Atherigona sp.
ପୋକ
ଗହମ ଓ ମକାରେ ମାଛିର ଅଂକୁରିତ ଛୁଆମାନେ( ଲାଙ୍ଗୁଡା ପୋକ ବା ମେଗଟ ) ନୁଆ ଚାରାର ଗଜାକୁ ଖାଇ ଯାଆନ୍ତି ଯାହା ଦ୍ୱାରାକି "ମଞ୍ଜ କିଳା" । ସାଧାରଣତଃ ପ୍ରଥମ ପତ୍ରଛଦ ଉପରେ ଥିବା ନୁଆ ଗଜା ଉପରେ ପ୍ରବେଶ ସ୍ଥାନ ଉପରେ ବୃତ୍ତାକାର କ୍ଷତ, ଦେଖାଯାଇଥାଏ । ବାହାରୁଥିବା ପତ୍ରରେ କ୍ଷତିର ଲକ୍ଷଣ ସଂକ୍ରମଣର 6-7 ଦିନ ପରେ ସ୍ପଷ୍ଟ ଦେଖା ଯାଇଥାଏ । କଟି ଯାଇଥିବା ପତ୍ର ଗୁଡିକ ଧୂସର ସବୁଜ କିମ୍ବା ହଳଦିଆ-ସବୁଜ ରଂଗରେ ପରିଣତ ହୁଅନ୍ତି ଓ ନଇଁ ଯାଆନ୍ତି,ଓ ଭିତର ଆଡକୁ ଧାର ଠାରୁ ମୋଡି ହୋଇଯାଇଥାଏ । ମାରାତ୍ମକ ଭାବେ ଆକ୍ରାଂନ୍ତ ହୋଇଥିବା ଚାରାଗୁଡିକ ଝାଉଁଳି ଯାଆନ୍ତି, ଅଗ୍ର ବୃଦ୍ଧି ବନ୍ଦ ହୋଇଯାଏ ଓ ଗଛ ରୁଗୁଡିଆ ହୋଇଯାଏ । ସାଧାରଣତଃ ଗୋଟିଏ ଚାରାରେ ଗୋଟିଏ ଲାର୍ଭା ବା ଶୂକ ମିଳିଥାଏ, ଯଦିଓ ମାଇ ମାଛି ଅଧିକ ଅଣ୍ଡା ଦେଇ ଥାଇପାରେ.
ଆଜି ଯାଏଁ ଏହି କୀଟର ଜୈବୀକ ଉପଚାର ବିଷୟରେ ଜଣା ନାହିଁ । ଯଦି ଆପଣଂକୁ କିଛି ଜୈବୀକ ଉପାୟ ବିଷୟରେ ଜାଣିଛନ୍ତି ତେବେ ଦୟା କରି ଆମ ସହ ସଂପର୍କ କରନ୍ତୁ.
ଯଦି ସମ୍ଭବ ତାହାଲେ ସର୍ବଦା ଏକ ସମନ୍ଵିତ ନିରାକରଣ ଉପାୟ ସହ ଜୈବୀକ ଉପଚାରର ଏକୀକୃତ ଭାବେ ଯୋଜନା କରନ୍ତୁ । ବର୍ତ୍ତମାନ ପାଇଁ ସୁପାରିସ କରାଯାଉଛି ଯେ ଫସଲକୁ ଏହି ପ୍ରକୋପରୁ ବଂଚେଇବା ପାଇଁ ଅତି ଶୀଘ୍ର ବିହନ ବୁଣି ନିଅନ୍ତୁ ଯାହା ଦ୍ୱାରା କି ଏମାନଂକ ଚରମ ସଂଖ୍ୟାରୁ ବଂଚି ପାରିବେ । ପାଇରିଥ୍ରୋଏଡ୍ କୀଟନାଶକ ସାହାଯ୍ୟରେ ଏହି ସଂଖ୍ୟାର ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରାଯାଇପାରେ.
ଆଥେରିଗୋନା ପ୍ରଜାତିର କେତେକ ମାଛିର ଲାର୍ଭା ଗୁଡିକ କ୍ଷତି କରିଥାଆନ୍ତି । ଏହି ଛୋଟ ଧୂସର ରଂଗର ମାଛି ଗୁଡିକ ସବୁ ଫସଲ ଓ ମୁଖ୍ୟତଃ ଗହମ, ମକା ଓ ଯବା ଭଳି ମୁଖ୍ୟ ଶସ୍ୟକୁ ଆକ୍ରମଣ କରନ୍ତି । ଅନ୍ୟ ଶସ୍ୟ ଯେପରିକି ମରିଚ, ବିନ୍ସ ବା ଡାଲି ମଧ୍ୟ ପ୍ରଭାବିତ ହୋଇଥାଆନ୍ତି । ମାଇ ମାଛି ଗୋଟିଏ ଲେଖାଏଁ କିମ୍ବା ବିରଳ ଭାବେ ଜୋଡାରେ, ଚାରାର ମୂଳରେ ମାଟି ଉପରେ ଅଣ୍ଡା ଦେଇ ଥାଆନ୍ତି(3-4 ପତ୍ର ଚରଣ ଥିବା ଅନୂକୁଳ ହୋଇଥାଏ) । ମାଟି ଉପରେ କୃଷି ଫାର୍ମ ଖତର ଉପଯୋଗ କଲେ ଅଧିକ ମାଇ ମାଛିକୁ ଆକର୍ଷଣ କରିଥାଏ ଓ ଅଣ୍ଡାଦେବା ବଢେଇ ଦେଇଥାଏ । ନୂତନ ଭାବେ ଜନ୍ମ ନେଇଥିବା ଲାର୍ଭା ଗୁଡିକ ଅଣ୍ଡାକୃତିର ଓ ଧଳା ରଂଗର ହୋଇଥାଆନ୍ତି । ଏମାନେ ଗଛ ଉପରକୁ ଚଢି ଯାଆନ୍ତି ଓ ନୂଆ ଗଜାର ନରମ ଅଂଶକୁ ଚର୍ବଣ କରିବା ଉଦ୍ଦେଷ୍ୟରେ ଲାଖି ଯାଆନ୍ତି , ସାଧାରଣତଃ ପ୍ରଥମ ପତ୍ରଛଦର ସାମାନ୍ୟ ଉପରେ । କୋଷା ପ୍ରସ୍ତୁତି ସାଧାରଣତଃ କାଣ୍ଡରମୂଳରେ ହୋଇଥାଏ । ଏହି ମାଛିଗୁଡିକ ମଧ୍ୟ ଓ ଦକ୍ଷିଣପୂର୍ବ ଏସିଆରେ ଅତ୍ୟଧୀକ କ୍ଷତିକାରକ କୀଟ ହୋଇପାରନ୍ତି.