Fusarium mangiferae
శీలీంధ్రం
ఫ్యూసేరియం మాంగిఫెరా అనబడే శిలీంధ్ర జాతుల వల్ల ఈ వ్యాధి వస్తుంది. ఏపుగా ఉండే మొలకల మీద ఏపుగా ఉండే వైకల్యం సాధారణంగా కనిపిస్తుంది. నాట్లు చిన్న పొలుసులతో కూడిన చిన్న మొలకలను ఉత్పత్తి చేస్తాయి, ఇది మొలక శిఖరాగ్రంలో కనిపించేలా ఉంటుంది. మొలకలు కుంగిపోయి చివరికి చనిపోతాయి. పూత యొక్క వైవిధ్యం పూత గుత్తులలో యొక్క వైకల్యంలో చూడవచ్చు. పెద్ద పువ్వుల కారణంగా భారీగా వైకల్యం చెందిన పూత గుత్తులు దగ్గరగా మరియు రద్దీగా ఉంటాయి. ప్రభావిత మొక్కలు దట్టమైన రెమ్మలు మరియు పువ్వులతో అసాధారణతను అభివృద్ధి చెందుతాయి. ఆకు మరియు కాండం మొగ్గలు వంటి పెరుగుతున్న పాయింట్లు చిన్న ఇంటర్నోడ్లు మరియు పెళుసైన ఆకులతో వైకల్యం చెందిన రెమ్మలను ఉత్పత్తి చేస్తాయి. ఆరోగ్యకరమైన మొక్కల కన్నా ఆకులు చాలా తక్కువగా ఉంటాయి. ఒక మొక్కపై సాధారణ మరియు అనారోగ్యకర పెరుగుదల ఒకేసారి ఉండవచ్చు.
సంక్రమణను తగ్గించడానికి డాతురా స్ట్రామోనియం (ఆల్కలాయిడ్స్), కలోట్రోపిస్ గిగాంటియా మరియు వేప చెట్టు (ఆజాదిరాచ్టిన్) యొక్క ఆకు సారాన్ని ఉపయోగించండి. ట్రైకోడెర్మా హర్జియనం కూడా వ్యాధికారక పెరుగుదలను నియంత్రించడంలో ప్రభావవంతంగా ఉంటుంది. వ్యాధిగ్రస్త మొక్కలను నాశనం చేయాలి. వ్యాధి రహిత నాట్లను వాడండి. తెగులు సోకిన చెట్ల నుండి తీసిన అంటు కర్రలు వాడకూడదు.
అందుబాటులో ఉంటే, జీవ చికిత్సలతో పాటు నివారణ చర్యలతో సమగ్ర విధానాన్ని ఎల్లప్పుడూ ఎంచుకోండి. కాప్టాన్ 0.1% వ్యాధి వ్యాప్తిని నియంత్రించడంలో సహాయపడుతుంది. నియంత్రణ కొలతగా ఫోలిడోల్ లేదా మెటాసిస్టాక్స్ యొక్క పురుగుమందులను పిచికారీ చేయండి. పుష్పించే దశలో 10, 15, లేదా 30 రోజుల విరామంలో కార్బెండజిమ్ 0.1% పిచికారీ చేయండి. నాఫ్థలీన్ ఎసిటిక్ యాసిడ్ (NAA) @ 100 లేదా 200 ppm తరువాతి సీజన్లో వ్యాధి సంభవం తగ్గిస్తుంది. జింక్, బోరాన్ మరియు రాగి యొక్క ట్రేస్ ఎలిమెంట్స్తో పిచకారి చేయడం ద్వారా వికసించే ముందు మరియు పండ్ల కోతల తర్వాత వైకల్యం సంభవించడాన్ని నియంత్రించడం లేదా తగ్గించడం సాధ్యపడుతుంది.
ఈ వ్యాధి ప్రధానంగా తెగులు సోకిన మొక్కల పదార్థాల ద్వారా వ్యాపిస్తుంది. అధిక నేల తేమ, మైట్ ముట్టడి, ఫంగల్ ఇన్ఫెక్షన్, వైరస్, కలుపు సంహారకాలు మరియు ఇతర విష సమ్మేళనాలు ఫంగస్ ఉత్పత్తికి సహాయపడతాయి. ఐరన్, జింక్ మరియు రాగి లోపం కూడా వైకల్యానికి కారణమవుతుంది. ప్రభావిత తోటలలో వ్యాధి నెమ్మదిగా వ్యాపిస్తుంది. పుష్పించే సమయంలో 10 - 15°C ఉష్ణోగ్రతలు పెరుగుదలకు తోడ్పడతాయి.