ଧାନ
ଧବଳ ପୃଷ୍ଠ ପତ୍ରଡିଆଁ ପୋକ
Sogatella furcifera
ପୋକ
ସଂକ୍ଷେପରେ
- ପତ୍ର ଗୁଡିକ ଝାଉଁଳି ଯିବା । ରୁଗୁଡିଆ ବୃଦ୍ଧି ହେବା । ବାଦାମୀ କେଣ୍ଡା , କଳଙ୍କି କିମ୍ବା କଳା-ଫଟା ଦାନା । କମ ଦାନା ଉତ୍ପାଦନ ହେବା । ଗାଢ଼ ରଙ୍ଗର ପତ୍ରଡିଆଁ ପୋକ ଯାହାର ଆଗ ପର ଆଂଶିକ ଅସ୍ୱଚ୍ଛ ହେବା ସହ ଅଗ ଉପରେ କଳା ଦାଗ ଦେଖାଯାଇଥାଏ ।.
ମଧ୍ୟ ଦେଖା ଯାଇପାରେ
ଧାନ
ଲକ୍ଷଣ
ଏହି କୀଟ ଗୁଡିକ ଧାନରେ କେଣ୍ଡା ବାହାରିବା ଅବସ୍ଥା ସହ ସଂଯୋଗ ହୋଇଥାଏ । ଉଭୟ ନବଜାତ ଓ ବୟସ୍କ ଗୁଡିକ ହୁଏତ ଫସଲ ର ଉପର ଅଂଶର ମୂଳରେ ମିଳିପାରେ କିମ୍ବା ସାଧାରଣତଃ ପତ୍ର ଓ କାଣ୍ଡର ସନ୍ଧି ସ୍ଥଳରେ ଦେଖା ଯାଇଥାଏ । ଏମାନେ ପରିବାହୀ କୋଷର ରସ ଓ କ୍ଷତ କୋଷ ଗୁଡ଼ିକରୁ ନିଜ ପୋଷଣ କରି ଥାଆନ୍ତି, ଫଳସ୍ୱରୂପ ପାଣି ଓ ଖାଦ୍ୟସାର ନଷ୍ଟି ହୋଇଥାଏ, ପତ୍ର ଗୁଡିକ ଝାଉଁଳି ଯାଏ ଓ ଗଛର ରୁଗୁଡିଆ ବୃଦ୍ଧି ହୋଇଯାଏ । ଘଞ୍ଚ ଫସଲ "ହୋପ୍ପରଜଳା" ରେ ପରିଣତ ହୋଇଯାଏ, ଯଥା: ପତ୍ର ଗୁଡିକ ଅଗରୁ ଆରମ୍ଭ କରି ମଧ୍ୟଶିରା ଯାଏଁ ଗୋଟିଏ ଗୋଟିଏ କରି ନାରଙ୍ଗୀ-ହଳଦିଆ ରେ ପରିଣତ ହୋଇଯାଏ ଓ ପରେ ଶୁଖି ଯାଇ ମରିଯାଏ । ଗଛଗୁଡିକର ରୁଗୁଡିଆ ବୃଦ୍ଧି ହୋଇଯାଏ, କମ ସଂଖ୍ୟାରେ ପିଲ ସୃଷ୍ଟି କରିଥାଏ ଓ ପଡିଯାଇପାରେ । ଏମାନେ କେଣ୍ଡା ଗୁଡିକୁ ଆକ୍ରମଣ କରିପାରନ୍ତି, ଯାହା ଫଳରେ ବାଦାମୀ କେଣ୍ଡା , କଳଙ୍କି କିମ୍ବା କଳା-ଫଟା ଦାନା ଦେଖାଯାଏ ଓ ଦାନା ଉତ୍ପାଦନ ମଧ୍ୟ କମିଯାଏ ।
ସୁପାରିଶ ଗୁଡିକ
ଜୈବିକ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ
ପ୍ରାକୃତିକ ଭାବେ ସୃଷ୍ଟି ହେଉଥିବା ଜୈବିକ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କାରକ ଗୁଡିକ ସାଧାରଣତଃ ଏସ ଫୁର୍କୀଫେରାର ସଂଖ୍ୟା କମ କରି ପାରନ୍ତି । ଶତ୍ରୁ ଗୁଡିକ ମଧ୍ୟରେ ସାଇଟୋରହିନସ ଲିଭିଡିପେନ୍ନିସ ମିରିଡି ପୋକ ଓ (ଏ.ଫ୍ଲାଭେଓଲୁସ, ଏ.ପରଫୋରେଟର, ଏ.ଓପଟାବିଳିସ ଓ ଏ.ଫ୍ରେକ୍ଯୁଏନ୍ସ) ଆଙ୍ଗୁରସ ପ୍ରଜାତିର କିଛି କଙ୍କି ଅନ୍ୟତମ ଅଟନ୍ତି ଯାହାକି କୀଟ ମାନଙ୍କର ଅଣ୍ଡା ଉପରେ ଆକ୍ରମଣ କରିଦିଅନ୍ତି । ଏଥି ସହ କୀଟ ମାନଙ୍କୁ ଆକ୍ରମଣ କରୁଥିବା କିଛି ପରଭକ୍ଷୀ ବୁଢିଆଣୀ ମଧ୍ୟ ଉପଲବ୍ଧ ଅଛନ୍ତି, ଉଦାହରଣ ସ୍ୱରୂପ ଲାଇକୋଷା ସିଉଡୋଆନୁଆଲାଟା । ଶେଷରେ, କବକ ଜନିତ ପରଜୀବି ଏର୍ଣ୍ୟଇଆ ଡେଲଫାକିସ ମଧ୍ୟ କୀଟ ମାନଙ୍କର ସଂଖ୍ୟାକୁ କମେଇବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିପାରେ ।
ରାସାୟନିକ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ
ଯଦି ଉପଲବ୍ଧ ଥାଏ ତାହାଲେ ସର୍ବଦା ଜୈବୀକ ଉପଚାର ସହ ଏକ ସମନ୍ଵିତ ନିରାକରଣ ପଦ୍ଧତି କରନ୍ତୁ । କୀଟନାଶକ ଗୁଡିକୁ ପରିଚାଳନା ପାଇଁ ପ୍ରବଳ ଭାବେ ବ୍ୟବହାର କରନ୍ତୁ ନାହିଁ, ଯାହା ଫଳରେ କି ପ୍ରତିରୋଧି କ୍ଷମତା ବୃଦ୍ଧି ହୋଇଥାଏ ।ଫଳପ୍ରସୂ ଉପଚାର ପାଇଁ ଓକସାମାଇଲ, କିଛି ପ୍ରକାରର ପାଇରେଥ୍ରୋଏଡ଼, ବ୍ୟୁପ୍ରୋଫେଯ଼ିନ ଓ ପାଈମେଟ୍ରୋଯ଼ିନକୁ ଏକାନ୍ତର ଭାବେ ବ୍ୟବହାର କରନ୍ତୁ ।
ଏହାର କାରଣ କଣ
କ୍ଷତି ଗୁଡିକ ସୋଗାଟେଲ୍ଲା ଫୁରକିଫେରା ନାମକ ଧଳା ପିଠି ଥିବା ପତ୍ରଡିଆଁ ପୋକ ଦ୍ୱାରା ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଥାଏ । ବୟସ୍କ କୀଟ ଗୁଡିକ 3 ମିମି ଲମ୍ବା ହୋଇଥାଏ, ହାଲୁକା ମାଟିଆ ରୁ କଳା ରଙ୍ଗର, ଓ ଏମାନଙ୍କର ସ୍ୱଳ୍ପ ସ୍ଵଛ ଆଗ ପର ଥାଏ ଯାହାର ଅଗ ଉପରେ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ମାଟିଆ ଦାଗ ଦେଖା ଦେଇଥାଏ । କୀଟ ଗୁଡିକ ବିଶେଷ ଭାବେ ଉଚ୍ଚ ଅମଳ କିସମ ଉପରେ ଆକ୍ରମଣ କରିଥାଆନ୍ତି । ଏହାର ଉଚ୍ଚ ପ୍ରଜଯନ କ୍ଷମତା ଓ ଏହାର ପ୍ରବାସନ ଅଭ୍ୟାସ ଗୁଡିକ ଯୋଗୁଁ ପୂର୍ବ-ଏସୀୟ ଓ ଅଷ୍ଟ୍ରେଲିଆ ରେ ଧାନ ଫସଲ ରେ ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ କୀଟ ଅଟେ । ଏହା ଭୁତାଣୁ ଗୁଡିକୁ ସ୍ଥାୟୀ ଭାବେ ବ୍ୟାପିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିଥାଆନ୍ତି, ଉଦାହରଣ ସ୍ୱରୂପ ଧାନ କଳା ଧାର ବାଙ୍ଗରା ଭୁତାଣୁ ଓ ଦକ୍ଷିଣ ଧାନ କଳା-ଧାର ଥିବା ବାଙ୍ଗରା ଭୁତାଣୁ । ବିହନ ବୁଣିବା ସମୟରେ, ଯବକ୍ଷାରଜାନ ର ଅତ୍ୟଧିକ ପ୍ରୟୋଗ ଓ ଜଳସେଚନ ପାଣିରେ ଉପଲବ୍ଧତା ଜନସଂଖ୍ୟା ଉପରେ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଭାବେ ପ୍ରଭାବ ପକେଇ ପାରେ । ପରିବେଶ ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ କାରକ ଯଥା ତାପମାତ୍ରା, ଆର୍ଦ୍ରତା ଓ ବର୍ଷା ଜୀବନ ଚକ୍ର ପାଇଁ ଏକ ପ୍ରଧାନ କାରକ ଅଟନ୍ତି ।
ସୁରକ୍ଷାତ୍ମକ ଉପାୟ
- ବିହନ ବୁଣିବା ସମୟରେ ପ୍ରତିରୋଧି କିସମ ଚୟନ କରନ୍ତୁ । ଚରମ ସଂଖ୍ୟା ରୁ ବଂଚିବା ପାଇଁ ସହଳ ଫସଲ ବୁଣନ୍ତୁ କିମ୍ବା ଉପଲବ୍ଧ ଥିଲେ ସହଳ କିସମ ବ୍ୟବହାର କରନ୍ତୁ । କୀଟ ମାନଙ୍କର ଜୀବନ ଚକ୍ର ଭାଙ୍ଗିବା ପାଇଁ ପଡୋଶୀ ଜମି ଗୁଡିକ ସହିତ ସମକାଳୀନ ଭାବେ ଫସଲ ଲଗାନ୍ତୁ । ଯବକ୍ଷାରଜାନ ପ୍ରୟୋଗ ଭାଗ ଭାଗ କରନ୍ତୁ । ଜମି ଗୁଡିକୁ କିଛି ସମୟ କାଳ ପାଇଁ ଧାନ ଫସଲ ମୁକ୍ତ କିମ୍ବା ଚାଷ ମୁକ୍ତ ରଖନ୍ତୁ । ଯଦି ମାରାତ୍ମକ ସଂକ୍ରମଣ ହୋଇଥାଏ ତାହେଲେ ଫସଲ ବୃଦ୍ଧି ଋତୁରେ ଜମି ଗୁଡିକୁ 3 କିମ୍ବା 4 ଦିନରେ ଥରେ ନିଷ୍କାସନ କରି ଦିଅନ୍ତୁ । ବର୍ଷକୁ ଦୁଇରୁ ଅଧିକ ସଂଖ୍ୟାର ଫସଲ ବଢ଼ାନ୍ତୁ ନାହିଁ । ଯେହେତୁ ଏହା ପ୍ରାକୃତିକ ଶତ୍ରୁ ମାନଙ୍କୁ ଆକ୍ରମଣ କରିଥାଏ, ବ୍ୟାପକ କୀଟନାଶକ ବ୍ୟବହାର କରନ୍ତୁ ନାହିଁ ।.
ସେୟାର କରନ୍ତୁ
ପ୍ଲାଣ୍ଟିକ୍ସ ଡାଉନଲୋଡ୍ କରନ୍ତୁ
