Oidium caricae-papayae
ਉੱਲੀ
5 mins to read
ਪੌਡਰ ਵਰਗੀ ਚਿੱਟੀ ਉੱਲੀ ਦੀ ਸਤ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਢਕੇ ਪਾਣੀ ਭਰੇ ਧੱਬੇ ਪਹਿਲਾ ਪੱਤੇ ਦੀ ਹੇਠਲੀ ਸਤ੍ਹਾਂ ਤੇ ਦਿਖਦੇ ਹਨ, ਅਕਸਰ ਨਾੜੀ ਦੇ ਦੁਆਲੇ ਅਤੇ ਫੁੱਲਾਂ ਦੇ ਆਧਾਰ ਤੇ। ਕਦੇ-ਕਦਾਈਂ, ਪੱਤੇ ਦੇ ਉਪਰਲੇ ਹਿੱਸੇ ਤੇ, ਪੀਲੇ-ਹਰੇ ਤੋਂ ਪੀਲੇ ਧੱਬੇ, ਪੱਤੀ ਦੀ ਹੇਠਲੀ ਸਤ੍ਹਾਂ ਤੇ ਬਣਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਕਿ ਕਦੇ-ਕਦੇ ਚਿੱਟੀ ਉੱਲੀ ਨਾਲ ਢੱਕ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਧੱਬੇ ਭੂਰੇ ਨੈਕਰੋਟਿਕ ਬਣ ਸਕਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਪੀਲੇ ਪ੍ਰਭਾਮੰਡਲ ਨਾਲ ਘਿਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਵਧੇਰੀ ਲਾਗੀ ਪੱਤੀਆਂ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਮੁਰਜਾ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਅੰਦਰ ਵੱਲ ਮੁੜ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਫ਼ਲ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਅਕਾਰ ਦੀ ਚਿੱਟੀ ਉੱਲੀ ਦੀ ਪਰਤਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਗਟ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਲਾਗ ਦੇ ਕਾਰਨ ਆਮ ਕਰਕੇ ਪੁਰਾਣੇ ਰੁੱਖਾਂ ਨੂੰ ਘੱਟ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਦਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਨਵੇਂ ਪੌਦਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਵਿਕਾਸਸ਼ੀਲ ਉੱਤਕਾਂ ਦੀ ਮੌਤ, ਪੱਤੇ ਡਿੱਗਣ, ਤਣੇ ਅਤੇ ਫ਼ਲਾ ਤੇ ਜ਼ਖ਼ਮ ਅਤੇ ਫਸਲਾਂ ਨੂੰ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਨੁਕਸਾਨ ਪਹੁੰਚਾਉਣ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਦੇ ਹਨ।
ਇਸ ਬਿਮਾਰੀ ਨੂੰ ਕਾਬੂ ਕਰਨ ਲਈ, ਪੋਟਾਸ਼ੀਅਮ ਬਾਇਕਰਬੋਨੇਟ ਨੂੰ ਨਾਜ਼ੁਕ ਸਲਫਰ, ਗੰਧਕ ਸਲਫਰ ਪਾਊਡਰ ਜਾਂ ਚੂਨੇ ਸਲਫਰ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਵਰਤਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਪਰ, ਗਰਮ ਮੌਸਮ ਵਿੱਚ ਇਨ੍ਹਾਂ ਇਲਾਜਾਂ ਨੂੰ ਵਰਤਣਾ ਪੌਦਿਆਂ ਦੇ ਲਈ ਜ਼ਹਿਰੀਲਾ ਸਾਬਿਤ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਕੁਝ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ, ਸੰਤ੍ਰਿਪਤ ਨਿੰਮ ਦੇ ਤੇਲ ਅਤੇ ਸਾਬਣ ਦਾ ਮਿਸ਼ਰਨ ਵੀ ਲਾਭਦਾਇਕ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਸਾਰੇ ਮਾਮਲਿਆਂ ਵਿੱਚ, ਜੇ ਇਹ ਲਾਗ ਵਧੇਰੇ ਉੱਚ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਇਹ ਇਲਾਜ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ।
ਜੇਕਰ ਉਪਲੱਬਧ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਹਮੇਸ਼ਾ ਜੈਵਿਕ ਉਪਾਵਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਨਿਵਾਰਕ ਉਪਾਵਾਂ ਤੇ ਇਕਸਾਰ ਪਹੁੰਚ ਤੇ ਵਿਚਾਰ ਕਰੋ। ਪਪੀਤੇ ਤੇ ਪਾਊਡਰ ਵਰਗੀ ਉੱਲੀ ਨੂੰ ਨਿਯੰਤ੍ਰਿਤ ਕਰਨ ਲਈ, ਏਜ਼ੌਕਸੀਟਰੋਬਿਨ ਜਾਂ ਮੇਲਕੋਜ਼ੇਬ ਵਰਗੇ ਉੱਲੀਨਾਸ਼ਕ ਵਰਤੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ।
ਇਹ ਬੀਮਾਰੀ ਉੱਲੀ ੳਡਿਅਮ ਕੇਰੀਕੇ-ਪਪਾਇਆ ਦੇ ਕਾਰਨ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਉੱਲੀ ਸਿਰਫ ਪਪੀਤੇ ਦੇ ਪੌਦਿਆਂ ਵਿਚ ਹੀ ਜ਼ਿੰਉਦੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਵੱਧਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਬੀਜਾਣੂ ਪੌਦੇ ਤੋਂ ਪੌਦੇ ਵਿੱਚ ਅਤੇ ਫਸਲਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਹਵਾ ਦੁਆਰਾ ਫੈਲਦੇ ਹਨ। ਪੱਤੇ ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਸਾਰੇ ਪੜਾਵਾਂ ਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਪੁਰਾਣੇ ਪੱਤੇ ਵਧੇਰੇ ਸੰਵੇਦਨਸ਼ੀਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਉੱਲੀ ਪੌਦਿਆਂ ਦੇ ਅੰਦਰੂਨੀ ਉੱਤਕਾਂ ਤੇ ਬਸਤੀਵਾਦਿਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਲੱਛਣ ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਬੀਮਾਰੀਆਂ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਅਤੇ ਲੱਛਣਾਂ ਦੀ ਤੀਬਰਤਾ ਘੱਟ ਰੋਸ਼ਨੀ ਪੱਧਰਾਂ, ਉੱਚ ਪੱਧਰ ਦੀ ਨਮੀ, ਮੱਧਮ ਤਾਪਮਾਨ (18 ਤੋਂ 32 ਡਿਗਰੀ ਸੈਲਸੀਅਸ) ਅਤੇ ਪ੍ਰਤੀ ਸਾਲ 1500 ਤੋਂ 2500 ਮਿਲੀਮੀਟਰ ਤੱਕ ਬਾਰਿਸ਼ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰੋਤਸ਼ਾਹਿਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।