Monographella albescens
ਉੱਲੀ
ਪੱਤਿਆਂ ਦੇ ਝੁਲਸਣ ਦੇ ਰੋਗ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਲੱਛਣ ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਪੜਾਅ, ਭਿੰਨਤਾ ਅਤੇ ਪੌਦੇ ਦੀ ਘਣਤਾ ਅਨੁਸਾਰ ਬਦਲਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਬਹੁਤਿਆਂ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ, ਪੱਤਿਆਂ ਦੇ ਉਪਰਲੇ ਜਾਂ ਕਿਨਾਰੇ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਣ ਨਾਲ ਭੂਰੇ-ਹਰੇ, ਪਾਣੀ ਭਰੇ ਸੜਨ ਦੇ ਦਾਗ ਵਧਣੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ, ਜ਼ਖ਼ਮ ਵੱਧਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਗੋਲਾਕਾਰ ਆਕ੍ਰਿਤੀ ਦੇ ਹਲਕੇ ਨਿਸ਼ਾਨ ਪੱਤੇ ਦੇ ਉਪਰਲੇ ਜਾਂ ਗਹਿਰੇ ਭੂਰੇ ਰੰਗ ਦੇ ਕਿਨਾਰਿਆਂ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਜ਼ਖ਼ਮਾ ਦੇ ਨਿਰੰਤਰ ਵਾਧੇ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਪੱਤਿਆਂ ਦਾ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਹਿੱਸਾ ਖਰਾਬ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਖੇਤਰ ਖੁਸ਼ਕ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਪੱਤੇ ਝੁਲਸੇ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਕੁਝ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚ, ਜ਼ਖ਼ਮ ਗੋਲਾਕਾਰ ਦੀ ਆਕ੍ਰਿਤੀ ਦਾ ਘੱਟ ਵਿਕਾਸ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਸਿਰਫ ਅੱਖ ਵਾਂਗ ਵਧਣ ਦੇ ਲੱਛਣ ਸਪੱਸ਼ਟ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਹੁਣ ਤੱਕ ਕੋਈ ਵਿਕਲਪਕ ਇਲਾਜ ਨਹੀਂ ਮਿਲਿਆ ਹੈ।
ਜੇਕਰ ਉਪਲਬਧ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਜੈਵਿਕ ਇਲਾਜਾਂ ਨਾਲ ਰੋਕਥਾਮ ਦੇ ਉਪਾਅ ਤੇ ਇੱਕਸਾਰ ਪਹੁੰਚ ਤੇ ਵਿਚਾਰ ਕਰੋ। ਥਿਓਫੇਨੇਟ-ਮਥੇਲ ਦੇ ਇੱਕ ਬੀਜ਼ ਨੂੰ ਭਿਗੋ ਕੇ ਕੀਤੇ ਗਏ ਇਲਾਜ ਵਿੱਚ ਵਰਤੇ ਐਮ. ਐਲਬੇਸੇਨਸ ਨਾਲ ਸੰਕਰਮਨ ਘੱਟਦਾ ਹੈ। ਖੇਤ ਵਿੱਚ, ਮੈਨਕੋਜ਼ੇਬ, ਥਿਓਫਨੇਟ ਮਿਥਾਈਲ @ 1.0 ਗ੍ਰਾਮ / ਐਲ ਜਾਂ ਤਾਂਬੇ ਦੇ ਆਕਸੀਕਲੋਰਾਇਡ ਦੇ ਅਧਾਰ ਤੇ ਉੱਲੀਨਾਸ਼ਕਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਪੱਤੇਦਾਰ ਛਿੜਕਾਅ ਪੱਤੇ ਦੀ ਜਲਣ ਦੀ ਘਟਨਾ ਅਤੇ ਗੰਭੀਰਤਾ ਨੂੰ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਘਟਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਰਸਾਇਣਾਂ ਦਾ ਮਿਸ਼ਰਨ ਵੀ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਬਿਮਾਰੀ ਦਾ ਵਿਕਾਸ ਅਕਸਰ ਮੌਸਮ ਵਿਚ ਉੱਗਦੇ ਪੱਤਿਆਂ ਉੱਪਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਨਮੀ ਵਾਲੇ ਮੌਸਮ ਵਿੱਚ, ਨਾਈਟ੍ਰੋਜਨ ਖਾਦ ਦੀ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਮਾਤਰਾ ਅਤੇ ਪੌਦੇ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਘੱਟ ਥਾਂ ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਕ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਜੇ ਨਾਈਟ੍ਰੋਜਨ ਦੀ ਮਾਤਰਾ 40 ਕਿਲੋਗ੍ਰਾਮ/ਹੈਕਟੇਅਰ ਹੈ ਅਤੇ ਹੋਰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਪੱਤੇ ਦੇ ਝੁਲਸਣ ਦੀ ਹੋਰ ਜ਼ਿਆਦਾ ਘਟਨਾਵਾਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਸਹੀ ਪੱਤਿਆਂ ਨਾਲੋਂ ਜ਼ਖ਼ਮੀ ਪੱਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਫੈਲਦਾ ਹੈ। ਸੰਕ੍ਰਮਣ ਦਾ ਕਾਰਣ ਸ੍ਰੋਤ ਬੀਜ ਅਤੇ ਪਿਛਲੀ ਫਸਲ ਦੀ ਬਚੀ ਰਹਿੰਦ ਖੂਹੰਦ ਹੈ। ਪੌਦਿਆਂ ਦੇ ਫਰਕ ਨੂੰ ਲੱਭਣ ਲਈ, ਸਾਫ਼ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ 5-10 ਮਿੰਟਾਂ ਲਈ ਕੱਟੇ ਪੱਤਿਆਂ ਨੂੰ ਡੁੱਬੋ ਦਿਓ, ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਲੀਕ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਹ ਸਿਰਫ਼ ਪੱਤੇ ਦਾ ਝੁਲਸਣਾ ਹੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।