पान आणि पर्णकोषावर पट्टे देणारा करपा

कशामुळे झाले

र्ह्य‍िझोक्टोनिया सोलानी नावाच्या जमिनीत रहाणार्‍या बुरशीमुळे ही लक्षणे उद्भवतात, जी जमिनीत किंवा संक्रमित रोपांच्या अवशेषात किंवा गवती तणात रहाते. अनुकूल आर्द्रता आणि तापमान (१५ ते ३५ डिग्री सेल्शियस) वाढीच्या सुरवातीला असल्यास बुरशीची वाढ सुरु होते आणि नविनच लागवड केलेल्या यजमान पिकांना लक्ष्य करते. ७०% सापेक्ष आर्द्रता असल्यास रोगाची वाढ फारच कमी असते /नसते, पण ९०-१००% सापेक्ष आर्द्रता असल्यास रोगाची कमाल वाढ होते. बुरशीचा प्रसार सिंचनाच्या पाण्याने, पाणी भरल्याने आणि संक्रमित माती हत्यारांवर किंवा कपड्यांवर राहील्याने होतो. ऊष्णकटिबंधातील आणि समशीतोष्णकटिबंधातील आर्द्र आणि ऊष्ण हवेत, हा रोग जास्त दिसतो. ह्याचे नियंत्रण बुरशीनाशकांद्वारे करणे फारच कठिण आहे आणि म्हणुन व्यवस्थापनांच्या सवयींना संयुक्तपणे वापरण्याचीच बहुधा गरज भासते.