Balansia oryzae-sativae
ਉੱਲੀ
ਲੱਛਣ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਫੁੱਲਾਂ ਦੇ ਕਲੱਸਟਰਾਂ ਚੋਂ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲਣ ਦੌਰਾਨ ਹੀ ਨਜ਼ਰ ਆਉਦੇ ਹਨ। ਲਾਗ ਵਿਵਸਥਿਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸਾਰੀਆਂ ਸ਼ਾਖਾਵਾਂ ਤੇ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਲਾਗੀ ਪੌਦੇ ਆਮ ਤੌਰ ਤੇ ਛੋਟੇ ਰਹਿ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ਤਾ ਉਹ ਇੱਕ ਚਿੱਟੇ ਚਾਤੈਨੁਮਾ ਫੰਜਸਜਾਲ ਰੱਖਦੇ ਹਨ ਜੋ ਫੁੱਲ ਦੀਆਂ ਸ਼ਾਖਾਵਾਂ ਨੂੰ ਜੋੜ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਫੁੱਲਾਂ ਦਾ ਗੁਛਾ ਇੱਕ ਇਕੱਲਾ, ਸਿੱਧਾ, ਗੰਦੇ ਰੰਗ ਦਾ ਗੋਲਾਕਾਰ ਛੜੀ ਦੇ ਆਕਾਰ ਦਾ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਉਪਰੀ ਪੱਤਿਆਂ ਅਤੇ ਪੱਤਿਆਂ ਦੇ ਖੋਲ ਵੀ ਵਿਕ੍ਰਿਤ ਹੋਏ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਚਾਂਦੀ ਦੇ ਰੰਗ ਵਰਗੇ ਦਿੱਖਦੇ ਹਨ। ਚਿੱਟੀ ਉੱਲੀ ਨਾੜੀਆਂ ਨਾਲ ਤੰਗ ਧਾਰੀਆਂ ਬਣਾਉਦੀਆਂ ਹਨ। ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਅੰਗ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਅਨਾਜ ਨਹੀਂ ਬਣਦਾ।
ਬਿਜਾਈ ਤੋਂ 10 ਮਿੰਟ ਪਹਿਲਾਂ, ਬੀਜਾਂ ਨੂੰ 50-54 ਡਿਗਰੀ ਤੇ ਗਰਮ ਹੋਏ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਡੁਬੋਣ ਵਾਲੇ ਇਲਾਜ ਤੇ ਬੀਮਾਰੀ ਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਕਾਬੂ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਬੀਜਾਂ ਦਾ ਸੂਰਜੀ ਇਲਾਜ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਜੀਵਾਣੂਆਂ ਨੂੰ ਮਾਰਨ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਜੁੜਵੇ ਉਪਾਵਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ, ਜੇ ਉਪਲਬਧ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਰੋਕਥਾਮ ਦੇ ਉਪਾਅ ਨਾਲ ਜੈਵਿਕ ਇਲਾਜ ਦੀ ਵਰਤੋ ਵੀ ਹੋਵੇ। ਕੇਪਟਨ ਜਾਂ ਥੀਰਾਮ ਨੂੰ ਬੀਜ਼ ਦੇ ਇਲਾਜ ਲਈ ਵਰਤਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਕਾਰਬਾਂਡੇਜ਼ਿਮ, ਬੇਨੋਮਿਲ, ਐਡੀਓਫਾਂਜਿਨ (ਇਕ ਕਵਕਰੋਧੀ ਐਂਟੀਬਾਏਟਿਕ), ਈਪਰੋਬੇਨਫੋਸ ਅਤੇ ਮੇਕਕੋਜੈਬ ਦੇ ਵੱਖ ਵੱਖ ਸੰਯੋਗ ਰੋਗ ਸੰਕਟਾਂ ਨੂੰ ਘੱਟ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਕਈ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਚਾਵਲ ਵਿੱਚ ਕਈ ਵਾਰੀ ਦਾਣਿਆਂ ਦੀ ਪੈਦਾਵਾਰ ਵੀ ਵਧਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਕਾਰਬੈਂਡਾਜ਼ੀਮ, ਥਿਰਾਮ ਇਕੱਲੇ ਜਾਂ ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੇ ਕਵਿਂਟੋਜ਼ੇਨ ਤੋਂ ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਇਲਾਜ ਨਾਲ ਬੀਜਾਂ ਦੇ ਇਲਾਜ ਤੋਂ ਵੱਧ ਉਡਬੱਟਾ ਰੋਗ ਦੇ ਹੋਣ ਵਿੱਚ ਹੀ ਕਮੀ ਲਿਆਂਦੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਚਾਵਲ ਦੀ ਪੈਦਾਵਾਰ ਵੱਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਦੱਖਣੀ ਭਾਰਤ ਦੇ ਕਈ ਭਾਗਾਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਵੱਡੇ ਪੱਧਰ ਤੇ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਬਹੁਤ ਛੇਤੀ ਜਾਂ ਦੇਰ ਨਾਲ ਬੋਈਆਂ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਫਸਲਾਂ ਵਿੱਚ ਬੀਮਾਰੀ ਦਾ ਪ੍ਰਕੋਪ ਘੱਟ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਰੋਪਣਾ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਬੀਜਾਂ ਤੇ ਜਾਂ ਧਾਨ ਦੇ ਪੱਤਿਆਂ ਉੱਤੇ ਅਤੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਦੇ ਹੋਰ ਧਾਰਕਾਂ ਉੱਤੇ ਉੱਲੀ ਦੀ ਹਾਜ਼ਰੀ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰੋ। ਫਸਲਾਂ ਦੇ ਕਟਾਈ ਦੇ ਬਾਅਦ ਬਚੇ ਅਵਸ਼ੇਸ਼ਾਂ ਤੇ ਬੀਜਾਣੂ ਜੀਵਿਤ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਹਵਾ ਜਾਂ ਪਾਣੀ ਰਾਹੀਂ ਫੈਲਦੇ ਹਨ। ਉੱਲੀ ਵਿੱਚ ਈਸ਼ਾਚੀਨ ਈਲੇਜਿਨਸ, ਸਿਂਨਾਡੋਨ ਡੈਕਟਿਲੋਂਨ, ਪੇਨੀਸੀਟਮਸ ਐੱਸਪੀ ਘਾਹ ਅਤੇ ਐਰਾਗਰੋਸੀਟਸ ਤੈਨੂਈਫੋਲੀਆ ਵਰਗੇ ਸਹਿਕਾਰੀ ਮੇਜਬਾਨ ਵੀ ਹਨ। ਗਰਮੀ ਦੇ ਤਾਪਮਾਨ ਅਤੇ ਉੱਚ ਨਮੀ ਵਿੱਚ ਵੀ ਇਹ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਪੌਦੇ ਦੇ ਸਾਰੇ ਪੜਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਰੋਪਣ ਅਤੇ ਛੋਟੇ ਪੌਦੇ ਦਾ ਵਿਕਾਸ ਜਿਆਦਾਤਰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਫੁੱਲਾਂ ਦੇ ਕਲੱਸਟਰਾਂ ਚੋਂ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲਣ ਦੌਰਾਨ ਹੀ ਲੱਛਣ ਨਜ਼ਰ ਆਉਦੇ ਹਨ।