Setosphaeria turcica
ਉੱਲੀ
ਹੇਠਲੇ ਪੱਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਲੱਛਣ ਛੋਟੇ, ਗੋਲ, ਪਾਣੀ ਨਾਲ ਭਰੇ ਹੋਏ ਚਟਾਕਾਂ ਵਜੋਂ ਪ੍ਰਗਟ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਜਿਉਂ ਜਿਉਂ ਬਿਮਾਰੀ ਵਧਦੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਉਹ ਪੌਦਿਆਂ ਦੇ ਉਪਰਲੇ ਹਿੱਸੇ ਵਿਚ ਦਿਖਾਈ ਦੇਣੇ ਸ਼ੁਰੂ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਚਟਾਕ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ ਪੀਲੇ-ਭੂਰੇ ਰੰਗ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ, ਪਾਣੀ ਨਾਲ ਭਰੇ ਹੋਏ ਬਾਰਡਰ ਦੇ ਨਾਲ, ਸਿਗਾਰ-ਆਕਾਰ ਦੇ ਅਲੱਗ ਤੋਂ ਪੀਲੇ-ਹਰੇ ਨੇਕਰੋਟਿਕ ਜਖਮਾਂ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿਚ ਵਧਦੇ ਹਨ। ਜ਼ਖਮ ਬਾਅਦ ਵਿਚ ਇਕੱਠੇ ਹੁੰਦੇ ਅਤੇ ਪੱਤੇ ਦੇ ਬਲੇਡ ਅਤੇ ਡੰਡਲ ਦੇ ਵੱਡੇ ਹਿੱਸੇ ਨੂੰ ਘੇਰ ਲੈਂਦੇ, ਜੋ ਕਿ ਮੌਤ ਅਤੇ ਬਸਤੀਵਾਦ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਦਾ ਹੈ। ਜੇਕਰ ਛੱਲੀ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਦੌਰਾਨ ਪੋਦੇ ਦੇ ਉਪਰਲੇ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਉੱਲੀ ਫੈਲਦੀ ਹੈ। ਪੈਦਾਵਾਰ ਦਾ ਗੰਭੀਰ ਨੁਕਸਾਨ (70% ਤੱਕ) ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਟ੍ਰਿਚੋਡਰਮਾ ਹਾਰਜਿਆਨਮ ਤੇ ਅਧਾਰਿਤ ਜੈਵਿਕ-ਉੱਲੀਨਾਸ਼ਕਾਂ, ਜਾਂ ਬੈਕਟੀਸ ਸਬਟਿਲਿਸ ਨੂੰ ਉੱਲੀ ਦੇ ਜੋਖਮ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਲਈ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਪੜਾਵਾਂ 'ਤੇ ਲਾਗੂ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਸਲਫਰ ਸਲਿਊਸ਼ਨਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਵੀ ਅਸਰਦਾਰ ਹੈ।
ਸਾਵਧਾਨੀ-ਪੂਰਵਕ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਪ੍ਰਥਾਵਾਂ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਬਚਾਓ ਦੇ ਉਪਾਵਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਸੰਗਠਿਤ ਪਹੁੰਚ ਨਾਲ ਇਲਾਜ ਕਰਨ ਦੀ ਸਿਫਾਰਸ਼ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਸਮੇਂ ਦੋਰਾਨ ਰੋਕਥਾਮ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਉੱਲੀਨਾਸ਼ਕਾਂ ਨੂੰ ਬਿਮਾਰੀ ਨੂੰ ਕੰਟਰੋਲ ਕਰਨ ਲਈ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਤਰੀਕੇ ਵਜੋਂ ਵਰਤਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਨਹੀਂ ਤਾਂ, ਉੱਲੀਨਾਸ਼ਕ ਉਦੋਂ ਵੀ ਲਾਗੂ ਕੀਤੇ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ ਜਦੋਂ ਹੇਠਲੀ ਛੱਤਰੀ 'ਤੇ ਲੱਛਣ ਨਜ਼ਰ ਆਉਣ ਲੱਗ ਜਾਣ, ਤਾਂ ਜੋ ਉਪਰ ਵਾਲੇ ਗੁਲ ਅਤੇ ਛੱਤਰੀ ਨੂੰ ਬਚਾਇਆ ਜਾ ਸਕੇ। ਐਜ਼ੋਕਸੀਟ੍ਰੋਬਿਨ, ਪਿਕੌਕਸੀਸਟ੍ਰੋਬਿਨ, ਮੈਨਕੋਜ਼ੇਬ, ਪੈਰੇਕਲੋਸਟ੍ਰੋਬਿਨ, ਪ੍ਰੋਪੀਕੋਨਾਜ਼ੋਲ, ਟੈਟਰਾਕੋਨਾਜੋਲ 'ਤੇ ਆਧਾਰਿਤ ਸਪ੍ਰੇ ਕਰੋ। ਪਿਕੌਕਸੀਸਟ੍ਰੋਬਿਨ + ਸਾਈਪ੍ਰੋਕੋਨਾਜੋਲ, ਪਾਈਰੇਕਲੋਸਟ੍ਰੋਬਿਨ + ਮੈਟਕੋਨਾਜ਼ੋਲ, ਪ੍ਰੋਪੀਕੋਨਾਜ਼ੋਲ + ਐਜ਼ੋਕਸੀਸਟ੍ਰੋਬਿਨ, ਪ੍ਰੌਥੀਓਕੋਨਜ਼ੌਲ + ਟ੍ਰਾਈਫਲੌਸਿਸਟ੍ਰੋਬਿਨ 'ਤੇ ਅਧਾਰਿਤ ਉਤਪਾਦ ਲਾਗੂ ਕਰੋ। ਬੀਜ ਦਾ ਇਲਾਜ ਕਰਨ ਦੀ ਸਿਫਾਰਸ਼ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਉੱਲੀ ਮਿੱਟੀ ਵਿਚ ਜਾਂ ਪੌਦਿਆਂ ਦੇ ਮਲਬੇ ਵਿਚ ਠੰਢ ਬਿਤਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਬਾਰਸ਼, ਰਾਤ ਦੀ ਤ੍ਰੇਲ, ਉੱਚ ਨਮੀ ਅਤੇ ਮੱਧਮ ਤਾਪਮਾਨ ਉੱਲੀ ਦੇ ਫੈਲਾਅ ਲਈ ਅਨੂਕੁਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਹਵਾ ਜਾਂ ਬਾਰਿਸ਼ਾਂ ਦੇ ਛੀਟਿਆਂ ਦੁਆਰਾ, ਇਹ ਪਹਿਲਾਂ ਮਿੱਟੀ ਤੋਂ ਨਵੇਂ ਮੱਕੀ ਦੇ ਪੌਦਿਆਂ ਦੇ ਹੇਠਲੇ ਪੱਤਿਆਂ ਵਿੱਚ ਫੈਲਦੀ ਹੈ। ਮੀਂਹ ਦੀਆਂ ਸਥਿਤੀਆਂ ਅਤੇ ਖੇਤ ਦੀ ਮਾੜੀ ਅਭਿਆਸ਼ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਇਸ ਉੱਲੀ ਨੂੰ ਦੂਸਰੇ ਪੌਦਿਆਂ ਤੱਕ ਅਤੇ ਖੇਤਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਫੈਲਾਉਦੀ ਹੈ। ਵਾਧੇ ਦੇ ਮੋਸਮ ਦੌਰਾਨ ਸੰਕਰਮਣ ਦੇ ਲਈ ਅਨੁਕੂਲ ਤਾਪਮਾਨ 18 ਤੋਂ 27 ਡਿਗਰੀ ਸੈਲਸੀਅਸ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। 6 ਤੋਂ 18 ਘੰਟਿਆਂ ਤੱਕ ਪੱਤਿਆਂ ਦੀ ਨਮੀ ਦੀ ਲੰਮੀ ਮਿਆਦ ਵੀ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਜਵਾਰ ਇਕ ਹੋਰ ਇਸ ਉੱਂਲੀ ਦੀ ਪਸੰਦੀਦਾ ਮੇਜ਼ਬਾਨ ਫਸਲ ਹੈ।