सोयाबीन
खोडाचा राखी करपा (नॉर्दन स्टेम कँकर)
Diaporthe caulivora
बुरशी
थोडक्यात
- खालील फांद्यांच्या बुडाजवळ आणि पानांच्या देठाजवळ लालसर तपकिरी व्रण येतात.
- लांबट गडद तपकिरी देवीच्या व्रणासारखे व्रण खोडास वेढतात.
- पाणी आणि पोषकांचे वहन बाधीत झाल्याने रोपाच्या शिरांमधील भाग पिवळा पडतो.
- व्रणांनी संक्रमित केलेली पान वाळतात पण फांदीलाच लटकुन रहातात.
मध्ये देखील मिळू शकते
सोयाबीन
लक्षणे
खालील फांद्यांच्या बुडाजवळ आणि पानांच्या देठाजवळ लालसर तपकिरी व्रण येणे हे सुरवातीच्या लक्षणात दिसतात. कालांतराने हे व्रण खोडाच्या वर आणि खालच्या दिशेने वाढून गडद-तपकिरी होतात. खोडावर आलटुन पालटुन हिरवे आणि तपकिरी चट्टे दिसणे हे या रोगाचे वैशिष्ट्य आहे. देवीच्या व्रणाने खोडाच्या आतील भागात नुकसान होते आणि पाणी तसेच पोषकांच्या वहनात बाधा पडते. पानांच्या शिरांमधील भाग पिवळा पडतो. व्रणांनी संक्रमित केलेली पान वाळतात पण फांदीलाच लटकुन रहातात. रोपाच्या या व्रणावरील भाग वाळू शकतात ज्यामुळे शेंगधारणा खूप कमी होते.
शिफारशी
जैविक नियंत्रण
उपलब्ध असल्यास जैविक बुरशीनाशकांबरोबर एकात्मिक दृष्टीकोनाची शिफारस करण्यात येते.
रासायनिक नियंत्रण
नेहमी एकात्मिक दृष्टीकोन ठेवा म्हणजे प्रतिबंधक उपायांबरोबरच उपलब्ध असल्यास जैविक उपचार पद्धतीचा वापर करा. बुरशीनाशक उपचारांमुळे संसर्गावर नियंत्रण ठेवण्यास मदत होऊ शकते पण परिणाम मात्र वापराची वेळ, पर्यावरणविषयक परिस्थिती आणि वापरलेले बुरशीनाशक या वर अवलंबुन असतात. मेफेनोक्झॅम, क्लोरोथॅलोनिल, थियोफेनेट मिथिल किंवा अॅझोक्सीस्ट्रोबिन असणारे उत्पाद गरज भासल्यास वाढीच्या आणि फुलधारणेच्या काळात वापरले जाऊ शकतात.
कशामुळे झाले
जमिनीत रहाणार्‍या डायापोर्थे फेसियोलोरम नावाच्या बुरशीमुळे खोडाचा राखी करपा निर्माण होतो. बुरशीच्या दोन वेगळ्या प्रजाती आहेत ज्या खोडावरील उत्तरीय आणि दाक्षिणात्य कँकर निर्माण करतात. ही संक्रमित रोपांच्या अवशेषात किंवा बियाण्यात जगते. ही रोपांना झाडी येण्याच्या टप्प्यावर संक्रमित करते पण लक्षणे मात्र फुलोरा येण्याच्या सुमारासच दृष्य होतात. सतत ओले आणि पावसाळी वातावरण, खास करुन हंगामाच्या सुरवातीला असल्यास बुरशीला अनुकूल आहे. कमी मशागत देखील अनुकूल होऊ शकते.
प्रतिबंधक उपाय
- सहनशील किंवा प्रतिकारक वाण लावा.
- बुरशीविरहित प्रमाणित बियाणे वापरा.
- हंगामात उशीरा लागवड करा.
- जमिनीचा कस चांगला राखा आणि संतुलित पोषके द्या.
- मका, गहू, ज्वारीसारख्या यजमान नसणार्‍या पीकांबरोबर किमान दोन वर्षांसाठी तरी पीक फेरपालट करा.
- लागवडीजवळ तण जास्त वाढु देऊ नका.
- ओले वातावरण टाळण्यासाठी शक्य तितक्या लवकर पीकाची काढणी करा.
- जमिन खोल नांगरुन वारा आणि ऊन द्या.
- संक्रमित रोपांचे अवशेष काढणी नंतर खोल गाडा.
सामायिक करा
प्लँटिक्स डाऊनलोड करा
