Njugu Mawe & Dengu Nyekundu

Mnyauko wa Fusari

Fusarium oxysporum

Kuvu

Kwa Ufupi

  • Kunyauka kwa mmea.
  • Majani kugeuka kuwa ya manjano.
  • Sehemu ya ndani ya shina imejaa madoa ya kahawia au nyekundu.

Inaweza pia kupatikana kwenye

24 Mazao
Maharage
Mung'unye
Kabichi
Canola
Zaidi

Njugu Mawe & Dengu Nyekundu

Dalili

Kuvu/fangasi huyu huonesha mpangilio maalum wa uharibifu wa mazao. Katika baadhi ya matukio, mimea huonesha dalili za kunyauka hata katika hatua ya ujana, huku majani yakigeuka na kuwa ya manjano. Kwa mimea iliyokomaa, unyaukaji kidogo mara nyingi huonekana kwenye sehemu za mimea. Hii ni kawaida zaidi wakati wa saa za joto zaidi za mchana. Majani baadaye huanza kugeuka manjano, mara nyingi upande mmoja tu. Sehemu za ndani za shina kwa urefu zinaonyesha kubadilika rangi kuwa nyekundu-kahawia kwenye tishu za ndani, kwanza kwenye kitako, kisha juu ya shina.

Mapendekezo

Udhibiti wa Kiasili

Wakala (Vijidudu) kadhaa wa kudhibiti kibayolojia, ikiwa ni pamoja na bakteria na aina zingine za F. oxysporum zisizo na vimelea vya magonjwa ambazo zinashindana na zile zenye vimelea vya magonjwa, zimetumika kudhibiti mnyauko Fusari katika baadhi ya mazao. Trichoderma viride inaweza pia kutumika kutibu mbegu (10g/kg ya mbegu). Baadhi ya udongo unazuia ukuaji wa Fusari. Kurekebisha pH ya udongo hadi 6.5-7.0 na kutumia naitreti badala ya ammonium kama chanzo cha naitrojeni kunaweza kupunguza ukali wa ugonjwa.

Udhibiti wa Kemikali

Wakati wote zingatia mbinu jumuishi na hatua za kuzuia pamoja na matibabu ya kibaiyolojia ikiwa yanapatikana. Tumia dawa za kuua kuvu/ukungu zinazotumika kwenye udongo kwenye maeneo yaliyoathirika ikiwa hakuna hatua nyingine zinazofaa. Kulowanisha udongo kwa maji yenye copper oxychloride (3g/l) kabla ya kupanda/kupandikiza pia ni njia yenye ufanisi.

Ni nini kilisababisha?

Mnyauko wa fusari hukua kwenye tishu za usafirishaji za mimea, na kuathiri usambazaji wa maji na virutubisho. Mimea inaweza kuambukizwa moja kwa moja kupitia ncha za mizizi yake au kupitia majeraha kwenye mizizi. Mara vimelea vya magonjwa vinapokaa katika eneo, vinabaki hai kwa miaka kadhaa.


Hatua za Kuzuia

  • Panda aina za mimea zenye usugu dhidi ya magonjwa ikiwa zinapatikana katika eneo lako.
  • Rekebisha kiwango cha pH ya udongo hadi 6.5-7.0 na tumia naitreti kama chanzo cha naitrojeni.
  • Kagua shamba mara kwa mara ili kugundua mapema dalili za ugonjwa.
  • Chukua kwa mkono na ondoa mimea iliyoathirika.
  • Hakikisha vifaa vyako vinakuwa safi, hasa unapofanya kazi kati ya mashamba tofauti.
  • Epuka kuharibu mimea wakati wa kazi shambani.
  • Tumia mbolea yenye uwiano mzuri wa virutubisho huku ukilenga hasa potashi inayopendekezwa.
  • Lima na choma moto mabaki ya mimea baada ya mavuno.
  • Funika eneo lililoathirika kwa kutumia jaribosi (foili) ya plastiki nyeusi wakati wa jua kamili (angalau kwa saa 6 kwa siku) kwa mwezi mzima ili kuua kuvu/ukungu.
  • Panga mzunguko wa mazao wa hadi miaka 5-7 ili kupunguza viwango vya kuvu/ukungu kwenye udongo.

Pakua Plantix