ऊस
ऊसावरील काणी
Sporisorium scitamineum
बुरशी
थोडक्यात
- रोपावर काळे चाबकाच्या आकाराची रचना वाढीस लागते.
- रोपाची वाढ खुंटते.
- पाने पातळ आणि कडक असतात.
मध्ये देखील मिळू शकते
ऊस
लक्षणे
उसाच्या कोंबातुन काळी चाबकासारखी दिसणारी रचना येते आणि बहुतेक वेळा ती रचना बाधीत रोपापेक्षा उंच होते. चाबकासारखी वाढणारी रचना ही रोपांच्या पेशी आणि बुरशीच्या पेशींनी बनलेली असते. बुरशीची बीजांडे ह्या चाबकासारख्या वाढणार्‍या रचनांच्या पेशीत असतात. बीजांडे सोडल्यानंतर चाबकाचा फक्त गाभाच शिल्लक रहातो. आणखीन रोपाची वाढ खुंटते आणि पाने पातळ आणि कडक असतात.
शिफारशी
जैविक नियंत्रण
बाधीत खोडे काढुन टाकुन बाधीत रोपाचे सर्व अवशेष नष्ट करा. रोगमुक्त पेरणीच्या साहित्याची खात्री करण्यासाठी ऊसाच्या कटिंग्जना ५२ डिग्री सेल्शियस गरम पाण्यात ३० मिनीटांपर्यंत आंघोळ घाला. नाहीतर कटिंग्जना ५० डिग्री सेल्शियस गरम पाण्यात २ तासांपर्यंत बुडवुन ठेवा.
रासायनिक नियंत्रण
नेहमी एकात्मिक दृष्टीकोन ठेवा म्हणजे प्रतिबंधक उपायांबरोबरच उपलब्ध असल्यास जैविक उपचार पद्धतीचा वापर करा. बेनझिमिडॅझोल किंवा ट्रायाडिमेफॉन सारख्या बुरशीनाशकांच्या गटांचे उपचार पेरणीपूर्वी केल्याने शेतात ह्या रोगाचा प्रादुर्भाव कमी होतो.
कशामुळे झाले
वैशिष्ट्यपूर्ण चाबकात रोगाची बीजांडे निर्माण केली जातात आणि वार्‍याबरोबर आणि इतर पुष्कळ किड्यांमार्फत पसरतात. पसरण्याचा आणखी एक मार्ग म्हणजे बाधीत ऊसाचे खोड बियाणे म्हणुन वापरणे. उष्ण आणि आद्र तापमान लागणीस अनुकूल असते. बाधीत ऊस पुष्कळ महिन्यांपर्यंत कोणतेही लक्षण न दिसता वाढु शकतो. लागण झाल्यानंतर २ किंवा ४ महिन्यानंतर ( काही वेळेस एक वर्षापर्यंत) ऊसाच्या कोंबातुन "चाबुक" तयार होतो.
प्रतिबंधक उपाय
- प्रतिरोधक वाण लावा.
- पेरणीची रोगमुक्त सामग्री वापरा.
- मोठी पीक फिरवणी करा.
- ब्रीडर बियाणाच्या उत्पादनासाठी हीट थेरपी (आद्र गरम हवेचे उपचार - MHAT ५४० सेंटिग्रेड वर १५० मिनीटांसाठी किंवा गरम पाण्याचे उपचार ५० डिग्री सेल्शियसवर २ तासांसाठी) वापरा.
सामायिक करा
प्लँटिक्स डाऊनलोड करा
