इतर
र्‍हिंकोस्पोरियम
Rhynchosporium secalis
बुरशी
थोडक्यात
- जुन्या पानांवर क्लोरोटिक, अोबड धोबड किंवा डायमंड आकाराचे डाग पसरतात.
- ह्या डागांची केंद्रे सुकतात आणि पांढुरकी होतात तर कडा तपकिरी होतात.
- डाग मोठे होऊन एकमेकात मिसळतात आणि पानाचा बराचसा भाग व्यापतात.
मध्ये देखील मिळू शकते
इतर
लक्षणे
र्‍हिंकोस्पोरियम लागणीचे वैशिष्ट्य आहे कोंबकोषांवर, पानांवर, पर्णकोषांवर, ओंबीवर, फुलांच्या पर्णकोषांवर आणि कणसाच्या केसांवर विशिष्ट डाग येतात. लक्षणे पहिल्यांदा क्लोरोटिक, ओबड धोबड किंवा डायमंडच्या आकाराची डाग (१-२ सें.मी.) पानांवर किंवा जुन्या पानांच्या बुडाशी दिसतात. नंतर डाग विशेषपणे राखाडीसर पाण्यासारखे दिसतात. नंतर डागांचे केंद्र सुकते आणि पांढुरके दिसते, फिकट राखाडी, टॅन किंवा पांढरे होते. त्यांच्या कडा गडद तपकिरी होऊन त्यांना पिवळसर क्लोरोटिक किनार असते. जसजसे ते मोठे होतात डाग एकमेकात मिसळतात आणि अंडाकृती किंवा आयताकृती होतात आणि शिरांशी थांबत नाहीत. गंभीर लागण झाली असता किंवा नंतरच्या टप्प्यावर कोवळ्या पानांवर आणि फुलोर्‍यावरही लागण होते. फुलांवर लागण झाली असता फिकट टॅन केंद्र असलेले विशिष्ट डाग आणि गडद तपकिरी कडा कुसाच्या बुडाशी दिसतात.
शिफारशी
जैविक नियंत्रण
र्‍हिंकोस्पोरियम सेकॅलिस विरुद्ध कोणतेही पर्यायी उपचार आम्हास ठाऊक नाहीत, माफ करा. जर आपल्याकडे ह्या रोगावरील काही खात्रीलायक उपचार असल्यास कृपया आमच्याशी संपर्क साधा.
रासायनिक नियंत्रण
नेहमी एकात्मिक दृष्टीकोन ठेवा म्हणजे प्रतिबंधक उपायांबरोबरच उपलब्ध असल्यास जैविक उपचार पद्धतीचा वापर करा. बियाणांचे उपचार बुरशीनाशकांने केल्यास मोसमातील लवकर लागणीची शक्यता टाळण्यात मदत होते. स्ट्रोबिल्युरिन आणि अॅनिलिनोपायरिमिडाइन गटातील बुरशीनाशकांची विविध प्रकारची कार्य करणारी द्रावणे वापरा.
कशामुळे झाले
र्‍हिंकोस्पोरियम ही बियाणात रहाणारी बुरशी आहे जी बाधीत यजमानाच्या अवशेषात जसे कि रोपाचे अवशेष किंवा इतर आपोआप येणार्‍या रोपांत एक वर्षापर्यंत राहू शकते. बीजांडे पावसाच्या उडणार्‍या पाण्याने थोड्या अंतरावर आणि वार्‍याने त्याहीपेक्षा कमी अंतरावर पसरतात. बीजांडांचे निर्माण आणि लागण ५ ते ३० डिग्री सेल्शियस तापमानात होऊ शकते. अनुकूल तापमान १५ आणि २० डिग्री सेल्शियस असुन पानांचा ओलावा ७ ते १० तास रहावा लागतो. लक्षणे पहिल्यांदा उच्च तापमानात दिसतात आणि तेव्हाच गंभीरही असतात. जर मुख्य पान आणि त्याखालची दोन पाने जर बाधीत झाली तर परिणामी पीकाचे उत्पादन चांगले येत नाही. जर समांतर लागण झाली (ज्यात लक्षणे दिसत नाहीत), तर जंतु रोपाच्या अवशेषात एका मोसमापासुन दुसर्‍या मोसमापर्यंत राहू शकतो.
प्रतिबंधक उपाय
- आपल्या भागात उपलब्ध असलेल्या सहनशील प्रकारचे वाण लावा.
- थंडीत उशीरा जव आणि थंडीतील रायची पेरणी करा.
- शेतातुन आणि आजुबाजुने तणांचे नियंत्रण करा.
- बुरशीला अनुकूल परिस्थिती असताना शेतात आणि रोपांचे ह्या रोगाच्या लक्षणांसाठी निरीक्षण करा.
- यजमान नसलेल्या पीकांबरोबर पीक फिरवणी करा.
- पीक घेतल्यानंतर रोपाचे अवशेष खोल नांगरुन गाडुन टाका.
सामायिक करा
प्लँटिक्स डाऊनलोड करा
