Karanga

Muozo wa Chipukizi la juu la Karanga

GBNV

Kirusi

Kwa Ufupi

  • Madoa yenye tishu zilizokufa na vidonda visivyo na umbo maalumu kwenye majani na vikonyo.
  • Ukuaji uliodumaa na pingili fupi na machipukizi ya pembeni mafupi.
  • Chipukizi la juu kwenye ncha hufa na kufa kwa tishu huenea tokea juu kuelekea chini.

Inaweza pia kupatikana kwenye


Karanga

Dalili

Dalili ya msingi ya ugonjwa huo ni madoa kidogo ya manjano kwenye vipande vya majani vichanga, ambayo baadaye hukua na kuwa madoa ya mduara wa manjano wenye tishu zilizo kufa na michirizi. Kufa kwa tishu baadaye huenea hadi kwenye vikonyo, na kuelekea juu ya shina hadi kwenye chipukizi la juu kwenye ncha ya mmea, na kusababisha kuoza kwa miundo ya maua, hivyo jina la ugonjwa wa muozo wa chipukizi la juu la karanga likatokea. Hali hii husaidiwa na halijoto ya juu ya wastani. Mimea iliyoambukizwa huonyesha ukuaji wa kudumaa, kugeuka kuwa na rangi ya njano kwa ujumla, kuenea kwenye mashina mapya na uharibifu wa majani mapya. Vigingi vinaweza kuwa na madoadoa na kubadilika rangi na kuwa na mbegu ndogo zilizonywea na madoa juu yake. Hasara za mavuno huonekana endapomimea imeambukizwa katika hatua za mwanzo.

Mapendekezo

Udhibiti wa Kiasili

Kunyunyizia viziduo vya mmea wa mtama au jani la mnazi siku 20 baada ya kupanda kuna ufanisi katika kudhibiti idadi ya vithiripi.

Udhibiti wa Kemikali

Daima zingatia mbinu jumuishi na hatua za kuzuia na matibabu ya kibayolojia yanayopatikana. Matibabu ya kemikali ya maambukizi ya virusi hayawezekani. Hata hivyo, baadhi ya matibabu yanapatikana kwa udhibiti wa vithiripi wanaoeneza virusi. Kunyunyizia viua wadudu kama thiamethoxam siku 30-35 baada ya kupanda kama hatua ya kuzuia kunaweza kupunguza kwa kiasi kikubwa matukio ya muozo wa chipukizi la juu la karanga. Matibabu ya mbegu kwa imidacloprid @ 2ml/1kilo ya mbegu pia yanafaa dhidi ya vithiripi.

Ni nini kilisababisha?

Ugonjwa wa muozo wa chipukizi la juu la karanga husababishwa na virusi. Uvamizi wa mimea ni endelevu na hutegemea aina ya wadudu (Thrips palmi) ambao hula tishu za mimea na utomvu. Kwa kukosekana kwa mimea ya karanga, vithiripi hula na kuvamia mimea mbadala ndani au karibu na shamba, kwa mfano marigold ya kusini (Tagetes minuta), na klova ya chini ya ardhi (Trifoleum subterraneum). Kwa hivyo, kuondolewa kwa mimea hii ni muhimu sana kudhibiti idadi ya wadudu. Kupanda karibu karibui pia huzuia vithiripi kutua kwenye zao la karanga.


Hatua za Kuzuia

  • Panda aina sugu kama zinapatikana katika soko lako.
  • Kupanda mapema kunaweza kuzuia kuongezeka kwa idadi ya wadudu wanaoeneza ugonjwa.
  • Hakikisha unapanda karibu karibu/ kwa msongamano ili kuzuia ukuaji wa wadudu wanao eneza ugonjwa.
  • Panda mseto na mahindi na mtama ili kupunguza mzunguko wa wadudu wanaoeneza ugonjwa.
  • Epuka kilimo cha karanga karibu na mazao ambayo yanaweza kushambuliwa na virusi wa muozo wa chipukizi la juu la laranga, kama vile choroko ya kijani au choroko nyeusi.
  • Ondoa magugu na mimea inayo hifadhi/saidia ukuaji wa wadudu wanao eneza ugonjwa.
  • Ondoa mabaki yote ya mimea shambani wiki 6 baada ya kuona dalili za kwanza.

Pakua Plantix