टोमॅटोच्या पानांवरील बुरशी

कशामुळे झाले

मायकोव्हेलोसिएला फुलवा नावाच्या बुरशीमुळे ही लक्षणे उद्भवतात जिचे बीजाणू यजमानाशिवाय ६ महिने ते एक वर्षापर्यंत सामान्य तापमानात (बंधनकारक नसणारी) जिवंत राहू शकतात. पाने फार काळ ओली रहाणे आणि आर्द्रता ८५%च्या वर असल्यास बिजाणू उगवण्यास अनुकूल असते. बीजाणू उगवण्यासाठी तापमान ४ ते ३४ डिग्री सेल्शियसमध्ये आणि त्यातही २४ ते २६ डिग्री सेल्शियसचे तापमान बहुधा असले पाहिजे. कोरडे हवामान आणि पानांवर पाणी नसणे हे उगवण्यात अडथळा आणतात. लक्षणे बहुधा संक्रमण झाल्यावर १० दिवसांनी पानांवर दोन्ही बाजुला ठिपक्यांचा विकास होऊन दिसु लागतात. पानाच्या खालच्या बाजुला बीजाणू निर्माण करण्याच्या बरेचशा रचना तयार होतात आणि हे बीजाणू एका रोपावरुन दुसर्‍या रोपावर सहजपणे, वारा, पाण्याच्या उडण्यानेच नाही तर हत्यारे, कामगारांचे कपडे आणि किड्यांद्वारे देखील पसरतात. जंतु बहुधा पानांना उच्च आर्द्रता असताना नैसर्गिक छिद्रामधुन शिरकाव करुन संक्रमित करतात. ‍