ਮੂੰਗਫਲੀ
ਮੂੰਗਫਲੀ ਦਾ ਕੁੰਗੀ ਰੋਗ/ਜੰਗਾਲ ਲੱਗਣਾ
Puccinia arachidis
ਉੱਲੀ
ਸੰਖੇਪ ਵਿੱਚ
- ਸ਼ੂਰੁ ਵਿੱਚ, ਪੱਤੀ ਤੇ ਜੰਗ ਦੇ ਰੰਗ ਜਿਹੇ ਦਾਣੇ ਪੱਤਿਆਂ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਨਜ਼ਰ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਗੰਭੀਰ ਤੌਰ ਤੇ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਪੱਤੇ ਦੇ ਦੋਹਾਂ ਪਾਸੇ ਜੰਗ ਦੇ ਰੰਗ ਜਿਹੇ ਦਾਣੇ ਨਜ਼ਰ ਆਉਦੇ ਹਨ। ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਪੱਤੇ ਪੀਲੇ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਡਿੱਗ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਪਚਝੜ ਅਤੇ ਉਪਜ ਦੇ ਭਾਰੀ ਨੁਕਸਾਨ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈ ਸਕਦਾ ਹੈ।.
ਵਿੱਚ ਵੀ ਪਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ
ਮੂੰਗਫਲੀ
ਲੱਛਣ
ਮੂੰਗਫਲੀ ਦਾ ਜੰਗਾਲ ਸੰਤਰੀ ਭੂਰੇ ਗੋਲਾਕਾਰ (ਰੱਸੀਦਾਰ) ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਅਕਸਰ ਪੱਤਿਆਂ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਕਲੋਰੌਸਿਸ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਕਾਰਨ ਅਕਸਰ ਪੀਲੇ ਰੰਗ ਨਾਲ ਘਿਰੀ ਹੋਈ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਪੱਤੀਆਂ ਅਤੇ ਪੌਦਿਆਂ ਦੇ ਵਾਧੇ ਨੂੰ ਘਟਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਜਿਉਂ ਜਿਉਂ ਬੀਮਾਰੀ ਵੱਧਦੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਗੰਭੀਰ ਤੌਰ ਤੇ ਲਾਗੀ ਪੱਤੇ ਦੋਹਾਂ ਪਾਸਿਆਂ ਤੋਂ ਜੰਗਾਲ ਦੇ ਰੰਗ ਨਾਲ ਢੱਕ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਪੀਲੇ ਜਾਂ "ਜੰਗਾਲ ਰੰਗ" ਦੀਆਂ ਹੋ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਸੁੰਗੜ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਵੱਡੇ, ਲਾਲ ਰੰਗ ਦੇ ਭੂਰੇ (ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਕਾਲੇ) ਰੰਗ ਦੇ ਧੱਬੇ ਪੇਗਸ, ਤਣੇ ਅਤੇ ਪੈਟੋਲੀਅਸ ਤੇ ਵੀ ਪ੍ਰਗਟ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਪੱਤੇ ਦੇ ਝੜਨ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਬੀਮਾਰੀ ਪੌਡ ਅਤੇ ਚਾਰੇ ਦੀ ਪੈਦਾਵਾਰ ਅਤੇ ਤੇਲ ਦੀ ਗੁਣਵੱਤਾ ਨੂੰ ਘਟਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।
ਸਿਫਾਰਸ਼ਾਂ
ਜੈਵਿਕ ਨਿਯੰਤਰਣ
ਜੀਵ-ਵਿਗਿਆਨਕ ਘਟਕ ਲਾਗ ਨੂੰ ਨਿਯੰਤ੍ਰਿਤ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਉੱਲੀ ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਪੱਤਿਆਂ ਤੇ ਸੈਲਵੀਆ ਅਫਿਸਿਨੇਲੀਸ ਅਤੇ ਪੌਟੈਂਟੀਲਾ ਈਰੇਕਟਾ ਪੌਦੇ ਦਾ ਅੱਰਕ ਪੱਤੇ ਤੇ ਇੱਕ ਸੁਰੱਖਿਤ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਫਲੈਕਸਸੀਡ ਤੇਲ ਅਤੇ ਮੂੰਗਫਲੀ ਦੇ ਤੇਲ ਵਰਗੇ ਹੋਰ ਪੌਦਿਆਂ ਦਾ ਅਰਕ ਵੀ ਬੀਮਾਰੀ ਦੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਲਈ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਰਸਾਇਣਕ ਨਿਯੰਤਰਣ
ਜੇਕਰ ਉਪਲੱਬਧ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਰੋਕਥਾਮ ਦੇ ਉਪਾਵਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਹਮੇਸ਼ਾਂ ਜੀਵ-ਵਿਗਿਆਨਕ ਇਲਾਜਾਂ ਤੇ ਇਕਸਾਰ ਪਹੁੰਚ ਤੇ ਵਿਚਾਰ ਕਰੋ। ਬੀਮਾਰੀ ਦੇ ਵਿਕਿਸਤ ਹੋਣ ਦੇ ਬਾਅਦ ਦੇ ਪੜਾਵਾਂ ਤੇ ਰਸਾਇਣਿਕ ਇਲਾਜ ਅਸਫਲ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਜੇ ਉੱਲੀਨਾਸ਼ਕ ਦੀ ਲੋੜ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਮਨਕੋਜ਼ੇਬ, ਪ੍ਰੋਪੋਨੋਜ਼ੋਲ ਅਤੇ ਕਲੋਰੋਥਾਲੋਨੀਲ (3 ਗ੍ਰਾ/ਲੀ ਪਾਣੀ) ਵਾਲੇ ਉਤਪਾਦ ਸਪਰੇਅ ਕਰੋ। ਲਾਗ ਦੇ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਦਿਖਾਈ ਦੇਣ ਤੋਂ ਤੁਰੰਤ ਬਾਅਦ ਐਪਲੀਕੇਸ਼ਨ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦੇਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ਅਤੇ 15 ਦਿਨ ਬਾਅਦ ਦੁਹਰਾਉਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।
ਇਸਦਾ ਕੀ ਕਾਰਨ ਸੀ
ਮੂੰਗਫਲੀ ਦਾ ਜੰਗਾਲ ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਮਲਬੇ ਵਿੱਚ ਜਾਂ ਹੋਰ ਫੁੱਲਾਂ ਦੇ ਪੌਦਿਆਂ ਵਿੱਚ ਜੀਵਿਤ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ ਜੋ ਨਾਲ ਦੇ ਸੰਬੰਧੀ ਮੇਜਬਾਨਾਂ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਮੁਢਲੇ ਪੜਾਅ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਪੈਦਾ ਹੋਏ ਮੁੱਖ ਸੰਕਰਮਨ ਸਪੋਰਸ ਕਰਦੇ ਹਨ ਜੋ ਕਿ ਹੇਠਲੇ ਪੱਤਿਆਂ ਤੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਹਵਾ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਸਾਰਿਤ ਬੀਜਾਣੂਆਂ ਰਾਹੀਂ ਦੂਜੈਲਾ ਫੈਲਾਵ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਅਨੁਕੂਲ ਵਾਤਾਵਰਣਿਕ ਸਥਿਤੀਆਂ ਦੌਰਾਨ ਫੈਲਣ ਵਾਲੇ ਧੱਬੇ ਦਾ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਿਸਥਾਰ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਜੋ ਕਿ ਉੱਲੀ ਵਧਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਉਦਾਹਰਣ ਲਈ, ਠੰਢਾ ਤਾਪਮਾਨ (21 ਤੋਂ 26 ਡਿਗਰੀ ਸੈਲਸਿਅਸ) ਅਤੇ ਗਿੱਲਾ, ਬੱਦਲ ਵਾਲਾ ਮੌਸਮ (ਧੁੰਦ ਜਾਂ ਉੱਚ ਰਾਤ ਦੀ ਨਮੀ )। ਇਹ ਪੌਦੇ ਦੀ ਕਲੀ ਅਤੇ ਜੜ੍ਹ ਵਾਧੇ ਨੂੰ ਵੀ ਦਬਾ ਦਿੰਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਦੇ ਸਿੱਟੇ ਵਜੋਂ ਵਿਕਾਸ ਰੁਕ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਮਿੱਟੀ ਵਿੱਚ ਫਾਸਫੋਰਸ ਖਾਦ ਦੀ ਉੱਚ ਮਾਤਰਾ ਜੰਗਾਲ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਨੂੰ ਹੌਲੀ ਕਰਦੀ ਹੈ।
ਰੋਕਥਾਮ ਦੇ ਉਪਾਅ
- ਸਿਹਤਮੰਦ ਪੌਦਿਆਂ ਤੋਂ ਜਾਂ ਤਸਦੀਕਤ ਸਰੋਤਾਂ ਤੋਂ ਬੀਜ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰੋ। ਰੋਧਕ ਕਿਸਮਾਂ ਦੇ ਪੌਦੇ ਉਗਾਓ। ਪੌਦੇ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਦੂਰੀ ਨੂੰ ਵਧਾ ਕੇ ਉੱਚ ਨਮੀ ਹੌਣ ਤੋਂ ਬਚੋ। ਖੇਤਾਂ ਵਿਚ ਅਤੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਦੀ ਜੰਗਲੀ ਬੂਟੀ ਅਤੇ ਖ਼ਰਪਤਵਾਰ ਪੌਦਿਆਂ ਤੇ ਨਿਯੰਤਰਨ ਰੱਖੋ। ਆਪਣੇ ਖੇਤ ਦੇ ਨੇੜੇ ਇਸ ਰੋਗ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਵਿਕਲਪਕ ਮੇਜਬਾਨ ਬੀਜਣ ਤੋਂ ਪਰਹੇਜ਼ ਕਰੋ। ਜੰਗਾਲ ਦੀ ਵੱਧ ਰਹੀ ਬੀਮਾਰੀ ਨੂੰ ਠੱਲ ਪਾਉਣ ਲਈ ਫਾਸਫੋਰਸ ਖਾਦ ਦੀ ਵੱਡੀ ਮਾਤਰਾ ਨੂੰ ਲਾਗੂ ਕਰੋ। ਲਾਗੀ ਪੌਦਿਆਂ ਨੂੰ ਹਟਾ ਜਾਂ ਨਸ਼ਟ ਕਰ ਦਿਓ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਰਹਿੰਦ-ਖੂੰਹਦ ਨੂੰ ਦਫਨਾ ਜਾਂ ਸਾੜ ਦਿਓ। ਸਿਫਾਰਸ਼ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਰੋਗ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧ ਰੱਖਣ ਵਾਲੀਆਂ ਫਸਲਾਂ ਨਾਲ ਤਿੰਨ ਤੋਂ ਚਾਰ ਸਾਲਾਂ ਲਈ ਚੱਕਰ ਬਣਾਇਆ ਜਾਏ। ਅਗਲ਼ੀ ਮੂੰਗਫਲੀ ਦੀਆਂ ਫਸਲਾਂ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਦੇ ਸਮੇਂ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਲਈ ਖੇਤ ਖਾਲੀ ਰੱਖਣ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾਓ।.
ਸਾਂਝਾ ਕਰੋ
ਪਲਾਂਟਿਕਸ ਡਾਊਨਲੋਡ ਕਰੋ
