Banana Streak Virus
ଭୁତାଣୁ
ଭୁତାଣୁର ସଂଖ୍ୟା ଓ ପ୍ରକାର ,ଗଛ କିସମ,ପରିବେଶ ପରିସ୍ଥିତି କୁ ନେଇ ଏହି ରୋଗର ଲକ୍ଷଣ ବଦଳିପାରେ । ପତ୍ରର ମଧ୍ୟ ଶିରା ଠାରୁ ପତ୍ର ଧାର ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସମ କିମ୍ବା ଭଙ୍ଗିଳ ହଳଦିଆ ଦାଗ ଏହି ରୋଗର ସାଧାରଣ ଲକ୍ଷଣ । ଏହି ଦାଗ ପରେ ଆଖି ଆକାରର ହଳଦିଆ ଦାଗ ସହ ବାଦାମୀ କିମ୍ବା କଳା ରଙ୍ଗର ହୁଏ । ବିଗଳନ ( necrosis) ପତ୍ର ଧାର ଠାରୁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇ ମଧ୍ୟଶୀରା ଓ ଡେମ୍ଫ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଯାଇପାରେ । ବେଳେବେଳେ ,ଗଛର ଅନ୍ତଃ ତିଷୁ ମଧ୍ୟକ୍ଷୟ ଜନିତ ପ୍ରଭାବିତ ହୁଏ । ଏହି ଲକ୍ଷଣ ନିର୍ଦ୍ଧିଷ୍ଟ ଭାବରେ ନିମ୍ନ ତାପମାତ୍ରା ଏବଂ ଛୋଟ ଦିନ ପରିସ୍ଥିତିରେ ଦେଖାଯାଏ । ସବୁ ପତ୍ର ପ୍ରଭାବିତ ହୁଅନ୍ତି ନାହି , କିନ୍ତୁ ଗଛ ବୃଦ୍ଧି ବାଧାପ୍ରାପ୍ତ ହୁଏ । କାନ୍ଧିର ଓ ଫଳର ଆକାର କମିଯାଏ ।
ଜୈବ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ଏଜେଣ୍ଟ ଯଥା ପରଜୀବୀ ବିରୁଡି ,ଲେସ ୱିଙ୍ଗସ କିମ୍ବା ମାଛି କିମ୍ବା ଲେଡି ବାର୍ଡ ଭୃଙ୍ଗ ଦହିଆ ପୋକ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ପାଇଁ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଇପାରେ । ଯେତେବେଳେ ଦହିଆ ପୋକର ସଂଖ୍ୟା କମ ଥାଏ ହାଲୁକା ଖଣିଜ ତେଲ କିମ୍ବା ନିମ୍ବ ନିର୍ଯ୍ୟାସ ପାତ୍ର ଉପରେ ସିଞ୍ଚନ କରି ଏହା ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରାଯାଇପାରେ
ଯଦି ମିଳେ ,ସର୍ବଦା ଜୈବିକ ଉପଚାର ସହ ସମନ୍ଵିତ ନିରାକରଣ ପଦ୍ଧତି ଗ୍ରହଣ କରନ୍ତୁ । ଭୂତାଣୁ ପାଇଁ କୌଣସି ରାସାଯନିକ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ନାହି । ଦହିଆ ପୋକର ମହମ ଆବରଣ ଏହାକୁ ମାରିବାକୁ ଦିଏ ନାହି । ଦହିଆ ପୋକ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରିବାକୁ ଡେଲ୍ଟାମେଥ୍ରିନ କୀଟନାଶକର ପ୍ରୟୋଗ କରନ୍ତୁ ।
ଏହି ରୋଗ ଭୂତାଣୁ ମାନଙ୍କ ଜଟିଳତା ଦ୍ଵାରା ହୋଇଥାଏ । ଲକ୍ଷଣର ପ୍ରକୃତି ଗଛରେ ଥିବା ଭୂତାଣୁ କଣିକାର ଗାଢତା ଉପରେ ନିର୍ଭର କରେ । ସାଧାରଣ ତାପମାତ୍ରା ଓ ପାଗ ଅବସ୍ଥା ମଧ୍ୟ ସଂକ୍ରମଣ ଉପରେ ପ୍ରଭାବ ପକାଏ । ଗଛରୁ ଗଛ ଓ ଜମିରୁ ଜମିକୁ ଦହିଆ ପୋକର ଏକ ପ୍ରଜାତି ସିଡୋକ୍ସିଡେ ଦ୍ଵାରା ଏହି ଭୂତାଣୁ ବିସ୍ତାର ଲାଭ କରେ । ସଂକ୍ରମିତ ବିହନ ବା ରୋପଣ ସାମଗ୍ରୀର ବ୍ୟବହାର ଦ୍ଵାରା ଦୂର ସ୍ଥାନକୁ ଏହା ବିସ୍ତାର ଲାଭ କରିଥାଏ । ଏହା ମୃତ୍ତିକା ବାହିତ ହୋଇନଥାଏ , ଏଣୁକ୍ଷେତ୍ର କାର୍ଯ୍ୟ କରିବା ସମୟରେ ଯାନ୍ତ୍ରିକ ଆଘାତ ଜନିତ କ୍ଷତ ଦ୍ଵାରା ଏହା ବିସ୍ତାର ଲାଭ କରେ ନାହି । ସାରା ଜଗତରେ ଏହି ସମସ୍ୟା କଦଳୀ ଗଛ ଓ ତାର ପ୍ରଜାତିର ବୃଦ୍ଧି ଫଳ ଅମଳ ଓ ଗୁଣବତ୍ତାକୁ ପ୍ରଭାବିତ କରୁଛି । ଏହା ଯନ୍ତ୍ରପାତି ଦ୍ଵାରା ବିସ୍ତାର ଲାଭ କରେ ନାହି ।