Xanthomonas axonopodis pv. punicae
ବ୍ୟାକ୍ଟେରିଆ
ଲକ୍ଷଣଗୁଡ଼ିକ ପ୍ରଥମେ ସଂକ୍ରମଣର 2-3 ଦିନ ପରେ ଦେଖାଯାଏ। ହଳଦିଆ ପାଣି ଭିଜା ଗୋଲାକାର ଦାଗଗୁଡ଼ିକ ଗଛଅଂଶରେ ଦେଖିବାକୁ ମିଳେ। ମାତ୍ରା ଅଧିକ ହେଲେ ଅକାଳ ପତ୍ରଝଡା ଦେଖାଯାଏ। ପରବର୍ତ୍ତୀ ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ ଗୋଲାକାର ଦାଗଗୁଡ଼ିକ ଅନିୟମିତ କ୍ଷତ ଦାଗ ପରି ଦେଖାଯାଏ। ଧୀରେ ଧୀରେ, ଦାଗଗୁଡ଼ିକର କେନ୍ଦ୍ର ବିଗଳିତ ହୋଇଯାଏ ଏବଂ ଗାଢ ବାଦାମୀ ରଙ୍ଗରେ ପରିଣତ ହୁଏ। ଏହି ରୋଗ ଦ୍ଵାରା କାଣ୍ଡ ଏବଂ ଶାଖା ଗୁଡେଇ ହୋଇଥାଏ ଏବଂ ଫାଟିଥାଏ। ସଂକ୍ରମଣର ଉନ୍ନତ ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ, ପତ୍ର ଏବଂ ଡାଳରେ ଟିସୁ ବିଗଳିତ ହୁଏ। ଏହି ରୋଗ ସମଗ୍ର ଫଳକୁ ଫଟାଇ ମେଲା କରି ଦେଇଥାଏ, ଶେଷରେ ପୁରା ଫଳକୁ ଗାଢ ଏବଂ ଶୁଷ୍କ କରିଦିଏ। ସମସ୍ତ ଅଭିବୃଦ୍ଧି ପର୍ଯ୍ୟାୟରେ ଗଛଗୁଡିକ ରୋଗପ୍ରବଣ ହୋଇଥାନ୍ତି।
ବେସିଲସ୍ ସବ୍ଟିଲିସ୍, ସୁଡୋମାନାସ୍ ଫ୍ଲୋରୋସେନ୍ସ ଏବଂ ଟ୍ରାଇକୋଡର୍ମା ହରଜିଆନମ୍ ପରି ଜୈବ-ନିୟନ୍ତ୍ରକ ଏଜେଣ୍ଟଗୁଡିକ ପ୍ରୟୋଗ କରନ୍ତୁ। କୀଟ ଏବଂ ଗଛ ରୋଗକୁ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରିବା ପାଇଁ ନିମ ପତ୍ରକୁ ଗୋମୁତ୍ରରେ ଭିଜାଇ ସ୍ପ୍ରେ କରନ୍ତୁ। ତୁଳସୀ ପତ୍ରର ନିର୍ଯ୍ୟାସର 40% ଏବଂ ପରେ ନିମ ମଞ୍ଜି ତେଲ ପ୍ରୟୋଗ କରନ୍ତୁ। ଏଥିସହ, ରସୁଣ, ମେସୱାକ କାଣ୍ଡ ଏବଂ ପାଚୁଲି ପତ୍ରର ନିର୍ଯ୍ୟାସକୁ 30% ଗାଢତାରେ ପ୍ରୟୋଗ କରନ୍ତୁ |
ଯଦି ମିଳେ, ସର୍ବଦା, ଜୈବିକ ଉପଚାର ସହିତ ଏକ ସମନ୍ଵିତ ନିରାକରଣ ପଦ୍ଧତି ଗ୍ରହଣ କରନ୍ତୁ। ଆଜି ସୁଦ୍ଧା ଏହି ରୋଗ ପାଇଁ କୌଣସି ଫଳପ୍ରସୂ ରାସାୟନିକ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ଜଣା ପଡି ନାହିଁ। ଆଣ୍ଟିବାୟୋଟିକର ପ୍ରୟୋଗ, ରାସାୟନିକ ଓ କୃଷି ପଦ୍ଧତି ଭିତ୍ତିକ ଉପଚାର ସହିତ କେତେକ ପରିଚାଳନା ଗତ ବିକଳ୍ପ ବିଚାରକୁ ନିଆଯାଇଛି, କିନ୍ତୁ ରାସାୟନିକ ଉପଚାର କେବଳ କମ ଫଳପ୍ରସୂ ଅଟେ। ବୋର୍ଡକ୍ସ ମିଶ୍ରଣ, କେପଟେନ, କପର ହାଇଡ୍ରୋକ୍ସାଇଡ, ବ୍ରୋମୋପଲ ଷ୍ଟ୍ରେପ୍ଟୋସାଇକ୍ଲିନ ଆଣ୍ଟିବାୟୋଟିକ ଏକକ କିମ୍ବା ସଂଯୁକ୍ତ ରୂପେ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଇ ପାରେ।
ଜାନ୍ଥୋମୋନାଶ ଆକ୍ସୋନୋପୋଡିସ ନାମକ ବାୟୁ ବାହିତ ବ୍ୟାକ୍ଟେରିଆ ଦ୍ଵାରା ଏହି କ୍ଷତି ହୋଇଥାଏ। ସେମାନଙ୍କ ବୃଦ୍ଧି ଅବସ୍ଥା ନିର୍ବିଶେଷରେ ଜୀବାଣୁ ଏକ ବ୍ୟାପକ ପ୍ରକାରର କିସମକୁ ସଂକ୍ରମଣ କରିଥାଏ। ବ୍ୟାକ୍ଟେରିଆ ପ୍ରାକୃତିକ ଛିଦ୍ର କିମ୍ବା ଆଘାତ ଦେଇ ପ୍ରବେଶ କରିଥାଏ। ସଂକ୍ରମିତ ପତ୍ର, କାଣ୍ଡ ଏବଂ ଫଳରେ ଏହି ବ୍ୟାକ୍ଟେରିଆ ଶୀତସୁପ୍ତି କରିଥାଏ। ବର୍ଷା ଛିଟ, କୀଟ ଏବଂ ଦୂଷିତ କାଟଛାଣ୍ଟ ଉପକରଣ ଏହି ରୋଗକୁ ସ୍ଥାନୀୟ ଭାବରେ ବିସ୍ତାର କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିଥାଏ। ଉଚ୍ଚ ଦିନ ତାପମାତ୍ରା ଏବଂ ନିମ୍ନ ଆର୍ଦ୍ରତା ଜୀବାଣୁ ବୃଦ୍ଧିକୁ ଅନୁକୂଳ କରିଥାଏ। ଜୀବାଣୁ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଁ ସର୍ବୋଚ୍ଚ ତାପମାତ୍ରା ହେଉଛି 30 ° C। ବର୍ଷା ଏବଂ ସ୍ପ୍ରେ ଛିଟ, ଜଳସେଚନ ଜଳ, ଛେଦନ ଉପକରଣ, ମଣିଷ ଏବଂ ବାହକ କୀଟ ଜୀବାଣୁର ଦ୍ଵିତୀୟକ ବିସ୍ତାର ପାଇଁ ଦାୟୀ ଅଟେ। ଏହି ରୋଗ ଫଳର ବଜାର ଚାହିଦାକୁ ହ୍ରାସ କରିଥାଏ।