ਕੇਲਾ
ਮੁਰਝਾਓਣਾ / ਸੋਕਾ
Fusarium oxysporum
ਉੱਲੀ
5 mins to read
ਸੰਖੇਪ ਵਿੱਚ
- ਪੀਲੇ ਅਤੇ ਮੁਰਜਾਏ ਪੁਰਾਣੇ ਪੱਤੇ ਅਤੇ ਜ਼ਮੀਨ ਦੇ ਪੱਧਰ ਦੇ ਨੇੜੇ ਟੁੱਟਿਆ ਤਣਾ। ਪੱਤੀਆਂ ਦਾ ਰੰਗ ਭੂਰਾ ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਅਖੀਰ ਵਿਚ ਤਣੇ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ "ਘੱਗਰਾ" ਬਣਾਉਦੇ ਹੋਏ ਪੱਤੀਆਂ ਤਣੇ ਤੋਂ ਟੁੱਟ ਜਾਦੀਆਂ ਹਨ। ਪੀਲੇ ਤੋਂ ਲਾਲ ਰੰਗ ਦੀਆਂ ਰੇਖਾਵਾਂ ਤਣੇ ਤੇ ਦਿੱਸਣ ਲੱਗਦੀਆਂ ਹਨ। ਤਣੇ ਦੇ ਅੰਦਰੂਨੀ ਉਤਕਾਂ ਦਾ ਲਾਲ ਤੋਂ ਗੂੜੇ ਭੂਰੇ ਰੰਗ ਦਾ ਵਿਗੜਾਅ ਹੁੰਦਾ ਹੈ । ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਜਮੀਨ ਦੇ ਉਪਰਲੇ ਅਤੇ ਹੇਠਲੇ ਵਾਲੇ ਹਿੱਸੇ ਸੜ ਕੇ ਮਰ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।.
ਵਿੱਚ ਵੀ ਪਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ
ਕੇਲਾ
ਲੱਛਣ
ਲੱਛਣ ਕੇਲਿਆਂ ਦੀ ਕਈ ਕਿਸਮਾਂ, ਰੋਗਾਣੂ ਦੀ ਤਾਕਤ ਅਤੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਦੀਆਂ ਸਥਿਤੀਆਂ ਤੇ ਨਿਰਭਰ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਬਿਮਾਰੀ ਪਹਿਲਾ ਪੁਰਾਣੇ ਪੱਤਿਆਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਹੌਲੀ ਹੌਲੀ ਛੋਟਿਆਂ ਵੱਲ ਵਧਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਬੀਮਾਰੀ ਦੀ ਪਹਿਚਾਨ ਪੀਲੇ ਅਤੇ ਮੁਰਜਾਏ ਪੱਤੇ ਅਤੇ ਪੱਤੀ ਦੀ ਢੰਢੀ ਅਤੇ ਪੌਦੇ ਦੀ ਢੰਢੀ ਦੀ ਵੰਡ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਬੀਮਾਰ ਪੱਤੇ ਭੂਰੇ, ਸੁੱਕੇ ਅਤੇ ਅਖੀਰ ਵਿਚ ਢੰਢੀ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਇੱਕ ਘੱਘਰਾ ਜਿਹਾ ਬਣਾਉਦੇ ਹੋਏ ਢੰਢੀ ਤੋਂ ਟੁਟ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਪਿੱਲੀ ਤੋਂ ਲਾਲ ਰੰਗ ਦੀਆਂ ਰੇਖਾਵਾਂ ਪੌਦੇ ਦੀ ਢੰਢੀ ਤੇ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੀਆਂ ਹਨ, ਜੋ ਕਿ ਆਧਾਰ ਤੇ ਹੋਰ ਵੀ ਤੀਬਰ ਬਣ ਜਾਦੀਆਂ ਹਨ। ਜੋੜ ਵਾਲਾ ਭਾਗ ਅੰਦਰੂਨੀ ਉਤਕਾਂ ਦਾ ਲਾਲ ਤੋਂ ਗੂੜੇ ਭੂਰੇ ਰੰਗ ਦਾ ਵਿਗੜਾਅ ਦਿਖਾਉਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਉਲੀ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਅਤੇ ਉਤਕ ਦੀ ਸੜਨ ਦਾ ਸੰਕੇਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਅਖੀਰ, ਜ਼ਮੀਨ ਦੇ ਉਪਰਲੇ ਅਤੇ ਹੇਠਲੇ ਸਾਰੇ ਹਿੱਸੇ ਸੜਦੇ ਅਤੇ ਮਰਦੇ ਹਨ।
Recommendations
ਜੈਵਿਕ ਨਿਯੰਤਰਣ
ਜੈਵਿਕ ਅਜੇਂਟ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਉਲੀ ਟ੍ਰਿਕੋਡਰਮਾ ਵਾਇਰਾਈਡ ਜਾਂ ਬੈਕਟੀਰੀਆ ਪਸੂਡੋਮੋਨਾਸ ਫਲੂਰੇਸਿਨਸ ਦੇ ਮਿਸ਼ਰਨ ਦੀ ਮਿੱਟੀ ਵਿੱਚ ਵਰਤੋਂ ਸੰਕਰਮਨ ਦੇ ਮੌਕਿਆਂ ਅਤੇ ਗੰਮਭੀਰਤਾਂ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਦਾ ਪ੍ਰਭਾਵੀ ਢੰਗ ਹੈ।
ਰਸਾਇਣਕ ਨਿਯੰਤਰਣ
ਜੇਕਰ ਉਪਲੱਬਧ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਜੀਵ-ਵਿਗਿਆਨਕ ਇਲਾਜਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਰੋਕਥਾਮ ਦੇ ਉਪਾਵਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਇਕਸਾਰ ਪਹੁੰਚ ਤੇ ਵਿਚਾਰ ਕਰੋ। ਕੇਲੇ ਵਿੱਚ ਦੂਜੀ ਉਲੀ ਦੀ ਬੀਮਾਰੀਆਂ ਨਾਲ ਤੁਲਣਾ ਕਰਨ ਨਾਲ ਪਤਾਂ ਚਲਦਾ ਹੈ ਕਿ ਫੂਸਾਰਿਅਮ ਵਿਲਟ, ਦੇ ਬਾਰੇ ਇੱਕ ਵਾਰ ਪਤਾ ਲੱਗਣ ਤੇ, ਇਸਨੂੰ ਫਿਰ ਉਲੀਨਾਸ਼ਕਾਂ ਨਾਲ ਨਿਯੰਤਰਿਤ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ। ਮਿੱਟੀ ਨੂੰ ਹਰ ਦੂਜੇ ਮਹੀਨੇ ਪੌਦੇ ਲਗਾਉਣ ਤੋਂ ਛੇ ਮਹੀਨੇ ਤੱਕ ਪਾਣੀ ਦੇਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਖ਼ਾਸ ਉਲੀਨਾਸ਼ਕਾਂ ਵਿੱਚ ਛੋਟੇ ਪੌਦਿਆਂ ਨੂੰ (10 ਗ੍ਰਾਮ / 10 ਲੀਟਰ ਪਾਣੀ) ਵਿੱਚ ਡਬੋਣ ਦੀ ਸਿਫਾਰਿੰਸ਼ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਇਸਦਾ ਕੀ ਕਾਰਨ ਸੀ
ਪਨਾਮਾ ਬਿਮਾਰੀ (ਜਿਸ ਨੂੰ ਫੁਸਾਰਿਅਮ ਵਿਲਟ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ) ਜੋ ਕਿ ਉਲੀ ਦੀ ਇੱਕ ਉਪ-ਪ੍ਰਜਾਤੀ ਫੁਸਾਰਿਅਮ ਆਕਸੀਪੋਰਮ ਦੇ ਕਾਰਨ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੱਕ ਮਿੱਟੀ ਵਿੱਚ ਜੀਵਿਤ ਰਹਿ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਪੌਦੇ ਵਿੱਚ ਜੜ੍ਹ ਦੇ ਵਾਲਾਂ ਰਾਹੀਂ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਕਰਦੀ ਹੈ, ਇੱਕ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਜੋ ਰੌਸ਼ਨੀ ਵਿੱਚ ਸਹਯਾਯੁਕਤ, ਖਰਾਬ ਸੁਕੀ ਮਿੱਟੀ ਨਾਲ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਸਤ੍ਹਾ ਦੇ ਪਾਣੀ, ਵਾਹਨਾਂ, ਸੰਦਾਂ ਅਤੇ ਜੁੱਤੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਥੋੜੀ ਦੂਰੀ ਤੱਕ ਫੈਲਦਾ ਹੈ। ਲਾਗੀ ਪੌਦਾ ਸਮੱਗਰੀ, ਬਦਲੇ ਵਿਚ, ਇਹ ਸਭ ਤੋ ਆਮ ਰਸਤਾ ਹੈ ਜਿਸ ਨਾਲ ਬੀਮਾਰੀਆਂ ਲੰਬੀ ਦੂਰੀ ਤੱਕ ਫੈਲਦੀਆਂ ਹਨ। ਬਿਮਾਰੀ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਵਿਚ ਉੱਚਾ ਤਾਪਮਾਨ ਇਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਘਟਕ ਹੈ। ਪੱਤਿਆਂ ਦਾ ਕਲੋਰੋਸਿਸ ਅਤੇ ਪੌਦੇ ਦੀ ਸ਼ਕਤੀ ਵਿੱਚ ਕਮੀ ਤਣੇ ਵਿਚਲੇ ਪਰਿਵਹਨ ਉਤਕਾ ਵਿੱਚ ਸੜਨ ਕਾਰਨ ਜੋ ਕਿ ਖਰਾਬ ਪਾਣੀ ਅਤੇ ਪੌਸ਼ਟਿਕ ਪਰਿਵਹਨ ਵੱਲ ਵੱਧਦਾ ਹੈ। ਜੇ ਸਾਰੀਆਂ ਸ਼ਰਤਾਂ ਪੂਰੀਆਂ ਹੋ ਜਾਣ ਤਾਂ, ਫੁਸਾਰਿਅਮ ਵਿਲਟ ਕੇਲੇ ਵਿਚ ਬਹੁਤ ਹੀ ਵਿਨਾਸ਼ਕਾਰੀ ਬਿਮਾਰੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਰੋਕਥਾਮ ਦੇ ਉਪਾਅ
- ਪ੍ਰਮਾਣਿਤ ਸਰੋਤਾਂ ਤੋਂ ਸਿਰਫ ਤੰਦਰੁਸਤ ਪੌਦਾ ਸਮੱਗਰੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰੋ। ਜੇਕਰ ਉਪਲਬਧ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਪੌਦਿਆਂ ਦੀ ਲਚਕੀਲੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰੋ ਚੰਗੀ ਜਲ ਨਿਕਾਸੀ ਨੂੰ ਯਕੀਨੀ ਬਣਾਓ। ਹਰ ਦੂਸਰੇ ਹਫ਼ਤੇ ਪੌਦਿਆਂ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕਰੋ। ਉਸੀ ਜਗ੍ਹਾ ਵਿੱਚ ਰੋਗੀ ਪੌਦਿਆਂ ਨੂੰ ਮਾਰਨ ਲਈ ਪੌਦਾ ਨਾਸ਼ਕਾ ਦੀ ਵਰਤੋ ਕਰੋ। ਲਾਗੀ ਪੌਦਿਆਂ ਨੂੰ ਚੰਗੇ ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਜੜ੍ਹ ਤੋਂ ਉਖਾੜੋਂ ਅਤੇ ਮੌਕੇ ਤੇ ਉਸੀ ਵਕਤ ਵੱਖਰੇ ਕਰਕੇ ਸਾੜੋ। ਅਣਜਾਣੇ ਵਿਚ ਸਾਫ਼ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਲਾਗ ਵਾਲੇ ਖੇਤਰਾਂ ਤੋਂ ਮਿੱਟੀ ਲਿਜਾਉਣ ਤੋਂ ਬਚੋ। ਸੋਡੀਅਮ ਹਾਈਪੋਲੋਰਾਇਟ ਬਲੀਚ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਾਲ ਯੰਤਰ, ਸਾਜ਼-ਸਾਮਾਨ ਅਤੇ ਖੇਤੀ ਮਸ਼ੀਨਰੀ ਨੂੰ ਰੋਗਾਣੂ ਮੁਕਤ ਕਰੋ। ਅਗਲੇ 3-4 ਸਾਲਾਂ ਲਈ ਅਧਿਕ ਲਾਗੀ ਮਿੱਟੀ ਵਿੱਚ ਕੇਲੇ ਨੂੰ ਨਾ ਲਾਵੋ। ਘਟਨਾ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਲਈ ਗੰਨੇ, ਚਾਵਲ ਜਾਂ ਸੂਰਜਮੁਖੀ ਨਾਲ ਬਦਲਾਅ ਕਰੋ। ਚੀਨੀ ਲੀਕ (ਅਲੀਅਮ ਟਿਊਰੋਸੌਮ) ਨੂੰ ਨਾਲ ਬੀਜੋ। ਮਾਈਕਰੋਜੀਨਜਾਈਮ ਦੀ ਹੋਂਦ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰੋ ਜੋ ਕਿ ਉੱਲੀ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਨੂੰ ਦਬਾਉਦਾ ਹੈ।.
ਸਾਂਝਾ ਕਰੋ
ਪਲਾਂਟਿਕਸ ਡਾਊਨਲੋਡ ਕਰੋ
