मका
घेवडा पिकाच्या पानांवर जाळे बनविणारे किडे
Hedylepta indicata
किडा
थोडक्यात
- कोवळ्या अळ्या यजमान पानांची गुंडाळी करुन कोवळे कोंब खातात.
- नंतर पानांना विणुन कोष बनवितात आणि आत बसुन खातात.
- मुख्य कोंबाच्या वाढीवर परिणाम होतो.
मध्ये देखील मिळू शकते
मका
लक्षणे
हे सुरवंट मुख्यत: (पण केवळ ह्यांनाच नाही) शेंगवर्गीय पिकांवर हल्ला करतात. हिरवी अळी एका गुंडाळलेल्या पानात किंवा रेशमी धाग्याने गुंफलेल्या दोन पानात रहातात. नंतरच्या टप्प्यावर, ते पुष्कळशा पानांना पत्रावळीसारखे विणल्याने, अर्धवट खाल्लेल्या पानांचा गठ्ठा दिसतो. ते पानांच्या शीरांमधील कोवळा भाग खातात आणि नुकसानीत पानांवर बाहेरची त्वचा नाहीशी झालेले भाग दिसतात आणि तपकिरी होतात किंवा मरतात. जर कोणतेही उपाय केले गेले नाहीत तर पानांच्या टणक शीरांचे फक्त सांगाडेच उरतात. गंभीर बाबतीत पानांचे मोठे भाग कमी झाल्याने शेंगा छोट्या येतात आणि उत्पन्नावरही परिणाम होतो.
शिफारशी
जैविक नियंत्रण
संक्रमण झाल्यानंतर ट्रायकोग्रामा जातीच्या परजीवी वॅस्पसचा वापर जैव नियंत्रण पद्धत म्हणुन केला जाऊ शकतो. ब्राचिमेरिया ओव्हाटा, ग्रोटियुसोम्यिया निग्रिकॅन्स, स्टरमिया अल्बिनचिसा, नेमोरिला मॅक्युलोसा तसेच अॅपानटेलिस आणि टॉक्सोफ्रॉइडसच्या प्रजाती हे इतर अळ्यांवर परजिवीपणा करणार्‍या जातीत येतात.
रासायनिक नियंत्रण
नेहमी एकात्मिक दृष्टीकोन ठेवा म्हणजे प्रतिबंधक उपायांबरोबरच उपलब्ध असल्यास जैविक उपचार पद्धतीचा वापर करा. ०.०२% सायपरमेथ्रिन किंवा ०.०२% डेकामेथ्रिन असलेली कीटनाशक द्रावणांचा वापर पंधरवड्याच्या अंतराने केला जाऊ शकतो.
कशामुळे झाले
हेडिलेप्टा इन्डिकाटा नावाच्या पतंगांच्या अळ्यांमुळे नुकसान उद्भवते. प्रौढ फिकट तपकिरी असुन पंखांची लांबी सुमारे २० मि.मी. असते. त्यांचे पुढचे पंख सोनेरी किंवा पिवळे तपकिरी असुन त्यावर तीन गडद नागमोडी रेषा असतात आणि काही गडद धब्बे असतात. पाठच्या पंखांवर आरपार जाणार्‍या फक्त दोनच रेषा असतात. पतंगांच्या माद्या एकेकटी अंडी कोवळ्या पानांवर किंवा यजमान रोपाच्या कोंबांवर घालतात. सुरवंट फिकट हिरवे असुन फिकट तपकिरी डोके असते. गुंडळलेल्या पानांना रेशमांनी एकत्र गुंफुन त्यातच रहातात आणि खातात. जमिनीच्या पृष्ठभागावरील पालापाचोळ्यात कोष निर्माण करुन कोषावस्था घालविली जाते. शेंगवर्गीय पिके, लाल बीट आणि मक्यासारखे घेवड्याच्या पानांवर जाळे बनविणार्‍या किड्यांचे यजमान विविध आणि भरपूर आहेत. ह्या उपद्रवाला महत्वाचे मानण्यात येत नाही आणि म्हणुन उपचारांची गरज नाही.
प्रतिबंधक उपाय
- प्रतिरोधक वाण लावा.
- आपल्या शेताचे काळजीपूर्वक निरीक्षण करा आणि रोपांवरील लक्षणांची संख्या जर गंभीर असेल तर रोग व्यवस्थापन उपाय करा.
- पीक फेरबदल करा.
- लागवडीच्या भागातुन तण काढा.
- शेताच्या आजुबाजुने मधाळ रस तयार करणारी रोपे लावुन नैसर्गिक शिकार्‍यांना बढावा द्या.
- कामगंध सापळे वापरुन त्यांच्या संख्येचे निरीक्षण केले जाऊ शकते आणि संभोगाच्या वागणुकीत बाधा आणली जाऊ शकते.
सामायिक करा
प्लँटिक्स डाऊनलोड करा
