Gibberella fujikuroi
बुरशी
बकाने मुख्यतः कोवळ्या रोपांवरील रोग आहे पण झाडाच्या वाढीच्या सर्व टप्प्यांवर पाहिला जाऊ शकतो. ही बुरशी मुळांतुन किंवा बुंध्यातून आत प्रवेश करते आणि मग पद्धतशीरपणे खोडातुन झाडाच्या सर्व भागात पसरते. रोपे जर संसर्गाच्या पहिल्या टप्प्यात तग धरु शकली तर ती असामान्यरीत्या उंच (पुष्कळ वेऴा खूप इंचांनी) वाढतात आणि त्यांची पाने फिकट, पातळ आणि कोरडी असतात ज्यांना खूप कमी कांडे येतात. खोडाची आतली बाजु कुजते आणि वरच्या बाजुला असलेल्या पेऱ्यातुन नविन मुळे उगवतात. संक्रमित झाडांच्या खोडावर तपकिरी ठिपके येतात. जर झाडे वाढीच्या शेवटच्या टप्प्यापर्यंत जगली तर अंशतः भरलेले, वांझ किंवा पोकळ दाणे विकसित करतात. त्या झाडांमध्ये मुख्य पान उंच होऊन आडवे वाढते.
या रोगाविरुद्ध कोणतेही जैव उपचारआजपर्यंत ज्ञात नाहीत. मीठाचे पाणी वापरुन हलकी (बाधीत) बियाणे निरोगी बियाणांपासुन भिजविलेल्या काळात वेगळी केली जाऊ शकतात.
नेहमी एकात्मिक दृष्टीकोन ठेवा म्हणजे प्रतिबंधक उपायांबरोबरच उपलब्ध असल्यास जैविक उपचार पद्धतीचा वापर करा. ट्रायफ्लुमिझोल, प्रोपिकोनाझोल, प्रॉक्लोरॅझ (एकेकटे किंवा थायरमसह) असलेल्या बुरशीनाशकाच्या द्रावणात बियाणांना पाच तासापर्यंत भिजवुन ठेवल्यासही परिणाम चांगला दिसतो. या रोगाची घटना कमी करण्यासाठी सोडियम हायपोक्लोराईडची बीज प्रक्रिया देखील परिणामकारक ठरते. वर नमुद केलेल्यांची मिश्रणेही वनस्पती टप्प्यावर अठवड्यातुन दोनदा केल्यासही रोगाचे चांगले नियंत्रण होते.
बकाने हा बियाणातील बुरशीमुळे उद्भवणारा रोग आहे. हा रोग शक्यतो संक्रमित बियाण्यांच्या (उदा. ज्या बियाणांवर बुरशीचे बीजाणु असतात) वापराने होतो पण जमिनीत किंवा रोपावर बीजाणू असल्यास देखील होऊ शकतो. बीजाणूचे वहन वारा किंवा पाण्याबरोबर एका झाडावरुन दुसर्या झाडावर होते. बकानेचे वहन शेतातील कामांद्वारेही जसे कि काढणी करते वेळेस संक्रमित झाडातील बुरशीच्या बीजाणुंना निरोगी बियाणांवर पसरु देणे आणि बुरशीचे बीजाणु असलेल्या पाण्यात बियाणे भिजविल्याने देखील होते. ३०-३५ डिग्री सेल्शियसचे उच्च तापमान रोगाच्या वाढीस अनुकूल असते.