Tilletia barclayana
ਉੱਲੀ
ਲੱਛਣ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਪੱਸ਼ਟ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜਦੋਂ ਚੌਲ ਇਸ ਦੀ ਮਿਆਦ ਪੂਰੀ ਹੋਣ ਦੇ ਪੜਾਅ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।ਸੰਕਰਮਿਤ ਹੋਣ ਤੇ ਛਿਲਕਾਂ ਰੰਗ ਦਾ ਗੂੜ੍ਹਾ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਕਾਲੀ ਫੂੰਸੀ ਛਿਲਕੇ ਦੇ ਬਾਹਰ ਤੱਕ ਫੁੱਟ ਆਉਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਬਿਜਾਣੂ ਜਿਆਦਾਤਰ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲਦੇ ਹਨ ਜਦੋਂ ਹਲਾਤ ਬਹੁਤ ਤ੍ਰੇਲ ਵਾਲੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਤਦ ਸਵੇਰੇ ਵੇਲੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਧਿਆਨ ਦੇਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਸੰਕਰਮਿਤ ਦਾਣੇ ਅੰਸ਼ਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਜਾਂ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਉਲੀਦਾਰ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਬੀਜਾਂ ਦੀਆਂ ਕਾਲੀਆਂ ਫੂੰਸੀਆਂ ਛਿਲਕੇ ਦੇ ਜ਼ਰੀਏ ਧੱਕੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਜੋ ਰਾਤੋ ਰਾਤ ਦੇ ਤ੍ਰੇਲ ਦੀ ਨਮੀ ਤੋਂ ਸੁਜ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਸੰਕਰਮਿਤ ਅਨਾਜ ਵਿੱਚੋਂ ਨਿਕਲਣ ਵਾਲੀਆਂ ਬੀਜਾਣੂ ਹੋਰਨਾਂ ਪੌਦਿਆਂ ਦੇ ਹੋਰਨਾਂ ਹਿੱਸਿਆਂ 'ਤੇ ਵਸ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਅਤੇ ਇਹ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਕਾਲਾ ਕਵਰ ਬਣਾ ਲੈਂਦੀਆਂ ਹਨ ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਿਮਾਰੀ ਦਾ ਪਤਾ ਲਗਾਉਣ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਮਿਲਦੀ ਹੈ।
ਕੀੜਿਆਂ ਅਤੇ ਬਿਮਾਰੀਆਂ ਦੇ ਦਾਖਲੇ, ਸਥਾਪਨਾ ਅਤੇ ਫੈਲਣ ਤੋਂ ਬਚਾਅ ਲਈ ਵਧੀਆ ਜੀਵ ਸੁਰੱਖਿਆ ਕਾਰਜਾਂ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕੀਤਾ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਬਿਸਿਲਸ ਪਮੀਲੁਸ ਵਰਗੇ ਜੈਵਿਕ ਐਜੈਂਟਸ ਟਿਲਟੀਆ ਬਾਰਕਲੈਨਾ ਉੱਲੀ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਹਨ।
ਜੇ ਉਪਲਬਧ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਇਲਾਜ ਲਈ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਜੈਵਿਕ ਉਪਚਾਰਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਬਚਾਓ ਉਪਾਵਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਏਕੀਕ੍ਰਿਤ ਪਹੁੰਚ ਤੇ ਵਿਚਾਰ ਕਰੋ। ਬਿਮਾਰੀ ਉੱਚ ਨਾਈਟ੍ਰੋਜਨ ਰੇਟਾਂ ਦੇ ਅਨੁਕੂਲਿਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਸਿਰਫ ਨਾਈਟ੍ਰੋਜਨ ਦੀ ਸਿਫਾਰਸ਼ ਕੀਤੀ ਖੁਰਾਕ ਨੂੰ ਢੁਕਵੇਂ ਸਮੇਂ ਤੇ ਹੀ ਲਾਗੂ ਕਰੋ। ਸੰਕਰਮਣ ਦੀ ਮਾਤਰਾ ਨੂੰ ਘੱਟ ਕਰਨ ਲਈ ਬੂਟੇ ਦੇ ਵਾਧੇ ਦੇ ਪੜਾਅ 'ਤੇ ਪ੍ਰੋਪਿਕੋਨਜ਼ੋਲ ਵਾਲੀ ਫੰਗੀ ਵਾਲੇ ਪਦਾਰਥਾਂ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕਰੋ। ਫੰਜਾਈਸਾਈਡਜ਼ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਐਜ਼ੋਕਸਾਈਸਟ੍ਰੋਬਿਨ, ਟ੍ਰਾਈਫਲੋਕੈਸਟ੍ਰੋਬਿਨ ਵੀ ਲਾਗੂ ਕੀਤੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਇਹ ਬਿਮਾਰੀ ਉੱਲੀਮਾਰ ਟਿਲਟੀਆ ਬਾਰਕਲੇਆਨਾ ਕਾਰਨ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਨਿਓਵੋਸੀਆ ਹੌਰਰੀਡਾ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਚਾਵਲ ਦੀ ਦਾਣੇ ਦੀ ਜਗ੍ਹਾ ਲੈ ਕੇ ਉੱਲੀਮਾਰ ਕਾਲੇ ਰੇਸ਼ੇ ਵਜੋਂ ਉਥੇ ਜਿਉਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਹਵਾਵਾਂ ਦੁਆਰਾ ਪੈਦਾ ਹੋਈ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇੱਕ ਫਸਲ ਦੇ ਅੰਦਰ ਅਤੇ ਇਸ ਦੀਆਂ ਗੁਆਂਢੀ ਫਸਲਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਚਾਵਲ ਦੇ ਗੂਛੇ ਨੂੰ ਦੁਬਾਰਾ ਸੰਕਰਮਿਤ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਬਿਮਾਰੀ ਫੈਲਦੀ ਹੈ ਜਦੋਂ ਉੱਲੀਮਾਰ ਦੇ ਬੀਜਾਣੂਆਂ ਨੂੰ ਸੰਕਰਮਿਤ ਅਤੇ ਦੂਸ਼ਿਤ ਅਨਾਜ, ਮਸ਼ੀਨਰੀ ਅਤੇ ਉਪਕਰਣਾਂ 'ਤੇ ਲਿਜਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਚਾਵਲ ਦੇ ਦਾਣੇ ਦੇ ਸਮੱਟ ਦੇ ਬਿਜਾਣੂ ਇਨੇ ਯੋਗ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਕਿ ਉਹ ਪਾਣੀ 'ਤੇ ਤੈਰਨ ਦੇ ਯੋਗ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਸ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਫੈਲ ਵੀ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਬੀਜਾਣੂ ਅਨਾਜ 'ਤੇ ਘੱਟੋ ਘੱਟ 3 ਸਾਲ ਜੀਅ ਸਕਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਥੋਂ ਤਕ ਕਿ ਜਾਨਵਰਾਂ ਦੇ ਪਾਚਕ ਰਾਸਤੇ ਦੁਆਰਾ ਲੰਘਣ ਤੋਂ ਵੀ ਬਚ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਫੰਗਲ ਦਾ ਵਿਕਾਸ ਉੱਚ ਤਾਪਮਾਨ ਅਤੇ ਨਮੀ ਦੁਆਰਾ ਪਸੰਦ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਤੜਕੇ ਸਵੇਰੇ ਸਮੱਟ ਵਾਲਾ ਅਨਾਜ ਸੁੱਜ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਫਟ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਨਾਲ ਵਧੇਰੇ ਬੀਜਾਣੂ ਹੋਰ ਨਿਕਲਣਗੇ।