Tumbaku

Nondo wa Kiazi Mviringo

Phthorimaea operculella

Mdudu

Ponya zao lako

Piga picha

Angalia uchunguzi

Pata dawa

Pata programu ya Plantix

Kwa Ufupi

  • Lava huchimba/huguguna majani machanga na vihandaki ndani ya kiazi.
  • Wakati lava wanaondoka kwenye vihandaki, kuvu, bakteria na utitiri huchukua nafasi.
  • Viazi huoza na kuwa na harufu mbaya.

Inaweza pia kupatikana kwenye

3 Mazao
Kiazi
Tumbaku
Nyanya

Tumbaku

Dalili

Mdudu huyu anaweza kula aina mbalimbali za mazao ya jamii ya solanaceous lakini viazi hupendelewa. Lava hushambulia majani ya viazi, mashina, vikonyo na mizizi ( shambani au kwenye hifadhi). Wanakula tishu za ndani za jani bila kugusa ngozi, na kutengeneza malengelenge yenye uwazi. Mashina yanaweza kudhoofika au kuvunjika, na kusababisha kifo cha mmea. Lava huingia kwenye kiazi kupitia jicho na kutengeneza vihandaki vyembamba sambamba na uso au kuchimba vijumba visivyo na mpangilio kwenye mwili. Vinyesi vya lava vinaonekana kwenye sehemu za kuingilia ambazo ni wazi kwa magonjwa ya fangasi na bakteria.

Mapendekezo

Udhibiti wa Kiasili

Viziduo vya maganda ya chungwa, na aina ya Pithuranthos tortosus au Iphiona scabra, kati ya mimea mingine mingi, ilipunguza uzazi wa nondo. Nyigu wa vimelea wa spishi za Bracon gelechiae, Copidosoma koehleri ​​au Trichogramma walipunguza idadi ya wadudu kwa kiasi kikubwa. Wawindaji ni pamoja na mchwa na mdudu kobe. Matumizi ya aidha granulovirus au Bacillus thuringiensis yanaweza kusababisha vifo vya 80% ndani ya wiki mbili. Katika baadhi ya nchi, uharibifu wakati wa kuhifadhi unaweza kupunguzwa kwa kufunika magunia na majani ya mikaratusi au Lantana.

Udhibiti wa Kemikali

Daima zingatia mbinu jumuishi na hatua za kuzuia pamoja na matibabu ya kibayolojia ikiwa yanapatikana. Viua wadudu vya kundi la organophosphates vinaweza kunyunyiziwa kwenye majani. Pyrethroids inaweza kutumika kwa mbegu kama dawa ya kuzuia mashambulizi ya lava.

Ni nini kilisababisha?

Nondo wakubwa wana mwili ulionyooka wa kijivu wenye antena zilizopanuka, mbawa za mbele nyembamba za kahawia zilizotawanyika na madoa meusi, na mbawa za nyuma za rangi ya kijivu nyepesi na pindo refu. Mara nyingi ni wadudu wa usiku na wanavutiwa na mwanga. Mayai hutagwa moja moja au kwa makundi kwenye majani au kwenye machipukizi yaliyo wazi kwenye udongo mkavu. Wanashindwa kuanguliwa wanapowekwa kwenye joto chini ya 4°C kwa muda mrefu. Lava wana vichwa vya kahawia iliyokolea na miili ya rangi ya hudhurungi hadi waridi. Wanatoboa kwenye vikonyo, mashina mchanga au mishipa ya majani na baadaye kwenye mizizi, na kutengeneza vijumba visivyo na umbo maalumu. 25°C ndio halijoto bora zaidi kwa mzunguko wa maisha yao lakini uvumilivu ni kati ya 15 na 40°C. Nyufa katika udongo mkavu husaidia maisha ya lava.

Hatua za Kuzuia

  • Tumia mizizi/viazi ya mbegu kutoka kwenye mimea yenye afya.
  • Angalia aina zenye ukinzani au zinazostahimili.
  • Panda mbegu za viazi kwa kina kwenye udongo, kwa kina cha cm 5 au zaidi.
  • Fuatilia uwepo wao na kamata nondo kwa wingi kwa mitego ya mwanga au harufu.
  • Dhibiti magugu na mimea ya kujiotea yenyewe ndani na nje ya shamba.
  • Mwagilia shamba mara kwa mara ili kuepuka kupasuka kwa udongo.
  • Vuna haraka iwezekanavyo wakati vikiwa vimekomaa.
  • Zika rundo la viazi visivyofaa au uviharibu.
  • Safisha mashamba vizuri na uchafu wa mimea na matandazo.
  • Weka mifuko ya kuhifadhia na vifaa bila wadudu.
  • Hifadhi viazi kwenye joto kati ya 7 na 10°C.

Pakua Plantix