सफरचंद

मार्सोनिया नावाचे सफरचंदावरील धब्बे

Diplocarpon mali

बुरशी

थोडक्यात

  • संक्रमित पाने, फळ क्वचितच लागतात.
  • पानांवर छोटे ठिपके येतात.
  • अकाली पानगळ होते.

मध्ये देखील मिळू शकते

1 पिके

सफरचंद

लक्षणे

उन्हाळ्याच्या शेवटास पक्व पानांच्या वरच्या पृष्ठभागावर (५-१० मि.मी.) चे गडद डाग उमटतात. लक्षणे बहुधा पावसांनतरच्या वसंत ऋतुत आणि उन्हाळ्याच्या सुरवातीच्या महिन्यात दृष्य होतात. सफरचंदाच्या जुन्या झाडे ही नव्या झाडांपेक्षा जास्त संवेदनशील असतात. डाग बहुधा राखाडीसर, तपकिरी असुन कडांवर जांभळट छटा असते. पानांच्या वरच्या पृष्ठभागावर गडद हिरव्या रंगाचे गोलाकार धब्बे उमटुन ५-१० मि.मी. तपकिरी धब्ब्यात बदलतात जे नंतर गडद तपकिरी होतात. पक्व होताना हे पानांच्या खालच्या पृष्ठभागावरही उमटतात. बुरशी फळांवरही हल्ला करते ज्यामुळे फळांवर (३-५ मि.मी.) विविध मापाचे गडद तपकिरी धब्बे व्यावसायिक वाणांमध्ये दिसतात. पृष्ठभागावर अलैंगिक पक्व होणारे किडेही बहुधा दिसतात. जर मोठे व्रण तयार होत असतील तर ते एकमेकात मिसळतात तर आजुबाजुचा भाग पिवळा पडतो. ह्यासारख्या गंभीर संक्रमणाने पानगळ होते. जरी क्वचितच होत असले तरी बुरशी फळांसही संक्रमित करते.

शिफारशी

जैविक नियंत्रण

मायको-सिन, किंवा फंगुरन (कॉपर हायड्रॉक्साइड), क्युरॅशियो (लाइल सल्फर) किंवा सल्फरह्या आम्ल क्लेच्या प्रत्येक उत्पादाचे १०-१२ फवारे प्रति वर्ष वापरा. तसेच थंडी सहन केलेल्या पानांना यूरिया दिल्यासही प्रमुख लशीची पातळी कमी होते.

रासायनिक नियंत्रण

नेहमी एकात्मिक दृष्टीकोन ठेवा म्हणजे प्रतिबंधक उपायांबरोबरच उपलब्ध असल्यास जैविक उपचार पद्धतीचा वापर करा. बुरशीनाशकांचा उपयोग उपचारात्मक करण्याऐवजी प्रतिबंधात्मक रुपात केल्यास जास्त फायदेशीर ठरते. मँकोझेब, डोडाइन आणि ट्राफ्लोक्झिस्ट्रोबिन सारखे सक्रिय घटक असणारी बुरशीनाशके वापरल्याने रोगाच्या घटना खूप प्रमाणात कमी होतात. तोड्यानंतर कॉपर ऑक्झिक्लोराइड वापरले जाऊ शकते. उपद्रव प्रतिकारकतेची शक्यता असलेल्या परिस्थितीत डोडाइन + हेक्झाकोनाझोल, झिनेब + हेक्झाकोनाझोल, मँकोझेब + पायराक्लोस्ट्रोबिन सारखी संयुगे वापरुन प्रभावी नियंत्रण मिळविता येते. मँकोझेब (०.३%), कॉपर ऑक्झिक्लोराइड (०.३%), झिनेब (०.३%), आणि एचएम ३४.२५एसएसएल (०.२५%), डोडाइन (०.०७५%) आणि डायथियानॉन (०.०५%) चे प्रतिबंधक फवारे मारल्यास शेतात रोगाचे पूर्ण नियंत्रण मिळते.

कशामुळे झाले

हा रो डिप्लोकार्पोन मालि नावाच्या बुरशीमुळे होतो. बुरशीची विविध दृष्य लक्षणे दिसण्यास सुमारे ४० दिवस लागतात. मूळ संक्रमण बहुधा थंडी सहन केलेल्या पानांवर प्रजनन झालेल्या कोषातील बीजाणूंमुळे सुरु होते. बीजानू सुटण्यासाठी बहुधा पावसाची गरज असते. संक्रमणासाठी अनुकूल परिस्थितीत येते २३.५ अंश सेल्शियस तापमान आणि २० मि.मी. चा पाऊस. २५ अंश सेल्शियसचे दैनिक तापमान आणि २० मि.मी. चा पाऊस ह्याच्या वाढीसाठी गरजेचा आहे. सफरचंद फळ विकसनाच्या टप्प्यावर रोगास जास्त पाऊस आणि २०-२२ अंश सेल्शियस चे तापमान फार अनुकूल असते.


प्रतिबंधक उपाय

  • सफरचंदाचे कोणतेही वाण मार्सोनिया धब्ब्यांना प्रतिकारक नाही तरीही, ग्रॅनी स्मिथ आणि गिबसन्स गोल्डन मध्यम प्रतिकारक आहेत.
  • रॉयल डेलिशियस आणि स्कार्लेट स्परची लागवड करु नका कारण ते फारच संवेदनशील आहेत.
  • शरदात झडलेल्या पानांना नष्ट करुन डिप्लोकार्पोन मालीचे बीजाणू नष्ट करा.
  • गळलेली पाने योग्य रीत्या जाळुन किंवा खोल पुरुन स्वच्छता राखा.
  • बागेची स्वच्छता राखल्याने आणि छाटणी केल्याने रोगाच्या घटना नियंत्रित करता येतात.

प्लँटिक्स डाऊनलोड करा