OYDV
ଭୁତାଣୁ
ସଂକ୍ରମଣ ଯେ କୌଣସି ଅଭିବୃଦ୍ଧି ଅବସ୍ଥାରେ ହୋଇପାରେ ଏବଂ ପ୍ରଥମ ବର୍ଷର ଗଛର ପରିପକ୍ୱ ପତ୍ରରେ ପ୍ରଥମେ ଦେଖାଯାଏ। ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ଲକ୍ଷଣଗୁଡିକ ଅନିୟମିତ, ହଳଦିଆ ରେଖା/ପଟ୍ଟୀ ପରି ଦେଖାଯାଏ ଯାହା ଧୀରେ ଧୀରେ ଏକ ମୋଜାଇକ୍ ଢାଞ୍ଚା ସୃଷ୍ଟି କରେ। ଲକ୍ଷଣ ଅଧିକ ହେଲାବେଳେ, ଏହି ପତ୍ରଗୁଡ଼ିକ କୁଞ୍ଚିତ, ନରମ, ତଳକୁ କୁଞ୍ଚିତ ହୋଇଯାଏ ଏବଂ ଶେଷରେ ଝାଉଁଳି ଯାଇପାରେ। ଯେତେବେଳେ ସଂକ୍ରମଣ ଅଧିକ ହୁଏ, ଏହା ପତ୍ର ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ହଳଦିଆ ହୋଇପାରେ ଏବଂ ଗଛ ରୁଗୁଡିଆ ଦେଖାଯାଏ। ବଲ୍ବ ବିକଶିତ ହୋଇନପାରେ ଏବଂ ଯଦି ହୁଏ, ତେବେ ତାହାର ଆକାରରେ ହ୍ରାସ ହୋଇଥାଏ ଏବଂ ଅକାଳରେ ଗଜା ହୋଇପାରେ, ଉଦାହରଣ ସ୍ୱରୂପ ସଂରକ୍ଷଣ ସମୟରେ। ମଞ୍ଜି ଉତ୍ପାଦନ ପାଇଁ ବ୍ୟବହୃତ ପିଆଜ ଶଣ୍ଢା ବିକୃତି, ଫୁଲ ଏବଂ ମଞ୍ଜି ହ୍ରାସ କରିବା ସହିତ ବିହନ ଗୁଣରେ କ୍ଷତି ଦେଖାଇପାରେ। ଅଙ୍କୁରଣ ହାର ଯଥେଷ୍ଟ ପ୍ରଭାବିତ ହୁଏ।
ଏହି ରୋଗର ଉପଚାର କରିବା ପାଇଁ ବର୍ତ୍ତମାନ କୌଣସି ଜୈବିକ ଉପଚାର ଉପଲବ୍ଧ ନାହିଁ। ନିମ ତେଲ 2% ଏବଂ ନିମ ମଞ୍ଜି ନିର୍ଯ୍ୟାସ (NSKE) 5% ର ଦ୍ରବଣ ଜଉପୋକ ପାଇଁ ଉପଚାର ଅଟେ।
ସର୍ବଦା, ଜୈବିକ ଉପଚାର ସହିତ ଏକ ସମନ୍ଵିତ ନିରାକରଣ ପଦ୍ଧତି ଗ୍ରହଣ କରନ୍ତୁ। ଭୂତାଣୁ କ୍ଷେତ୍ରରେ, ରାସାୟନିକ ଉପଚାର ସମ୍ଭବ ନୁହେଁ। ଜଉପୋକ ପାଇଁ ଏମାମେକ୍ଟିନ ବେଞ୍ଜୋଏଟ, ଇଣ୍ଡୋକ୍ସାକାର୍ବ କିମ୍ବା NSKE ଆଦି ଉପଚାର ଅଛି।
ଏହି ଲକ୍ଷଣଗୁଡ଼ିକ ପିଆଜ ହଳଦିଆ ବାଙ୍ଗରା ଭୂତାଣୁ (OYDV) ନାମକ ଏକ ଭୂତାଣୁ ଦ୍ଵାରା ହୋଇଥାଏ। ଏହା ଦୀର୍ଘ ସମୟ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ କ୍ଷେତରେ ଥିବା ଗଛ ଅବଶେଷରେ ବଞ୍ଚିପାରେ। ସାଧାରଣତଃ ଭୂତାଣୁ ସଂକ୍ରମିତ ଗଛ ଅଂଶ ଯେପରିକି ବଲ୍ବ, ସେଟ୍ ଏବଂ କ୍ଷେତରେ ସହାୟକ ଗଛ ଦ୍ଵାରା ଭୂତାଣୁ ବିସ୍ତାର ଲାଭ କରିଥାଏ। ଏହାର ଏକ ସୀମିତ ପୋଷକ ପରିସର ଅଛି ଯାହା ଆଲିୟମ୍ ପରିବାରର ଉଦ୍ଭିଦ ପ୍ରଜାତି (ପିଆଜ, ରସୁଣ, ସାଲଟସ ଏବଂ କିଛି ଆଳଙ୍କାରିକ ଆଲିୟମ୍) ରେ ସୀମିତ। ଏହି ରୋଗ ଅନେକ ଜଉ ପୋକ ବା ଆଫିଡ ପ୍ରଜାତି (ଉଦାହରଣ ସ୍ୱରୂପ ମାଇଜସ ପର୍ସିକେ) ମାଧ୍ୟମରେ ଏକ ବିରତି ସହିତ ସଂକ୍ରମିତ ହୋଇପାରେ। ସେମାନେ ଭାଇରସକୁ ସେମାନଙ୍କ ପାଟିରେ ବହନ କରନ୍ତି ଏବଂ ଏହାର ରସ ଶୋଷିବାବେଳେ ଏହାକୁ ସୁସ୍ଥ ଗଛରେ ପ୍ରବେଶ କରାନ୍ତି। ପ୍ରାୟତଃ, ସମାନ ଗଛର ଅନ୍ୟ ଭୂତାଣୁ ସହିତ ମିଶି ଏହି ଭୂତାଣୁ ଦେଖାଯାଏ। ଏହା ଅନୁସାରେ, ଏହି ସଂକ୍ରମଣ ଅଧିକ କିମ୍ବା କମ ପରିମାଣରେ ଅମଳ ହ୍ରାସ କରିପାରେ। ଉଦାହରଣ ସ୍ୱରୂପ, ଫସଲ ଯଦି ଲିକ୍ ହଳଦିଆ ରଙ୍ଗର ଭୂତାଣୁ ଦ୍ଵାରା ମଧ୍ୟ ସଂକ୍ରମିତ ହୋଇଥାଏ, ତାହେଲେ ଅମଳ କ୍ଷତି ଅଧିକ ହୋଇଥାଏ।