Embe

Chule ya Papai na Embe

Colletotrichum gloeosporioides

Kuvu

Ponya zao lako

Piga picha

Angalia uchunguzi

Pata dawa

Pata programu ya Plantix

Kwa Ufupi

  • Vidonda vikubwa, vya kahawia iliyo kolea kwenye matunda.
  • Madoa yenye rangi ya waridi au machungwa hukua ndani ya vidonda.
  • Madoa ya rangi ya kijivu hadi kahawia yenye ukingo mweusi na mduara angavu wa manjano uliozunguka.

Inaweza pia kupatikana kwenye

2 Mazao
Embe
Papai

Embe

Dalili

Chule inaweza kujidhihirisha kwenye majani na vikonyo, lakini hasa ni ugonjwa wa matunda. Dalili kwenye majani huonyesha madoa ya kijivu hadi kahawia na kingo nyeusi na mduara angavu wa manjano. Madoa baadaye hukua na kuungana na kuunda maeneo makubwa yenye seli zilizokufa. Madoa madogo ya rangi nyepesi huonekana kwanza kwenye ngozi ya matunda. Yanapo komaa, madoa hukua kwa ukubwa (hadi 5 cm) na kuwa vidonda vya mviringo, vya kahawia, mara nyingi na mwonekano uliotota maji au ulioinuka. Madoa ya rangi ya waridi (pinki) hadi machungwa hukua ndani ya vidonda kwa yakiwa na kitovu cha pamoja. Madoa madogo, meekundu-kahawia, yaliyozama (hadi 2 cm), yanayojulikana kama "madoa ya chokoleti", yanaonekana pia. Matunda huanguka mapema kabla hayaja komaa. Dalili hizi zinaweza kutokea baada ya mavuno, haswa ikiwa matunda yamehifadhiwa kwenye jokofu.

Mapendekezo

Udhibiti wa Kiasili

Dawa za kuua kuvu zenyena Bacillus subtilis au Bacillus myloliquefaciens hufanya kazi vizuri zikitumiwa katika hali nzuri ya hewa. Matibabu ya maji ya moto ya mbegu au matunda (48°C kwa dakika 20) yanaweza kuua mabaki yoyote ya kuvu na kuzuia kuenea zaidi kwa ugonjwa shambani au wakati wa kusafirisha. Wakati wa kuondoa matawi yaliyoambukizwa, hakikisha unafunika sehemu iliyokatwa kwa kuweka Bordeaux (CuSO4:Lime:water saa 1:2:6). Nyunyiza dawa angalau mara 3 mfululizo kwa muda wa siku 10-12.

Udhibiti wa Kemikali

Daima zingatia mbinu jumuishi na hatua za kuzuia pamoja na matibabu ya kibayolojia ikiwa yanapatikana. Dawa za kuua kuvu zenye azoxystrobin, chlorothalonil au copper sulfate zinaweza kunyunyiziwa angalau mara 3 mfululizo kwa muda wa siku 10-12 ili kupunguza hatari ya kuambukizwa. Matibabu ya mbegu na misombo hii pia inaweza kuzingatiwa. Hatimaye, dawa za kuua kuvu baada ya kuvuna pamoja na nta ya kiwango cha chakula zinaweza kutumika ili kupunguza matukio kwenye matunda yanayosafirishwa kwenda katika masoko ya nje ya nchi.

Ni nini kilisababisha?

Chule ni ugonjwa mkubwa duniani kote. Husababishwa na fangasi wa udongo aina ya Colletotrichum gloeosporioides. Kuvu huishi kwenye mbegu au mabaki ya mazao kwenye udongo. Wakati hali ni nzuri, huenea shambani kwenye matunda ya kijani, ambayo hayajajeruhiwa na kukomaa kupitia upepo na mvua inayonyesha. Mimea mbadala inayohifadhi/kushambuliwa na vimelea hawa ni pamoja na maembe, ndizi na parachichi, miongoni mwa mengi. Joto la wastani (bora zaidi ni kati ya 18 na 28°C), unyevu wa juu sana (97% au zaidi) na pH ya chini (5.8 hadi 6.5) huchangia ukuaji wa ugonjwa shambani. Hali ya hewa kavu, mionzi ya jua ya juu au joto kali, huzuia ukuaji wake. Kuvu huhitaji matunda ambayo huvamia yawe yamefikie kiwango fulani cha kukomaa ili kukamilisha mzunguko wake wa maisha.

Hatua za Kuzuia

  • Chagua maeneo yenye mvua kidogo.
  • Tekeleza njia nzuri za kupitisha/mifereji ya maji.
  • Vuna mapema ili kuepuka dalili mbaya zaidi.
  • Panda aina sugu na tumia mbegu zenye afya.
  • Acha nafasi ya kutosha kati ya mimea.
  • Panda miti isiyo ya isiyo hifadhi wadudu wa ugonjwa huu kama vile michungwa au kahawa ndani au karibu na shamba.
  • Pogoa miti kila mwaka ili kuongeza mzunguko wa hewa.
  • Ondoa matunda yaliyoanguka, matawi na majani kutoka shambani.
  • Hakikisha shamba halina magugu na mimea mbadala inayohifadhi wadudu wa ugonjwa huu.
  • Hifadhi matunda katika mazingira yenye hewa ya kutosha.

Pakua Plantix