ਨਿੰਬੂ-ਸੰਤਰਾ ਆਦਿ (ਸਿਟ੍ਰਸ)
ਨਿੰਬੂ ਜਾਤੀ ਦੇ ਚਿਕਣੇ ਧੱਬੇ
Mycosphaerella citri
ਉੱਲੀ
ਸੰਖੇਪ ਵਿੱਚ
- ਪੁਰਾਣੇ ਪੱਤੇ ਉੱਤੇ, ਪੀਲੇ ਤੋਂ ਗੂੜ੍ਹੇ ਭੂਰੇ ਰੰਗ ਦੇ ਧੱਬੇ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਕਲੋਰੀਟਿਕ ਖੇਤਰ ਨਾਲ ਘਿਰੇ ਹੋਏ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਥੱਲੇ, ਥੋੜ੍ਹੇ ਉਭਰੇ ਹੋਏ, ਪੀਲੇ ਸੰਤਰੀ ਤੋਂ ਪੀਲੇ ਛਾਲੇ ਵਰਗੇ ਦੇਖੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ, ਦੋਵੇਂ ਪਾਸੇ ਦੇ ਲੱਛਣ ਗੂੜ੍ਹੇ ਭੂਰੇ ਬਣ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਹੋਰ 'ਗ੍ਰੀਸ ਜਿਹੀ' ਦਿੱਖ ਦਿਖਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਰੁੱਖ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਪੱਤੇ ਨੂੰ ਛੱਡ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਰੁੱਖਾਂ ਦੀ ਸ਼ਕਤੀ ਅਤੇ ਫ਼ਲ ਪੈਦਾਵਾਰ ਘਟਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਫ਼ਲਾਂ ਦੇ ਉੱਤੇ ਗ੍ਰੀਸ ਚਿਪਚਿਪੇ ਧੱਬਿਆਂ ਦੀ ਉਪਸਥਿਤੀ।.
ਵਿੱਚ ਵੀ ਪਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ
ਨਿੰਬੂ-ਸੰਤਰਾ ਆਦਿ (ਸਿਟ੍ਰਸ)
ਲੱਛਣ
ਲੱਛਣ ਅਕਾਰ ਵਿੱਚ ਥੋੜੇ ਭਿੰਨ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਰੁੱਖਾਂ ਦੇ ਭਿੰਨ-ਭਿੰਨ ਪ੍ਰਕਾਰ ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਸਾਰੇ ਵਪਾਰਕ ਰੁੱਖ ਕੁਝ ਹੱਦ ਤੱਕ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਪਹਿਲਾਂ ਪਰਿਪੱਕ ਪੱਤੀ ਦੇ ਉਪਰਲੇ ਹਿੱਸੇ ਤੇ ਕਲੋਰੋਟਿਕ ਖੇਤਰ ਨਾਲ ਘਿਰੇ ਪੀਲੇ ਤੋਂ ਗੂੜੇ ਭੂਰੇ ਧੱਬੇ ਦਿਖਾਈ ਦੇ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਥੋੜ੍ਹਾ ਉਚੇ, ਹਲਕੇ ਸੰਤਰੀ ਤੋਂ ਪੀਲੇ ਭੂਰੇ ਰੰਗ ਦੇ ਛਾਲੇ ਪੱਤੀ ਦੀ ਹੇਠਲੀ ਸਤ੍ਹਾ ਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਧੱਬਿਆਂ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਦੇਖੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਦੋਵੇਂ ਪਾਸੇ ਦੇ ਲੱਛਣ ਗੂੜ੍ਹੇ ਭੂਰੇ ਜਾਂ ਕਾਲੇ ਬਣ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ 'ਚਿਕਣੀ' ਦਿੱਖ ਲੈਂਦੇ ਹਨ। ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਰੁੱਖ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਆਪਣੇ ਪੱਤੇ ਖੋ ਦਿੰਦੇ ਹਨ, ਰੁੱਖਾਂ ਦੀ ਸ਼ਕਤੀ ਅਤੇ ਫ਼ਲ ਦੀ ਪੈਦਾਵਾਰ ਘੱਟ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਫ਼ਲਾਂ ਤੇ, ਚਿਕਣੇ ਸਥਾਨ ਦੀ ਪਹਿਚਾਣ ਇਕ ਹਰੇ ਖੇਤਰ ਨਾਲ ਘਿਰੇ ਹੋਏ, ਛੋਟੇ ਕਾਲੇ ਕਣਾਂ ਦੀ ਦਿੱਖ ਨਾਲ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜਿਸਨੂੰ ਗ੍ਰੀਸੀ ਧੱਬੇ ਦਾ ਰਿੰੰਡ ਬਲੌਚ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਫ਼ਲ ਦੀ ਸਤਹ ਦੇ ਇੱਕ ਵੱਡੇ ਹਿੱਸੇ ਨੂੰ ਢੱਕ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਉੱਚ ਤਾਪਮਾਨ ਅਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਮੀਂਹ ਵਾਲੇ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿਚ ਸੰਕਰਮਣ ਕਿਸੇ ਵੀ ਸਮੇਂ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਸਿਫਾਰਸ਼ਾਂ
ਜੈਵਿਕ ਨਿਯੰਤਰਣ
ਮੁਆਫ ਕਰਨਾ, ਅਸੀ ਮਾਈਕੋਸਫਾਇਰੇਲਾ ਸਿਟਰੀ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਕਿਸੇ ਵੀ ਵਿਕਲਪਕ ਇਲਾਜ ਬਾਰੇ ਨਹੀਂ ਜਾਣਦੇ। ਕਿਰਪਾ ਕਰਕੇ ਸਾਡੇ ਨਾਲ ਸੰਪਰਕ ਕਰੋ ਜੇ ਤੁਸੀਂ ਅਜਿਹੀ ਕੋਈ ਚੀਜ਼ ਬਾਰੇ ਜਾਣਦੇ ਹੋ ਜੋ ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਨਾਲ ਲੜਨ ਲਈ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਸਾਨੂੰ ਤੁਹਾਡੇ ਉੱਤਰ ਦਾ ਇੰਤਜ਼ਾਰ ਹੈ।
ਰਸਾਇਣਕ ਨਿਯੰਤਰਣ
ਜੇਕਰ ਉਪਲੱਬਧ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਜੀਵ-ਵਿਗਿਆਨਕ ਇਲਾਜਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਰੋਕਥਾਮ ਦੇ ਉਪਾਵਾਂ ਦੇ ਇਕਸਾਰ ਪਹੁੰਚ ਤੇ ਵਿਚਾਰ ਕਰੋ। ਗਰਮੀਆਂ ਦੇ ਮਹੀਨਿਆਂ ਦੌਰਾਨ ਗ੍ਰੀਸ ਦੇ ਧੱਬੇ ਆਮ ਤੌਰ ਤੇ ਪੈਟਰੋਲੀਅ ਤੇਲ ਦੇ ਇੱਕ ਜਾਂ ਦੋ ਸਮਯੋਚਿਤ ਤਰਲ ਨਾਲ ਕੰਟਰੋਲ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਨਾਲ ਪੱਤਿਆਂ ਅਤੇ ਫ਼ਲਾ ਵਿੱਚ ਰੋਗਜਨਕਾਂ ਦੀ ਪਹੁੰਚ ਘੱਟ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਜਿਸ ਨਾਲ ਇਹ ਲੱਛਣਾਂ ਦੇ ਦਿਖਣ ਵਿਚ ਦੇਰ ਕਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ, ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਜਦੋਂ ਰੋਗਜਨਕ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਪੱਤੀ ਤੇ ਰਹਿਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਚੁੱਕੇ ਹੌਣ। ਤਾਂਬੇ ਜਾਂ ਤਾਂਬੇ ਸਲਫੇਟ ਵਾਲੇ ਉਤਪਾਦ ਆਮਤੌਰ ਤੇ ਪੱਤੇ ਅਤੇ ਫ਼ਲਾਂ ਦੇ ਲੱਛਣਾਂ ਤੇ ਸਫਲ ਨਿਯੰਤਰਨ ਕਰਨ ਲਈ ਤੇਲ ਨਾਲ ਜੋੜੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਹੋਰ ਉੱਲੀਨਾਸ਼ਕਾਂ ਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ ਵੀ ਵਰਤਿਆ ਗਿਆ ਹੈ (ਉਦਾਹਰਣ ਵਜੋਂ ਸਟੋਰੋਬਿਲੁਰਿਨਸ) ਪਰੰਤੂ ਕੁਝ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਤੀਰੋਧ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਵਧਾਇਆ ਹੈ।
ਇਸਦਾ ਕੀ ਕਾਰਨ ਸੀ
ਲੱਛਣ ਮਾਈਕੋਸਫੈਰੇਲਾ ਸਿਟੀਰੀ ਉੱਲੀ ਦੁਆਰਾ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਕਿ ਮਿੱਟੀ ਦੀ ਸਤ੍ਹਾ ਤੇ ਫਸਲ ਦੇ ਮਲਬੇ ਵਿੱਚ ਜਿਉਦੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ ਜਦੋਂ ਕੋਈ ਵੀ ਉੱਚਿਤ ਫਸਲ ਉਪਲਬਧ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ। ਬਸੰਤ ਵਿਚ, ਜਦੋਂ ਹਾਲਾਤ ਅਨੁਕੂਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਉੱਲੀ ਬਿਜਾਣੂ ਪੈਦਾ ਕਰਦੀ ਹੈ ਜੋ ਬਾਰਸ਼ ਦੇ ਝੱਖੜ, ਉਪਰੀ ਸਿੰਚਾਈ ਜਾਂ ਭਾਰੀ ਨਮੀ ਦੁਆਰਾ ਜਾਰੀ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਹਵਾ ਵੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹੋਰ ਨਿੰਬੂ ਜਾਤੀ ਦੇ ਰੁੱਖਾਂ ਤੱਕ ਲੈ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇੱਕ ਵਾਰ ਜਦੋਂ ਉਹ ਪੱਤੇ ਦੇ ਹੇਠਲੇ ਹਿੱਸੇ ਉੱਤੇ ਉਤਰ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਉਹ ਅੰਕੁਰਿਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉੱਲੀ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਪੱਤੀ ਦੇ ਉਪਰਲੇ ਕੁਦਰਤੀ ਛੇਕਾਂ ਰਾਹੀਂ ਉਤਕਾਂ ਵਿੱਚ ਘੁਸਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਨੂੰ ਉੱਚ ਤਾਪਮਾਨ, ਉੱਚ ਨਮੀ ਅਤੇ ਲੰਮੀ ਪੱਤੇ ਦੀ ਨਮੀ ਦੁਆਰਾ ਵੀ ਆਸਰਾ ਮਿਲਦਾ ਹੈ। ਗਰਮੀ ਦੇ ਮਹੀਨਿਆਂ ਦੌਰਾਨ ਪ੍ਰਾਥਮਿਕ ਸੰਕਰਮਣ ਅਤੇ ਸਰਦੀ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਲੱਛਣਾਂ ਦੀ ਉਪਸਥਿਤੀ ਦੇ ਵਿੱਚ ਕਈ ਮਹੀਨੇ ਗੁਜ਼ਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਵਿਸ਼ਮਤਾਂ ਵਾਜੋ, ਠੰਢੇ ਤਾਪਮਾਨ ਅਤੇ ਖੁਸ਼ਕ ਮੌਸਮ ਬੀਜਾਣੂਆਂ ਦੀ ਸੰਖਿਆਂ ਘਟਾਉਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਸੰਕਰਮਣ ਨੂੰ ਵੀ ਘਟਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਵਾਤਾਵਰਨ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਅਨੁਕੂਲ ਰਹਿਣ ਦੋਰਾਨ ਪੱਤਿਆਂ, ਰੁੱਖ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਪੜਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਸੰਕਰਮਣ ਲਈ ਅਤਿਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਰਹਿੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਰੁੱਖਾਂ ਤੇ ਜੰਗਾਲ ਵਾਲੇ ਜੀਵਾਂ ਦੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ਵੀ ਬਿਮਾਰੀ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਹੋਈ ਹੈ।
ਰੋਕਥਾਮ ਦੇ ਉਪਾਅ
- ਗ੍ਰੀਸ ਵਰਗੇ ਧੱਬਿਆਂ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਵਾਲੇ ਖੇਤਾਂ ਵਿਚ ਨਿੰਬੂ ਜਾਤੀ ਦੇ ਪੌਦੇ ਨਾ ਲਾਓ। ਬੀਮਾਰੀ ਦੇ ਕਿਸੇ ਵੀ ਨਿਸ਼ਾਨ ਲਈ ਖੇਤ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕਰੋ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਛੱਤਰ ਘਣਤਾ ਅਤੇ ਪੱਤੇ ਦਾ ਗਿਰਨਾ। ਉੱਪਰੀ ਸਿੰਚਾਈ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਾ ਕਰੋ। ਫਸਲ ਨੂੰ ਮਲਬੇ, ਡਿੱਗਣ ਵਾਲੀਆਂ ਪੱਤੀਆਂ ਅਤੇ ਫ਼ਲਾਂ ਦੇ ਖੇਤਰ ਤੋਂ ਸਾਫ ਰੱਖੋ। ਜ਼ਮੀਨ ਤੇ ਪੱਤੀ ਅਪਘਟਨ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਵਾਢੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਚੂਨਾ ਅਤੇ ਵਾਧੂ ਸਿੰਚਾਈ ਲਾਗੂ ਕਰੋ। ਵਿਕਲਪਕ ਰੂਪ ਵਿੱਚ, ਉੱਲੀ ਦੇ ਵਾਧੇ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਯੂਰੀਆ ਲਾਗੂ ਕਰੋ।.
ਸਾਂਝਾ ਕਰੋ
ਪਲਾਂਟਿਕਸ ਡਾਊਨਲੋਡ ਕਰੋ
