ਬਾਜਰਾ
ਭੁਰਡ ਰੋਗ / ਬਲਾਸਟ / ਪੱਤਾ ਧੱਬਾ
Magnaporthe oryzae
ਉੱਲੀ
5 mins to read
ਸੰਖੇਪ ਵਿੱਚ
- ਸਲੇਟੀ, ਪਾਣੀ ਸੋਖੇ ਹੋਏ ਜ਼ਖ਼ਮ ਜੋ ਸਮੇਂ ਦੇ ਨਾਲ ਨੇਕਰੋਟਿਕ ਬਣ ਜਾਂਦੇ ਅਤੇ ਵੱਧ ਜਾਂਦੇ| ਕਲੋਰੋਸਿਸ ਅਤੇ ਪੱਤਿਆਂ ਦੇ ਅਚਨਚੇਤ ਮਰਨਾ| ਕਲਮਾਂ ਵੀ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ, ਅਤੇ ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ ਵੱਧਣ ਕਾਰਣ ਡਿੱਗ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ|.
ਬਾਜਰਾ
ਲੱਛਣ
ਬੀਮਾਰੀ ਪਹਿਲਾਂ ਪੱਤੇ 'ਤੇ ਪਾਣੀ ਨਾਲ ਭਿੱਜੇ ਹੋਏ ਜ਼ਖ਼ਮ ਵਜੋਂ ਪ੍ਰਗਟ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਜੋ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਵੱਧ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਸਲੇਟੀ ਕੇਂਦਰ ਦੇ ਨਾਲ ਨੇਕਰੋਟਿਕ (ਭੂਰੇ) ਬਣ ਜਾਂਦੀ ਹੈ| ਜਖਮ ਅੰਡਾਕਾਰ ਜਾਂ ਹੀਰੇ ਦੇ ਆਕਾਰ ਦੇ, ਅਤੇ ਲਗਭਗ 2.5 ਮਿਲੀਮੀਟਰ ਵਿਆਸ ਦੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ| ਉਹ ਅਕਸਰ ਪੀਲੇ ਰੰਗ ਦੇ ਕਲੋਰੋਟਿਕ ਆਭਾਮੰਡਲ ਨਾਲ ਘਿਰੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜੋ ਵੱਧ ਕੇ ਨੇਕਰੋਟਿਕ ਬਣ ਜਾਂਦੇ ਹਨ , ਘੇਰੇ ਦੇ ਰਿੰਗ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਉੱਗਦੇ ਹਨ| ਕਲਮਾਂ ਵੀ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ, ਆਮ ਤੌਰ ਤੇ ਪੱਤੇ ਦੇ ਢੱਕਣਾਂ 'ਤੇ , ਅਤੇ ਗੰਭੀਰ ਲਾਗ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਢਹਿ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ| ਗਲੇ ਨਾਲ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਏ ਗੁਲ, ਅਸਥਿਰ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ , ਅਤੇ ਜੇਕਰ ਉਹ ਵਿਕਸਤ ਹੋ ਵੀ ਜਾਂਦੇ ਹਨ, ਤਾਂ ਅਨਾਜ ਸੁੰਗੜ ਜਾਂਦਾ ਹੈ | ਗੰਭੀਰ ਲਾਗ ਵਿੱਚ, ਵਿਆਪਕ ਕਲੋਰੋਸਿਸ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਨੌਜਵਾਨ ਪੱਤੇ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਮਰ ਜਾਂਦੇ ਹਨ |
Recommendations
ਜੈਵਿਕ ਨਿਯੰਤਰਣ
ਬੋਰਡਕਸ ਮਿਸ਼ਰਣ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਦੀ ਸਲਾਹ ਨਰਸਰੀ ਵਿੱਚ 8-10 ਦਿਨ ਦੇ ਅੰਤਰਾਲ ਅਤੇ ਮੁੱਖ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ 14 ਦਿਨ ਦੇ ਅੰਤਰਾਲ 'ਤੇ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ| ਕਿਉਂਕਿ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਨੁਕਸਾਨ ਗਰਦਨ 'ਤੇ ਲਾਗ ਤੋਂ ਆਉਂਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਲਾਗ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਗੁਲ ਦੇ ਸਿਰੇ ਉਭਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਫਸਲ ਤੇ ਛਿੜਕਾਉਣਾ ਲਾਗ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਲਈ ਅਹਿਮ ਕੰਮ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ| ਲਸਣ ਦੇ ਕਲੀ ਦੇ ਅੱਰਕ, ਨਿੰਮ ਦੇ ਅੱਰਕ, ਜਾਂ ਹੀਨੋਸਾਨ ( ਔਰਗੋਰੋਫੋਸਫੇਟ) ਵਾਲੇ ਸਪ੍ਰੇ ਵੀ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਉੱਲੀ ਨੂੰ ਦਬਾਉਂਦੇ ਹਨ| ਔਰਗੇਨੋੋਮੇਰਕੂਰੀਅਲਸ ਮਿਸ਼ਰਣਾਂ ਨਾਲ ਬੀਜਾਂ ਦਾ ਇਲਾਜ ਬਿਮਾਰੀ ਦੀ ਸਮਰੱਥਾ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ |
ਰਸਾਇਣਕ ਨਿਯੰਤਰਣ
ਜੇਕਰ ਉਪਲੱਬਧ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਜੀਵ-ਵਿਗਿਆਨਕ ਇਲਾਜਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਬਚਾਓ ਪੂਰਨ ਉਪਾਅ ਦੇ ਨਾਲ ਇੱਕ ਸੰਗਠਿਤ ਪਹੁੰਚ 'ਤੇ ਵਿਚਾਰ ਕਰੋ| ਉੱਲੀਨਾਸ਼ਕ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਟਰਿਸਾਈਕਲਾਜ਼ੋਲ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਉੱਲੀ ਨੂੰ ਮਿਟਾਉਣ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਹੁੰਦੇ ਹਨ | ਪ੍ਰੋਕਲੋਰੇਜ ਨਾਲ ਇਲਾਜਾਂ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵੱਜੋਂ ਵੀ ਕਾਫੀ ਉੱਲੀ ਦੇ ਪੱਧਰ ਦੀ ਕਟੌਤੀ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਦੇਖਣ ਨੂੰ ਮਿਲਦੇ ਹਨ| ਇਸ ਮਿਸ਼ਰਣ ਦਾ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੇ ਅਧੀਨ ਪ੍ਰਭਾਵੀ ਨਿਯੰਤ੍ਰਣ ਲਈ ਅਤੇ ਉੱਚ ਅਨਾਜ ਉਪਯੁਕਤ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਬੂਟਿੰਗ ਪੜਾਅ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਹਫਤਾ ਵਾਰੀ ਅੰਤਰਾਲ ਤੇ ਤਿੰਨ ਵਾਰ ਛਿੜਕਾਅ ਕੀਤਾ ਜਾਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ|
ਇਸਦਾ ਕੀ ਕਾਰਨ ਸੀ
ਲੱਛਣ ਮਗਨਾਪੂਰਥ ਔਰਜਾਏ ਉੱਲੀ ਦੇ ਕਾਰਨ ਹੁੰਦੇ ਹਨ | ਇਹ ਪੌਦੇ ਦੇ ਮਲਬੇ ਵਿੱਚ ਜਾਂ ਲਾਗ ਵਾਲੇ ਗੁਲ ਦੇ ਸੁੰਗੜੇ ਅਨਾਜ ਵਿੱਚ ਰਹਿ ਸਕਦੀ ਹੈ | ਇਹ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਹਵਾਈ-ਜੰਨਮੇ ਜੀਵਾਣੂਆਂ ਰਾਹੀਂ ਫੈਲਦਾ ਹੈ, ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਜੰਗਲੀ ਬੂਟੀ ਜਾਂ ਹੋਰਨਾਂ ਅਨਾਜ ਵਾਲੇ ਪੌਦਿਆਂ ਤੋਂ ਆਉਂਦਾ ਹੈ ਜੋ ਦੂਜੇ ਮੇਜਬਾਨਾਂ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ| ਲਾਗ ਲਗੇ ਹੋਏ ਬੀਜ ਨਰਸਰੀ ਵਿੱਚ ਲਾਗ ਪੈਦਾ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਮੁੱਖ ਖੇਤ ਵਿੱਚ ਫੈਲਦਾ ਹੈ| ਨਮੀ ਵਾਲੇ ਹਾਲਾਤ ਅਤੇ ਨਿੱਘੇ ਤਾਪਮਾਨਾਂ ਦੇ ਤਹਿਤ, ਬੀਮਾਰੀ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਫੈਲਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਜੈਤੂਨੀ-ਸਲੇਟੀ ਰੰਗ ਦੇ ਜੀਵਾਣੂ ਦਾ ਵਾਧਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ| ਅੰਕੁਰਣ ,ਬਿਜਾਣੂਆਂ ਦਾ ਬਣਨਾ ਅਤੇ ਮੇਜਬਾਨ ਸੈੱਲਾਂ ਦੇ ਹਮਲੇ 25 ° C ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੁੰਦੇ ਹਨ | ਜਦੋਂ ਖਰਾਬ ਸਿਰੇ ਤੋਂ ਅਨਾਜ 'ਤੇ ਉੱਲੀ ਲਗੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਅਗਲੇ ਮੌਸਮਾਂ ਲਈ ਉਹਨਾਂ ਬੀਜਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਜਾਣੀ ਚਾਹੀਦੀ|
ਰੋਕਥਾਮ ਦੇ ਉਪਾਅ
- ਤੰਦਰੁਸਤ ਪੌਦਿਆਂ ਤੋਂ ਜਾਂ ਪ੍ਰਮਾਣਿਤ ਸਰੋਤ ਤੋਂ ਬੀਜ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਕਰੋ | ਰੋਗ ਦੇ ਲੱਛਣਾਂ ਲਈ ਬਕਾਇਦਾ ਨਰਸਰੀ ਅਤੇ ਖੇਤ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕਰੋ| ਤੁਰੰਤ ਹੀ ਲਾਗ ਵਾਲੇ ਪੌਦਿਆਂ ਨੂੰ ਹਟਾਓ ਅਤੇ ਨਸ਼ਟ ਕਰੋ| ਵਾਢੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਖੇਤ ਦੀ ਜੁਤਾਈ ਕਰੋ ਅਤੇ ਪੌਦਿਆਂ ਦੀ ਰਹਿੰਦ-ਖੂਰੰਦ ਨੂੰ ਤਬਾਹ ਕਰੋ | ਖੇਤਾਂ ਦੇ ਵਿੱਚੋਂ ਅਤੇ ਆਲੇ ਦੁਆਲੇ ਤੋਂ ਦੂਸਰੇ ਮੇਜਬਾਨਾਂ ਅਤੇ ਨਦੀਨਾਂ ਨੂੰ ਕਾਬੂ ਕਰੋ | ਬੀਜਾਂ ਨੂੰ ਲਾਗ ਲਗੇ ਹੋਏ ਖੇਤਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਦੂਜੀਆਂ ਥਾਂਵਾਂ ਤੇ ਨਾ ਲੈ ਕੇ ਜਾਓ |.
ਸਾਂਝਾ ਕਰੋ
ਪਲਾਂਟਿਕਸ ਡਾਊਨਲੋਡ ਕਰੋ
