Aphis
ପୋକ
ଅଳ୍ପରୁ ମାଧ୍ୟମ ସଂଖ୍ୟର ଜଉପୋକ ସାଧାରଣତଃ ଫସଲକୁ ଅନିଷ୍ଟ କରନ୍ତିନାହିଁ. ଅତ୍ୟଧିକ ସଂକ୍ରମଣ ହେଲେ ଫସଲର ପତ୍ର ଏବଂ କାଣ୍ଡ ବଙ୍କେଇ ଯାଏ, ଝାଉଁଳି ହଳଦିଆ ପଡ଼ିଯାଏ ଓ ଗଛର ବିକାଶ ବ୍ୟାଧିତ ହୋଇଥାଏ. ମୋଟାମୋଟି ଭାବେ ଗଛର ପ୍ରତିରୋଧ ଶକ୍ତି କମି ଯାଇଥିବା ଦେଖାଯାଏ. ଫସଲର କୋଷରୁ ପୋଷଣ କରୁଥିବା ବେଳେ ଜଉପୋକ ଦ୍ୱାରା ମହୁ ପରି ଏକ ରସ ନିର୍ଗତ ହୋଇଥାଏ ଯାହା ସୁଯୋଗ ଖୋଜୁଥିବା କବକ କୁ ଅତିରିକ୍ତ ସଂକ୍ରମଣ ପାଇଁ ସାହାଯ୍ୟ କରିଥାଏ. ପତ୍ରରେ ଢଳେଇ ପରି ବୃଦ୍ଧି ଏହାକୁ ଦର୍ଶାଇଥାଏ. ଜଉପୋକ ଲଗାତାର ଭାବେ ଭୁତାଣୁ ସଂକ୍ରମଣର ବାହକ ରୂପେ କାର୍ଯ୍ୟ କରେ. ମହୁ ପରିକା ରସ ପିମ୍ପୁଡି ମାନଙ୍କୁ ଆକର୍ଷିତ କରିଥାଏ. ଅଳ୍ପ ଜଉପୋକ ମଧ୍ୟ ଲଗାତାର ଭାବେ ଭୁତାଣୁ ସଂକ୍ରମଣର ବାହକ ରୂପେ କାର୍ଯ୍ୟ କରେ. ଶୁଖିଲା ଏବଂ ଗରମ ପାଗ ଜଉପୋକ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଁ ସୁହାଇଥାଏ.
ଉପକାରୀ ପୋକ ଯଥା ଲେଡିବଗ, ଲେସଉଇଙ୍ଗ, ସୈନ୍ୟ ପୋକ ଏବଂ ପରଜୀବୀ ବିରୁଡ଼ି ଭଲଭାବେ ଜଉପୋକ ଜନସଂଖ୍ୟା ନିୟନ୍ତ୍ରଣରେ ସହାୟକ ହୋଇଥାଆନ୍ତି. ଏହି ପ୍ରାକୃତିକ ଶତ୍ରୁମାନେ ଜମିରେ ଶୋଷକ କୀଟର ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରିପାରନ୍ତି. ଅଳ୍ପ ସଂକ୍ରମଣରେ ସାଧା କୀଟନାଶକ ସାବୁନ ମିଶ୍ରଣ କିମ୍ବା ଉଦ୍ଭିଦକ ତେଲ ର ପ୍ରୟୋଗ କରନ୍ତୁ, ଉଦାହରଣ ସ୍ୱରୁପ- ନିମ୍ବ ତେଲ. ଅଧିକ ଆର୍ଦ୍ରତା ଥିଲେ ଜଉପୋକ କବକ ଜନିତ ରୋଗ ପ୍ରତି ଆଦୌ ସଂବେଦନଶୀଳ ନୁହଁ ଏବଂ ଏକ ସାଧାରଙ୍ଗ ପାଣି ସ୍ପ୍ରେ ମଧ୍ୟ ଜଉପୋକକୁ ସଂକ୍ରମିତ ଗଛରୁ ବାହାର କରିପାରେ.
ରୋଗର ପ୍ରତିକାର ସବୁବେଳେ ସମନ୍ବିତ ଉପାୟ ରେ କରିବା ଦରକାର, ଏଥିପାଇଁ ଉପଲବ୍ଧ ଜୈବିକ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ସହ ନିବାରଣ ଉପଚାର କୁ ମଧ୍ୟ ଧ୍ୟାନ ଦେବା ଦରକାର. ଅଧିକ କୀଟନାଶକ ପ୍ରୟୋଗ ଦ୍ୱାରା ଜଉପୋକର କୀଟନାଶକ ପ୍ରତିରୋଧ ଶକ୍ତି ବଢ଼ିଯାଇଥାଏ ଏବଂ ଏଥିପାଇଁ ସତର୍କତା ଅବଲମ୍ବନ କରିବା ଆବଶ୍ୟକ. ଏକ ଭାଗ ଫ୍ଲୋନିକାମିଡ୍ କୁ 20 ଭାଗ ପାଣିରେ ମିଶାଇ ଗଛ ଲଗାଇବାର 30, 45, 60 ଦିନରେ ପ୍ରୟୋଗ କରନ୍ତୁ. ଫିପ୍ରୋନିଲ୍ 2ମି.ଲି କିମ୍ବା ଥାଇଆମେଥୋଯ଼ାମ୍ @ 0.2ଗ୍ରା କିମ୍ବା ଫ୍ଲୋନିକାମିଡ୍ @ 0.3ଗ୍ରା କିମ୍ବା ଏସେଟାମିପ୍ରିଡ୍ @0.2ଗ୍ରା ପ୍ରତି ଲିଟର ପାଣିରେ ମିଶାଇ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଇପାରେ. କିନ୍ତୁ ଏହି ସବୁ କୀଟନାଶକ ଉପକାରୀ କୀଟ, କୀଟାଣୁ ତଥା ପରାଗଣ ରେ ସାହାଯ୍ୟ କରୁଥବା କୀଟ ମାନଂକ ପ୍ରତି ବିପଦପୂର୍ଣ ଅଟେ.
ଜଉପୋକ ଏକ ଛୋଟ ନରମ ଶରୀର ଥିବା ପୋକ ଯାହାର ଲମ୍ବା ଗୋଡ ଏବଂ ଆଣ୍ଟେନା ଥାଏ. ଏମାନଙ୍କର ଆକାର 0.5 ରୁ 2 ମିମି ଏବଂ ରଙ୍ଗ ପ୍ରଜାତି ହିସାବରେ ହଳଦିଆ, ବାଦାମୀ, ଲାଲ କିମ୍ବା କଳା ହୋଇପାରେ. ସାଧାରଣତଃ ବିନା ଡେଣା ଥିବା ଜଉପୋକ ବହୁଳ ଭାବେ ଦେଖା ଯାଆନ୍ତି, କିନ୍ତୁ ଡେଣା ଥିବା, ଅଠାଳିଆ ତଥା ଊଲ ଭଳିଆ ବି ଦେଖାଯାଆନ୍ତି. କୋମଳ ପତ୍ର ଓ ଡାଳ ଅଗର ତଳ ପଟେ ଦଲବଦ୍ଧ ହୋଇ ସେମାନେ ସେମାନଙ୍କର ଲମ୍ବା ଶଙ୍କୁ ରେ ଗଛର କୋମଳ ଟିସୁ କୁ କଣା କରି ରସ ଶୋଷି ନିଅନ୍ତି. ଅଳ୍ପରୁ ମାଧ୍ୟମ ସଂଖ୍ୟର ଜଉପୋକ ସାଧାରଣତଃ ଫସଲକୁ ଅନିଷ୍ଟ କରନ୍ତିନାହିଁ. ବସନ୍ତ ଋତୁ ର ଶେଷ କିମ୍ବା ଗ୍ରୀଷ୍ମ ଋତୁର ଆରମ୍ଭ ରେ ଏହାର ପ୍ରଥମ ଆକ୍ରମଣ ପରେ, ଜଉପୋକର ତୀବ୍ରତା ପ୍ରାକୃତିକ ଶତ୍ରୁ ମାନକ ଯୋଗୁଁ ସାଧାରଣତଃ କମିଯାଇଥାଏ. ବହୁତ କିସମର ଜଉପୋକ ଭୁତାଣୁ ର ବାହକ ହୋଇଥାନ୍ତି ଯାହାକି ଗଛରେ ଅନ୍ୟ ରୋଗ ସୃଷ୍ଟି କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିଥାଏ.