ढोबळी मिरची आणि मिरची

कॅल्शियमची कमतरता

Calcium Deficiency

कमतरता

थोडक्यात

  • पानांवर विखुरलेले पिवळे डाग येतात.
  • पाने गोळा होतात.
  • नविन कोंब, फळे किंवा फांद्या नीट वाढत नाहीत.
  • रोप मरगळते.
  • वाढ खुंटते.

मध्ये देखील मिळू शकते

59 पिके
बदाम
सफरचंद
जर्दाळू
केळी
अधिक

ढोबळी मिरची आणि मिरची

लक्षणे

लक्षणे मुख्यत: झपाट्याने वाढणार्‍या पेशीत जसे नविन कोंब आणि पालवीत दिसतात. नविन फांद्या नीट वाढत नाहीत आणि काही काळाने त्यांची संख्याही कमी होते. सुरवातीला नविन आणि मध्यम वयस्कर पानांच्या भागांवर कदाचित ओबड धोबडपणे पसरलेले पिवळे चट्टे दिसतात. जर दुरुस्ती केली गेली नाही तर ती खालच्या बाजुला किंवा वरच्या बाजुला गोळा होतात आणि त्यांच्या कडांवर हळु हळु करपट चट्टे निर्माण होतात. प्रौढ आणि जुन्या पानांवर बहुधा काहीही परिणाम होत नाही. मुळे नीट वाढत नाहीत आणि झाडात मरगळ दिसते आणि वाढही खुंटलेली असते. खूपच जास्त कमतरता असल्यास फुले अकाली गळतात आणि नविन फांद्यांची टोक जळाल्यासारखी दिसतात किंवा वळतात. फळे बारीक आणि खाण्यायोग्य नसतात आणि काकडी, मिरची आणि टोमॅटोच्या बाबतीत, फळांच्या बुडाला कुज विकसित होते. बियाण्याची उगवण क्षमता कमी असते.

शिफारशी

जैविक नियंत्रण

छोट्या शेतकर्‍यांनी किंवा माळ्यांनी, अंड्यांच्या टरफलाची बारीक पूड करुन ती कमकुवत आम्लात (व्हिनेगर) मिसळुन वापरावी. किंवा, कॅल्शियम-समृध्द पदार्थ जसे की शेवाळ चुनखडी, बासाल्ट पूड, जाळलेला चुना, डोलोमाइट, जिप्सम आणि स्लॅग लाइमचा वापर करावा. जमिनीत ओलावा राखण्याची क्षमता वाढविण्यासाठी जमिनीत सेंद्रीय पदार्थ टाका उदा. खत किंवा जैव पालापाचोळा किंवा कंपोस्ट.

रासायनिक नियंत्रण

  • जमिनीतून देता येणारी कॅल्शियमयुक्त खते वापरा.
  • उदा.: कॅल्शियम नायट्रेट, चुना, जिप्सम.
  • आपली जमीन आणि पिकासाठी सर्वोत्तम उत्पादन आणि प्रमाण जाणून घेण्यासाठी आपल्या कृषी सल्लागाराचा सल्ला घ्या.

पुढील शिफारशी:

  • आपल्या पिकाचे इष्टतम उत्पादन मिळविण्यासाठी लागवडीचा हंगाम सुरु होण्यापूर्वी माती परीक्षण करण्याची शिफारस करण्यात येते.
  • विरघळणारे कॅल्शियम नायट्रेट हे विद्यमान कमतरतेच्या नियंत्रणासाठी फवारणी द्वारे वापरण्याचे एकमेव उपाय आहे
  • असलेल्या कमतरतेसाठी विरघळणार्‍या कॅल्शियम नायट्रेटची फवारणी पानांवर करण्यासाठी आहे.
  • जर कॅल्शियम क्लोराइड वापरत असाल तर ३० अंशावर तापमान असताना फवारणी करु नये.
  • जर जमिनीचा सामू आम्ल असेल तर जमीन तयार करताना चुना वापरा आणि सामू अल्काली असेल तर जिप्सम वापरा.
  • लागवडीच्या दोन ते चार महिने आधी चुन्याचा वापर केला जाऊ शकतो.

कशामुळे झाले

जमिनीत कमी पुरवठा आहे ह्यापेक्षा झाडाला ह्या पोषकाची उपलब्धता कमी आहे ह्याच्याशी ही लक्षणे सामान्यपणे संबंधित असतात. झाडांमध्ये कॅल्शियमचे प्रवाह गतीशील नसल्याने त्यांचे शोषण झाडातील पाण्याचे ग्रहण आणि वाहुतुकीशी घट्टपणे जोडले गेलेला आहे. ह्याच्यावरुन लक्षात येत कि नवी पानेच पहिल्यांदा कमतरतेची लक्षणे का दाखवितात. सुपिक जमिनी आणि सिंचन केलेल्या जमिनी ह्या कॅल्शियम चांगले विरघळवतात आणि झाडापर्यंत पोहचवितात. तरीपण, वालुकामय जमिनी ज्यात पाणी धरुन ठेवण्याची क्षमता कमी असते, त्या लवकर दुष्काळाला बळी पडतात आणि त्यामुळे झाडापर्यंत पोषण कमी पोचते. जर दोन पाणी देण्यातील अंतरात जमिन फारच कोरडी होत असेल तर तेही लक्षणे दिसण्याचे कारण असु शकते. ज्या जमिनीत कमी सामू, उच्च क्षार किंवा जास्त अमोनियम असणार्‍या जमिनी समस्या निर्माण करु शकतात. हवेतील उच्च आद्रता किंवा जमिनीवर खूप पाणी साचणे ह्यामुळे सुद्धा झाडांच्या पेशींपर्यंत पाणी हळु पोचते, ज्यामुळे कॅल्शियम कमी शोषले जाते.


प्रतिबंधक उपाय

  • जमिनीतील कॅल्शियमचे चांगल्या प्रकारे शोषण करणार्‍या वाणांची निवड करा.
  • जमिनीचा सामू तपासा ७.० ते ८.५ असावा व पोत सुधारण्यासाठी गरज भासल्यास चुन्याचा वापर करा.
  • अमोनियमवर आधारीत खतांचा वापर कमी करा म्हणजे जमिनीतील अपुरी कॅल्शियम उपलब्धता टाळता येईल.
  • फळधारणेच्या सुरुवातीच्या काळात नत्रयुक्त खतांचा अतिरेकी वापर टाळा.
  • झाडांजवळ काम करताना त्यांच्या मुळांना इजा होणार नाही याची काळजी घ्या.
  • नियमित पाणी द्या पण जास्त पाणी देऊ नका. जमिनीत सेंद्रीय पदार्थ टाका उदा.
  • खत किंवा जैव पालापाचोळा किंवा कंपोस्ट. हिरव्या (गवत, विघटित भूसा) किंवा प्लास्टिक आच्छादनाने जमिनीत ओलावा अबाधित राहील.
  • शेतावर नियमित लक्ष ठेवा आणि फळांवर लक्षणे दिसल्यास ती काढुन टाका.

प्लँटिक्स डाऊनलोड करा