Sugarcane grassy shoot phytoplasma
ବ୍ୟାକ୍ଟେରିଆ
ଫସଲର 3 ରୁ 4 ମାସର ଶୈଶବ ଅବସ୍ଥାରେ ପ୍ରଥମ ଲକ୍ଷଣ ଦେଖାଯାଏ । ନୂଆ ପତ୍ର ପାଣ୍ଡୁର ,ପତଳା ଓ ସରୁ ହୁଏ । ରୋଗ ବଢିବା ସମୟରେ ସବୁ ନୂଆ ପିଲ ଧଳା କିମ୍ବା ହଳଦିଆ ହୁଏ ଓ ଗଛ ଘାସୁଆ ଦେଖାଯାଏ । ଅକାଳ ଶାଖା ଡାଳ ବାହାରି ସଂକ୍ରମିତ ଆଖୁ ବୁଦା ରୁଗୁଡିଆ ହୁଏ । ପୁରା ବଢିଥିବା ଆଖୁର ଦ୍ଵିତୀୟକ ସଂକ୍ରମଣ ପାର୍ଶ୍ଵ ଡାଳ ସୃଷ୍ଟି କରେ ଓ ହଳଦିଆ କରେ । ସାଧାରଣତଃ , ସଂକ୍ରମିତ ଆଖୁ ଖଣ୍ଡରୁ ହୋଇଥିବା ଗଛ ପେଡିବା ଯୋଗ୍ୟ ଆଖୁ ଉତ୍ପାଦନ କରିପାରେନାହି ଓ ଅମଳ ପରେ ଅନେକ ବୁଦା ଗଜା ହୁଏ ନାହି ଏବଂ ମୂଳି ଫସଲରେ ଖାଲି ଜାଗା ରହେ । ଯଦି ଆଖୁ ହୁଏ , ଛୋଟ ପବ , କାଣ୍ଡରେ ତଳ ଗଣ୍ଠିରେ ଚେର ଥାଏ । ଏହି ଆଖୁରେ କଢ ବା ଆଖି କାଗଜ ଭଳି ହୋଇଥାଏ ଓ ଅସାଧାରଣ ଭାବରେ ଲମ୍ବା ହୁଏ ।
ଏହି ରୋଗ ପାଇଁ ପ୍ରତ୍ୟକ୍ଷ ଉପଚାର ନାହି । ଯାହାହେଲେବି , ଆଖୁରେ ଘାସୁଆ ରୋଗର ମୁଖ୍ୟ ବାହକ ଜଉ ପୋକ ହୋଇଥିବାରୁ ଏହାକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରାଯାଇପାରେ । ଅଳ୍ପ ଆକ୍ରାନ୍ତ କ୍ଷେତ୍ରରେ , ମୃଦୁ କୀଟନାଶକ ସାବୁନ ଦ୍ରବଣ କିମ୍ବା ଉଦ୍ଭିଦ ତୈଳ ଭିତ୍ତିକ ଦ୍ରବଣ ବ୍ୟବହାର କରନ୍ତୁ ।
ଯଦି ମିଳେ , ସର୍ବଦା ,ଜୈବିକ ଉପଚାର ସହିତ ଏକ ସମନ୍ଵିତ ନିରାକରଣ ପଦ୍ଧତି ଗ୍ରହଣ କରନ୍ତୁ । ସିଧାସଳଖ ଭାବରେ ଏହାକୁ ଦମନ କରିବା ପାଇଁ କୌଣସି ରାସାଯନିକ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ନାହି ,କିନ୍ତୁ ଯଦି ଜଉ ପୋକ କିମ୍ବା ପତ୍ର ଡିଆଁ ପୋକ ଚରମ ସଂଖ୍ୟା ରୁ ଅଧିକ ଦେଖାଯାଏ ଏଃ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଇପାରେ । ଡାଇମେଥୋଏଟ ( @ 1ମିଲି /ଲି )କିମ୍ବା ମିଥାଇଲ ଦେମେଟନ( @ 2 ମିଲି / ଲି ) ଏକ ମାସ ବ୍ୟବଧାନରେ ଦୁଇ ଥର ସିଞ୍ଚନ କରାଯାଇପାରେ ।
ବୀଜାଣୁ ଭଳି ଜୀବ ଫାଇଟୋପ୍ଲାସ୍ମା ( ଗଛର ପ୍ରରସ ) ଯୋଗୁଁ ଏହି ଲକ୍ଷଣ ଦେଖାଯାଏ । ଆଖୁର ବିହନ ସାମଗ୍ରୀ ଦ୍ଵାରା ଫାଇଟୋପ୍ଲାସ୍ମା ( ଗଛର ପ୍ରରସ )ର ପ୍ରାଥମିକ ପରିବହନ ହୁଏ । ଦ୍ଵିତୀୟକ ପରିବହନ ପରିବାହୀ ଟିସୂ ଖାଉଥିବା ପୋକ , ମୁଖ୍ୟତଃ ପତ୍ର ଡିଆଁ , ଜଉ ପୋକ ଓ ଦଡର( ଏକ ମୂଳ ପରଜୀବୀ ) ଏହା ମଧ୍ୟ ଯାନ୍ତ୍ରିକ ଭାବରେ କର୍ତ୍ତନ ଛୁରୀ ଦ୍ଵାରା ପରିବାହିତ ହୋଇପାରେ। ଏହି ରୋଗ ପାଇଁ ଜୋୱାର ଓ ମକା ବିକଳ୍ପ ପୋଷକ ଅଟନ୍ତି । ଲୌହ ଅଭାବ ଜନିତ ଲକ୍ଷଣ ସହିତ ଏହି ରୋଗର ଲକ୍ଷଣର ସାଦୃଶ୍ୟ ରହୁଛି , କିନ୍ତୁ ଏହା ଜମିରେ ଅନିୟମିତ ଭାବେ ଅଲଗା ରହିଥାଏ ।