Cochliobolus heterostrophus
ਉੱਲੀ
5 mins to read
ਲੱਛਣ ਰੋਗਾਣੂਆਂ ਦੀ ਸ਼ਕਤੀ, ਪੌਦਿਆਂ ਦੀ ਕਿਸਮ ਅਤੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਦੀਆਂ ਸਥਿਤੀਆਂ ਦੇ ਆਧਾਰ ਤੇ ਥੋੜ੍ਹੇ ਵੱਖੋ-ਵੱਖਰੇ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਪੀਲੇ-ਭੂਰੇ, ਹੀਰੇ-ਆਕਾਰ ਤੋਂ ਲੰਬੇ ਜਖਮ ਭੂਰੇ ਕੀਨਾਰਿਆਂ ਦੇ ਨਾਲ, ਪਹਿਲਾਂ ਹੇਠਲੇ ਪੱਤਿਆਂ 'ਤੇ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਫਿਰ ਹੌਲੀ ਹੌਲੀ ਨਵੇ ਪੱਤਿਆਂ ਵੱਲ ਵਧਦੇ ਹਨ। ਜਖਮ ਵੱਖ ਵੱਖ ਅਕਾਰ ਦੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਹ ਪੱਤੀ ਦੀਆਂ ਨਾੜੀਆਂ ਤੋਂ ਅੱਗੇ ਵੱਧ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਪੌਦਿਆਂ ਵਿਚ, ਜਖ਼ਮ ਇਕੱਤਰ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ ਜਿਸ ਨਾਲ ਪੱਤਿਆਂ ਦਾ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਹਿੱਸਾ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਮੁਰਝਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਛੱਲੀ ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ ਬਾਅਦ ਦੇ ਪੜਾਅ ਦੋਰਾਨ ਸਲੇਟੀ ਰੰਗ ਦੀ ਪਰਤ ਅਤੇ ਵਿਕ੍ਰਿਤਆਂ ਦਿਖਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਪੱਤੇ ਦੇ ਨੁਕਸਾਨ ਕਾਰਨ ਉਤਪਾਦਕਤਾ ਦੇ ਕਮੀ ਡੰਡਲਾਂ ਦੇ ਟੁੱਟਣ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਪੌਦੇ ਦੇ ਮੁਰਝਾਉਣ ਦੇ ਕਾਰਣ ਪੈਦਾ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਨਤੀਜੇ ਵੱਜੋਂ ਆਵਾਸ ਬਣਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਟ੍ਰਿਕਡਰਮਾ ਐਟ੍ਰੋਵਾਇਰਾਈਡ ਐਸ.ਜੀ.3403 ਉੱਲੀ ਜੈਵਿਕ ਨਿਯੰਤਰਣ ਲਈ ਰੋਗਾਣੂ ਸੰਕਰਮਣ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਮੁਕਾਬਲਾ ਕਰਨ ਲਈ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਵਰਤਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਜਦਕਿ, ਖੇਤਾਂ ਵਿਚ ਇਸ ਇਲਾਜ ਦੀ ਕਾਰਗੁਜ਼ਾਰੀ ਦਿਖਾਉਣ ਲਈ ਅਜੇ ਵੀ ਫੀਲਡ ਟਰਾਇਲ ਕੀਤੇ ਜਾਣ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਜੇ ਉਪਲੱਬਧ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਜੈਵਿਕ ਨਿਯੰਤ੍ਰਣ ਦੇ ਉਪਾਵਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਹਮੇਸ਼ਾ ਬਚਾਅ ਦੇ ਉਪਾਵਾਂ ਦੇ ਇੱਕ ਏਕੀਕ੍ਰਿਤ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਤੇ ਵਿਚਾਰ ਕਰੋ। ਉੱਲੀਨਾਸ਼ਕ ਬੀਮਾਰੀ ਨੂੰ ਅਸਰਦਾਰ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਨਿਯੰਤ੍ਰਣ ਕਰਦੇ ਹਨ ਜਦੋਂ ਇਹਨਾਂ ਨੂੰ ਸਹੀ ਸਮੇਂ' ਤੇ ਲਾਗੂ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸੰਭਾਵੀ ਪੈਦਾਵਾਰ ਦੇ ਨੁਕਸਾਨ, ਮੌਸਮ ਦੀ ਭਵਿੱਖਬਾਣੀ ਅਤੇ ਪੌਦਿਆਂ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਦਰ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਮੱਦੇਨਜ਼ਰ ਹੀ ਸਿਰਫ ਕੀਟਨਾਸ਼ਕ ਲਾਗੂ ਕਰਨ 'ਤੇ ਗੌਰ ਕਰੋ। ਕਿਸੇ ਜਲਦੀ ਰੋਪਾਈ-ਅਭਿਆਸ, ਵਿਆਪਕ ਸਪੈਕਟ੍ਰਮ ਉਤਪਾਦ ਦੀ ਸਿਫ਼ਾਰਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਉਦਾਹਰਨ ਲਈ 8-10 ਦਿਨਾਂ ਦੇ ਅੰਤਰਾਲ ਵਿਚ ਮੈਨਕੋਜੈਬ (2.5 ਗ੍ਰਾਮ / ਲੀਟਰ) ਦਾ ਪਾਣੀ।
ਇਹ ਬਿਮਾਰੀ ਕੋਚਲੀਓਬੋਲਸ ਹੈਟ੍ਰੋਸਟ੍ਰੋਫੁ ਉੱਲੀ (ਜਿਸ ਨੂੰ ਬਾਇਪੋਲਰਿਸ ਮੇਡਿਜ਼ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ) ਦੇ ਕਾਰਨ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਉੱਲੀ ਮਿੱਟੀ ਵਿਚ ਪੌਦੇ ਦੇ ਰਹਿੰਦ-ਖੂੰਹਦ ਵਿਚ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਹਾਲਾਤ ਅਨੁਕੂਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਇਹ ਬਿਜਾਣੂ ਪੈਦਾ ਕਰਦੀ ਹੈ ਜੋ ਹਵਾ ਅਤੇ ਬਾਰਿਸ਼ ਦੇ ਛਿਟਿਆਂ ਦੁਆਰਾ ਨਵੇਂ ਪੌਦਿਆਂ 'ਤੇ ਫੈਲਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਪੱਤੇ 'ਤੇ ਉੱਗਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਜੀਵਨ ਚੱਕਰ (ਲਾਗ ਨੂੰ ਨਵ ਦੌੜ ਦੇ ਉਤਪਾਦਨ ਤੱਕ) ਨੂੰ 72 ਘੰਟੇ ਦੇ ਅੰਦਰ ਪੂਰਾ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਉੱਲੀ ਅਤੇ ਲਾਗ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਨੂੰ ਨਮੀ ਵਾਲੇ ਮੌਸਮ, ਪੱਤੇ ਦੀ ਨਮੀ ਅਤੇ 22 ਤੋਂ 30 ਡਿਗਰੀ ਸੈਂਲਸਿਅਸ ਤੱਕ ਦੇ ਤਾਪਮਾਨਾਂ ਤੋਂ ਸਮਰਥਨ ਮਿਲਦਾ ਹੈ। ਪੱਤੇ ਦੇ ਨੁਕਸਾਨ ਨਾਲ ਪੌਦੇ ਦੀ ਉਤਪਾਦਕਤਾ ਦਰ ਘਟਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਜੇ ਉਪਜਾਊ ਸੀਜ਼ਨ ਵਿੱਚ ਸੰਕਰਮਣ ਛੇਤੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਇਹ ਉਪਜ ਨੂੰ ਘੱਟ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।