Colletotrichum capsici
ଫିମ୍ପି
ସହଳ ଲକ୍ଷଣ ହେଉଛି ପତ୍ରରେ ଧୂସର କେନ୍ଦ୍ର ସହିତ ଫିକା ଚାରିକୋଣିଆ ଦାଗ। ପ୍ରତ୍ଯେକ ଦାଗ ଛୋଟ, 1 -2 ମିମି ବ୍ଯାସ ବିଶିଷ୍ଟ ଅଟେ। ଦାଗ ଗୁଡିକ ପରସ୍ପର ସହିତ ମିଶି ଯାଆନ୍ତି ଏବଂ ସାଧାରଣତଃ ପ୍ରାୟ 4 - 5 ସେମି ଲମ୍ବ ଏବଂ 2 - 3ସେମି ଚଉଡା ବିଶିଷ୍ଟ ହୋଇଥାଏ। ସଂକ୍ରମଣର ବର୍ଦ୍ଧିତ ଅବସ୍ଥାରେ, କଳା ବିନ୍ଦୁଗୁଡିକ ଏକ କେନ୍ଦ୍ରୀୟ ବଳୟରେ ପରିଣତ ହୁଅନ୍ତି। ଧୂସର କେନ୍ଦ୍ର ପତଳା ହୋଇଯାଇ ଘଟଣାକ୍ରମେ ଚିରିଯାଏ। ସଂକ୍ରମଣର ମାତ୍ରା ଅଧିକ ଥିଲେ, ପତ୍ରର ଉଭୟ ପୃଷ୍ଠରେ ଶହ ଶହ ଦାଗ ଦେଖାଯାନ୍ତି। ଗୁରୁତର ଭାବେ ପ୍ରଭାବିତ ପତ୍ର ଝାଉଁଳି ଯାଏ ଓ ଶୁଖିଯାଏ।
ଟି ହରଜିଆନମ (T. harzianum) , ଟି ଭିରିଡେ (T. Viride) ଜୈବ ଏଜେଣ୍ଟ ପ୍ରୟୋଗ କରି ରୋଗ ହେବା ସମ୍ଭାବନା କମାଇବାର ପ୍ରମାଣ ଅଛି। ପି . ଲଙ୍ଗିଫଲିଆ (P. longifolia) ଉଦ୍ଭିଦ ନିଷ୍କର୍ଷ ମଧ୍ୟ ଏହି ରୋଗ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ପାଇଁ ଫଳପ୍ରସୂ ହୋଇଥାଏ।
ଯଦି ମିଳେ, ସର୍ବଦା, ଜୈବିକ ଉପଚାର ସହିତ ଏକ ସମନ୍ଵିତ ନିରାକରଣ ପଦ୍ଧତି ଗ୍ରହଣ କରନ୍ତୁ। ଲଗାଇବା ପୂର୍ବରୁ ବିହନ ସାମଗ୍ରୀକୁ ଏକ ଲିଟର ପାଣିରେ 3 ଗ୍ରାମ ମାଙ୍କୋଜେବ କିମ୍ବା ଏକ ଲିଟର ପାଣିରେ 1 ଗ୍ରାମ କାର୍ବେଣ୍ଡାଜିମ ଦ୍ଵାରା ହାରରେ ଉପଚାର କରନ୍ତୁ ଓ ଛାଇରେ ଶୁଖାଇ ଦିଅନ୍ତୁ।ପାକ୍ଷିକ ଏକ ଲିଟର ପାଣିରେ 2.5 ଗ୍ରାମ ମାଙ୍କୋଜେବ କିମ୍ବା ଏକ ଲିଟର ପାଣିରେ 1 ଗ୍ରାମ କାର୍ବେଣ୍ଡାଜିମ ହାରରେ 2 - 3 ଟି ସିଞ୍ଚନ ପ୍ରୟୋଗ କରନ୍ତୁ।
କନ୍ଦର କାତିରେ ଥିବା କବକ ଦ୍ଵାରା ଏହି ରୋଗ ହୋଇଥାଏ, ଯାହାକି ଲଗାଇବା ସମୟରେ ସଂକ୍ରମଣର ପ୍ରାଥମିକ ଉତ୍ସ ହୋଇଥାଏ। ଦ୍ଵିତୀୟକ ସଂକ୍ରମଣ ପବନ, ଜଳ, ଏବଂ ଅନ୍ୟ ଶରୀର ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ଓ ଜୈବ ଏଜେଣ୍ଟ ଦ୍ଵାରା ହୋଇଥାଏ। ଜୀବାଣୁ ସଂକ୍ରମିତ ଅବଶେଷରେ ଏକ ବର୍ଷ ପାଇଁ ବଞ୍ଚି ରହିପାରେ।