੇ ਨੂੰ ਸੰਕਰਮਿਤ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਵਿਸ਼ਾਣੂ ਬਹੁਤ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤਕ ਮਿੱਟੀ ਵਿੱਚ ਮਰੀ ਪੌਦਾ ਸਮੱਗਰੀ ਵਿੱਚ ਸਰਗਰਮ ਰਹਿ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਹਸਤਾਂਤਰਨ ਸੰਕਰਮਿਤ ਬੀਜਾਂ ਰਾਹੀਂ, ਕੱਟਣ ਵਾਲੀਆਂ ਮਸ਼ੀਨਾਂ ਨਾਲ ਉਪਕਰਨੀ ਜ਼ਖ਼ਮ, ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਵਾਲੇ ਸਾਜ਼ੋ-ਸਾਮਾਨ ਅਤੇ ਚੱਬਣ ਵਾਲੇ ਕੀੜੇ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਮੋਗਰੀ ਕੀਟ ਦੁਆਰਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਹੋਰ ਪੌਦਿਆਂ ਤੱਕ ਕਲਮ ਬੰਨਣ ਰਾਹੀਂ ਜਾਂ ਹੋਰ ਕੰਮਾਂ ਰਾਹੀਂ ਵੀ ਫੈਲ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜੋ ਫਸਲ ਨੂੰ ਜ਼ਖਮੀ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਚੂਸਣ ਵਾਲੇ ਕੀੜੇ (ਜਿਵੇਂ ਚੇਪੇ, ਛੋਟੇ ਕੀਟ, ਚਿੱਟੀ ਮੱਖੀ) ਇਸ ਵਿਸ਼ਾਣੂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਸਾਰਿਤ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ। ਇੱਕ ਵਾਰ ਜਦੋਂ ਇਹ ਇੱਕ ਪੌਦੇ ਨੂੰ ਸੰਕਰਮਿਤ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਇਸ ਵਿਸ਼ਾਣੂ ਲਈ ਕੋਈ ਵੀ ਜਾਣੂ ਇਲਾਜ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ। ਗ੍ਰੀਨ ਹਾਊਸਾਂ ਵਿਚ ਖਾਸ ਕਰਕੇ, ਇਸ ਵਿਸ਼ਾਣੂ ਰਾਹੀ ਸੰਕਰਮਣ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵੱਧ ਰਹੀ ਹੈ।
ਰੋਕਥਾਮ ਦੇ ਉਪਾਅ
- ਸਿਰਫ ਪ੍ਰਮਾਣਿਤ ਸਰੋਤਾਂ ਤੋਂ ਬੀਜ ਜਾਂ ਟ੍ਰਾਂਸਪਲਾਂਟ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰੋ। ਜੇਕਰ ਉਪਲਬਧ ਹੋਵੇ, ਤਾਂ ਰੋਧਕ ਕਿਸਮਾਂ ਦੀ ਬੀਜਾਈ ਕਰੋ। ਇਕ ਦੂਜੇ ਦੇ ਨੇੜੇ ਰੋਗ ਲਈ ਬਹੁਤੇ ਮੇਜ਼ਬਾਨ ਨਾ ਲਗਾਓ। ਕਿਸੇ ਵੀ ਪੌਦੇ ਦੇ ਹਿੱਸੇ ਅਤੇ ਬੀਜਾਂ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਦੌਰਾਨ ਜੀਵਾਣੂਰਹਿਤ ਯੰਤਰਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਓ। ਖੇਤ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਪੌਦਿਆਂ ਨੂੰ ਜ਼ਖ਼ਮੀ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਚੋ। ਸੀ.ਜੀ.ਐਮ.ਐਮ.ਵੀ.
- ਦੇ ਲੱਛਣਾਂ ਲਈ ਨਿਯਮਤ ਤੌਰ ਤੇ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਫਸਲਾਂ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕਰੋ ਅਤੇ ਸੰਕਰਮਿਤ ਪੌਦਿਆਂ ਅਤੇ ਨਾਲ ਹੀ ਕਿਸੇ ਵੀ ਪੌਦੇ ਦੇ ਮਲਬੇ ਨੂੰ ਤੁਰੰਤ ਹਟਾ ਦਿਓ। ਹਟਾਈ ਗਈ ਫਸਲ ਸਮੱਗਰੀ ਨੂੰ ਸਾੜਿਆ ਜਾਂ ਦਫਨਾਇਆ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਫਸਲਾਂ ਨੂੰ ਓਵਰਲੈਪਿੰਗ ਤੋਂ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਰਹੇਜ਼ ਕਰੋ।.
ਸਾਂਝਾ ਕਰੋ
ਪਲਾਂਟਿਕਸ ਡਾਊਨਲੋਡ ਕਰੋ
