लिंबूवर्गीय

लिंबुवर्गीय पिकांवरील अनियमित पिवळेपणा

Xylella fastidiosa subsp. pauca

जीवाणू

5 mins to read

थोडक्यात

  • पानांच्या वरच्या बाजुच्या शिरांमधील भाग पिवळा पडतो.
  • बारीक थोडे उंचवटलेले डाग पानावरील पिवळ्या भागाच्या खालच्या बाजुला दिसतात.
  • झाडाची वाढ खुंटते, प्रभावित फांद्यांची पानगळ होते आणि फळे आकाराने लहान असतात.

मध्ये देखील मिळू शकते


लिंबूवर्गीय

लक्षणे

लिंबुवर्गीय पिकांवरील अनियमित पिवळेपणाने संक्रमित झालेले रोप जस्ताच्या कमतरतेसारखी लक्षणे दर्शविते. मोठ्या पानांच्या वरच्या पृष्ठभागावर शिरांमधील भागात पिवळेपणा दिसतो. बारीक, फिकट तपकिरी, थोडे उंचवटलेले ठिपके हळुहळु पानातील पिवळ्या भागाच्या खालच्या बाजुला उमटतात. ही सुरवातीची लक्षणे कदाचित एकाच फांदीवर दिसु शकतात. पिवळे पडलेले भाग हळहळु कडेच्या दिशेने वाढु लागतात आणि पानाच्या खालच्या भागातील डाग गडद तपकिरी किंवा करपट होतात. प्रभावित झाडांचा जोम कमी होतो आणि वाढ खुंटल्यासारखी दिसते, पण शक्यतो ती वाळत नाहीत. पानगळची सुरुवात वरील फांद्यात होते व शक्यतो कोवळी पाने गळतात. पानगळ झाल्यामुळे फळांवर उन्हाने करपल्यासारखे किंवा रंगहीन चट्टे दिसतात. फळांची सालही जाड असु शकते, रस नसतो आणि गराला आंबट चव येते.

Recommendations

जैविक नियंत्रण

गोनाटोसेरस जातीचे काही परजीवी वॅस्पसचा वापर नेमबाजांच्या संख्येचे नियंत्रण करण्यासाठी केला गेला आहे. या बारीक वॅस्पसच्या अळ्या त्यांच्या अंड्यात विकसित होतात आणि वाढत असलेल्या गर्भाला मारतात. दुमडलेल्या पंखांचे परजीवी (स्ट्रेप्सिप्टेरान्स) सुद्धा नेमबाजांसहित भरपूर प्रकारच्या किड्यांना प्रभावित करतात. मँटिडससारखे काही भक्षक किडे, काही मोकळे रहाणारे कोळी आणि अनोल्स हे नेमबाजांचे इतर नैसर्गिक शत्रु आहेत. हिर्सेटेला जातीची काही बुरशीसुद्धा या किड्यांवर हल्ला करते आणि त्यांना थंड, ओल्या वातावरणात लिंपण केलेल्या प्रेतासारखी सोडते.

रासायनिक नियंत्रण

नेहमी एकात्मिक दृष्टीकोन ठेवा म्हणजे प्रतिबंधक उपायांबरोबरच उपलब्ध असल्यास जैविक उपचार पद्धतीचा वापर करा. बागांचे निरीक्षण करुन किंवा पिवळे चिकट सापळे वापरुन वाहकांची लोकसंख्या नियंत्रणात ठेवायला हवी. अॅसेटामिप्रिड असणार्‍या कीटनाशकांचा वापर वाहकातील आणि क्षेत्रिय नेमबाजांविरुद्ध केला जाऊ शकतो.

कशामुळे झाले

झायलेला फास्टिडिओसा नावाच्या जिवाणूमुळे लिंबुवर्गीय पिकांवरील अनियमित पिवळेपणाची लक्षणे उद्भवतात. हा एक पद्धतशीर रोग आहे जो झाडाच्या वहन भागात (ज्याला झायलेम म्हटले जाते) घर करतो, तिथुन तो झाडी, फळे तसेच बियाणांवर पसरतो. एका झाडावरून दुसऱ्या झाडावर उंच प्रसार अविरतपणे सिकाडेलिडे (नेमबाज) कुटुंबातील बरेच किड्यांद्वारे केला जातो. हे पानांवरील तुडतुडे झाडाच्या झायलेममधुन रस शोषण करतात आणि त्याच वेळी बहुधा प्रादुर्भावानंतर दोन तासात जिवाणूंना उचलतात. या किड्यांच्या उपद्रवच्या उच्च दरामुळे आणि त्यांना हा रोग होत नाही या तथ्यामुळे ते या जीवाणूचे परिपूर्ण वाहक आहेत. संक्रमण झाल्यानंतर एका वर्षात पहिली लक्षणे दिसु लागतात आणि यामुळे यांचे निदान आणि उपचार करणे कठिण जाते.‍


प्रतिबंधक उपाय

  • आपल्या देशातील क्वारंटाइन नियम तपासा.
  • प्रमाणित स्त्रोतांकडुनच बियाणे आणि लागवड सामग्री घ्या.
  • रोगाच्या लक्षणांसाठी किंवा नेमबाजासाठी बागेचे नियमित निरीक्षण करा.
  • बागेतील कर्मचारी आणि पाहुणे स्वच्छता पाळतील याची काळजी घ्या.
  • बागेतुन प्रभावित झाडे काढुन टाका.
  • नेमबाजाचे पर्यायी यजमान बागेतुन आणि आजुबाजुने काढुन टाका.
  • तणाचे व्यवस्थापन चोखपणे करा.
  • पिवळे चिकट सापळे वापरुन किड्यांची संख्या तपासा आणि पकडा.

प्लँटिक्स डाऊनलोड करा