Alternaria alternata
ਉੱਲੀ
ਇਹ ਉੱਲੀ ਅੰਡਿਆਂ ਵਿਚ ਦੇ ਲੱਛਣਾਂ ਦੇ ਦੋ ਮੁੱਖ ਸਮੂਹਾਂ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਦੀ ਹੈ ਜੋ ਜ਼ਰੂਰੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇੱਕੋ ਸਮੇਂ ਨਹੀਂ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕਾਲੇ ਧੱਬੇ ਅਤੇ ਫਲ ਦੀ ਅੰਦਰੂਨੀ ਸੜਨ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ, ਉਹ ਅਕਸਰ ਅਨਾਰ ਦੀਆਂ ਕਈ ਕਿਸਮਾਂ 'ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਕਾਲੇ ਧੱਬੇ ਵਾਲੀ ਬਿਮਾਰੀ ਦੀ ਨਿਸ਼ਾਨਦੇਹੀ ਛੋਟੇ ਅਤੇ ਲਾਲ ਰੰਗ ਦੇ ਕਾਲੇ-ਭੂਰੇ ਗੋਲੇ (1-3 ਮਿਲੀਮੀਟਰ) ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਜੋ ਕਿ ਫਲ ਅਤੇ ਪੱਤੇ ਤੇ ਹਰੇ ਪੀਲੇ ਰੰਗ ਨਾਲ ਘੀਰਿਆ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਜਿਉਂ ਜਿਉਂ ਬਿਮਾਰੀ ਵਧਦੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਇਹ ਚਟਾਕ ਵੱਡੇ ਪੈਚ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਇਕੱਠੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜੋ ਫਲ ਦੀ ਸਤਹ 50% ਤਕ ਕਵਰ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਪੱਤਿਆਂ ਤੇ ਕਲੋਰੋਟਿਕ ਬਣ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਝੜ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਫਲਾਂ ਦੇ ਬਾਹਰੀ ਹਿੱਸੇ ਸੜਨਾ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਹਨ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਖਾਣ ਵਾਲੇ ਟਿਸ਼ੂ ਖਰਾਬ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ। ਚਮੜੀ ਦਾ ਰੰਗ ਥੋੜ੍ਹਾ ਅਸਧਾਰਨ ਜਾਂ ਫਲ ਦੇ ਅਕਾਰ ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਵ ਅੰਦਰੂਨੀ ਸੜਨ ਦੇ ਬਾਹਰੀ ਲੱਛਣ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ ਪਰ ਅਕਸਰ ਫਲ ਉਦੋਂ ਤਕ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਤੰਦਰੁਸਤ ਦਿੱਖਾਉਂਦੇ ਹਨ, ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਵਾਢੀ ਨਹੀਂ ਹੋ ਜਾਂਦੀ। ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਉਹ ਕੱਟੇ ਜਾਣ ਕਾਰਣ ਖੁੱਲ੍ਹ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਉਚਾਈਆਂ ਦਾ ਪਤਨ ਸਪਸ਼ਟ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਐੰਟਾਗੋਨਾਇਜ਼ ਅਲਟਰਨਰੀਆ ਅਲਟਰਨੇਟਾ ਦੇ ਬਦਲੇ ਕੋਈ ਜੀਵ-ਵਿਗਿਆਨਕ ਇਲਾਜ ਉਪਲਬਧ ਨਹੀਂ ਜਾਪਦਾ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਕੌਪਰ ਆਕਸੀਕਲੋਇਰਡ 'ਤੇ ਅਧਾਰਤ ਉਤਪਾਦ ਅਨਾਰ ਤੋਂ ਬਿਮਾਰੀ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਨ ਲਈ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਸਾਬਤ ਹੋਏ ਹਨ।
ਜੇ ਉਪਲਬਧ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਜੈਵਿਕ ਇਲਾਜਾਂ ਨਾਲ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਰੋਕਥਾਮ ਦੇ ਉਪਾਅ ਦੇ ਨਾਲ ਇਕ ਵਿਆਪਕ ਤਰੀਕੇ ਬਾਰੇ ਵਿਚਾਰ ਕਰੋ। ਫਲਾਂ ਦੇ ਖਿੜਨ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਦੋ ਰੋਕਥਾਮ ਵਾਲੀਆਂ ਸਪ੍ਰੇਆਂ ਜਾਂ ਜਦੋਂ ਪਹਿਲੇ ਲੱਛਣ ਫਲਾਂ 'ਤੇ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੇ ਦੇਣ ਤਾਂ ਬਿਮਾਰੀ ਤੇ ਚੰਗਾ ਕਾਬੂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਪ੍ਰੋਪੀਕੋਨਾਜ਼ੋਲ, ਥਾਈਓਫਨੇਟ ਮਿਥਾਇਲ ਜਾਂ ਅਜ਼ੋਸੀਸਟਰੋਬਿਨ ਤੇ ਅਧਾਰਤ ਉਤਪਾਦ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਸਾਬਤ ਹੋਏ ਹਨ। ਖ਼ਾਸ ਮਿਸ਼ਰਣ ਅਤੇ ਕੀਟ ਰੋਧਕਤਾ ਪੈਦਾ ਹੋਣ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਵੱਖੋ ਵੱਖਰੇ ਢੰਗਾਂ ਨਾਲ ਉੱਲੀਨਾਸ਼ਕਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨਾ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਹੈ।
ਅਲਟਰਨੇਰਿਆ ਕਿਸਮ ਦੇ ਕਈ ਉੱਲੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਕਾਲੇ ਧੱਬੇ ਅਤੇ ਅੰਦਰੂਨੀ ਸੜਨ ਦੇ ਲੱਛਣ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ ਪਰ ਮੁੱਖ ਕਾਰਨ ਅਲਟਰਨੇਰੀਆ ਏਲਟਰਨੇਟਾ ਹੈ। ਇਹ ਉੱਲੀ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪੋਦੇ ਦੇ ਮਲਬੇ, ਖਰਾਬ ਫਲਾਂ ਜਾਂ ਮਿੱਟੀ 'ਤੇ ਜਿਉਂਦੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ। ਬਿਜਾਣੂਆਂ ਨੂੰ ਫਿਰ ਹਵਾ ਨਾਲ ਫੁੱਲਾਂ 'ਤੇ ਲਿਜਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕੀੜੇ-ਮਕੌੜੇ ਅਤੇ ਪੰਛੀ ਵਿਕਲਪਕ ਰੋਗਵਾਹਕ ਹਨ। ਫੁੱਲਾਂ ਦੇ ਅਖੀਰਲੇ ਪੜਾਵਾਂ ਜਾਂ ਫਲ਼ਾਂ ਦੇ ਪਹੀਲਿਆਂ ਪੜਾਵਾਂ ਦੌਰਾਨ ਅਕਸਰ ਮੀਂਹ ਜਾਂ ਨਮੀ ਵਾਲੇ ਮੌਸਮ ਕਾਰਨ ਵੀ ਬਿਮਾਰੀ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਅਕਸਰ,ਅੰਦਰੂਨੀ ਸੜਨ ਦਾ ਵਾਢੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਿਰਫ ਭੰਡਾਰਣ ਅਤੇ ਆਵਾਜਾਈ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਹੀ ਪਤਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ। ਉੱਲੀ ਅਨਾਰ ਦੇ ਫਲ ਦੇ ਅੰਦਰ ਵੱਧਦਾ ਹੈ ਜੋ ਸਾੜ੍ਹ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਵੇਚਣ ਯੋਗ ਨਹੀਂ ਰਹਿਣ ਦਿੰਦਾ।