Mycosphaerella pinodes and Phoma medicaginis var. pinodella
बुरशी
फांद्या, पाने, शेंगा आणि वाटाण्यांवर काळ्या डागांमुळे व्रण येतात. आर्द्र परिस्थितीत, झाडीच्या खालच्या बाजुला, खालील पाने आणि फांद्यांवर लक्षणे लवकर दिसतात. पानाच्या पृष्ठभागावर बेढब आकाराचे छोटे तपकिरी डाग विखुरलेले आढळतात. दीर्घावलेल्या आर्द्र परिस्थितीत डाग मोठे होतात आणि एमकेकात मिसळतात ज्यामुळे खालील पाने पूर्णपणे करपतात. खालील फांद्यांवरील डाग जांभळट काळ्या रेषेसारखे दिसतात ज्यामुळे झाडाच्या बुडाशी कूज निर्माण होते आणि पीक कोलमडु लागते. शेंगांवरील डाग जांभळट काळे असतात आणि एकमेकात मिसळुन दबलेले भाग निर्माण होतात. संक्रमित बियाणे रंगहीन असुन जांभळट तपकिरी दिसतात.
प्रतिकारक वाण लावा.
नेहमी एकात्मिक दृष्टीकोन ठेवा म्हणजे प्रतिबंधक उपायांबरोबरच उपलब्ध असल्यास जैविक उपचार पद्धतीचा वापर करा. वाटाण्याच्या सर्व बियाणांवर मँकोझेबसारख्या बुरशीनाशकांचे बीजोपचार करण्याची शिफारस करण्यात येते.
मयकोस्फेरेला पिनोडस, फोमा मेदिकागिनिस वार. पिनोडेला नावाच्या बुरशीमुळे नुकसान उद्भवते जी एकतर बियाणेजन्य, माती जन्य असते किंवा वाटाण्याच्या अवशेषात जगते. जेव्हा बुरशीच्या बीजाणूंचे उत्पादन होऊन वाटाण्याच्या जुन्या अवशेषात साठवले जातात आणि नविन पिकांवर वार्याद्वारे त्यांचे वहन होते तेव्हा बहुधा रोग स्थिरावतो. झाड वाढीच्या कोणत्याही अवस्थेत संक्रमण होऊ शकते. बीजाणूचे उत्पादन संक्रमित झाडांवरुन जवळपासच्या निरोगी झाडांवर वार्याने आणि पावसाच्या उडणार्या पाण्याने होते. संक्रमित बियाणांची लागवड केल्यानेही रोग स्थिरावु शकतो. ओल्या हवामानात रोगाचा प्रसार झपाट्याने होतो. कोरड्या वर्षात, संक्रमित बियाणांपासुन येणारे पीक रोगट नसु शकते पण ओल्या हवामानात रोग गंभीर होण्याची दाट शक्यता असते. बुरशी मातीत खूप वर्षांपर्यंत जगु शकते.