Choanephora cucurbitarum
ଫିମ୍ପି
ପ୍ରାଥମିକ ଲକ୍ଷଣ ଭାବେ ଫୁଲ, କଢ ଏବଂ ବର୍ଦ୍ଧିଷ୍ଣୁ ଅଗ (ପୁଷ୍ପାଗ୍ର ପୋଡା) ଗୁଡିକ କଳା ପଡିଯିବା ଏବଂ ଝାଉଁଳିଯିବା ଦେଖାଦେଇଥାଏ. ତାପରେ ଏହି ରୋଗ ତଳ ପଟକୁ ବ୍ୟାପି ପତ୍ରରେ ପାଣି ଭିଜା ଜାଗା ପ୍ରସ୍ତୁତ କରିଥାଏ ଯାହା ଏହାକୁ ଏକ ହାଲୁକା ରୂପେଲି ରଙ୍ଗ କରିଦିଏ. ପୁରୁଣା ଦାଗ ଶାଢ଼ୀ ଶୁଖିଲା ଦେଖାଯାଏ ଯାହା ଫଳରେ ପତ୍ର ର ଅଗ ଏବଂ ଧାର ପୋଡା ପୋଡା ଦେଖାଯାଏ. କାଣ୍ଡ ରେ ବାଦାମୀରୁ କଳା ଚକଡା ଏବଂ ଅଗ ମରା ର ଲକ୍ଷଣ ଦେଖା ଦେଇଥାଏ. ଶେଷରେ, ପୁରା ଗଛ ଝାଉଁଳି ଯାଇପାରେ. କଳା କୋମଳ ପଚା ରୋଗ ମଧ୍ୟ ନୁଆଁ ଫଳରେ ସାଧାରଣତଃ ପୁଷ୍ପାଗ୍ରରେ ଦେଖାଦେଇପାରେ. ଭଲ ଭାବେ ନିରୀକ୍ଷଣ କଲେ ରୂପେଲି, ବାଳ ପରି କିଛି ବଢିଥିବା ଅଂଶ ସବୁ ସଂକ୍ରମିତ ଟିସୁ ଉପରେ ଦେଖାଦେଇଥାଏ. ଚାରା ରେ, ଏହି ରୋଗର ଲକ୍ଷଣ ଫାଇଟୋପ୍ଥୋରା ପୋଡା ଲକ୍ଷଣ ବୋଲି ସନ୍ଦେହ ହୋଇଥାଏ.
କୌଣସି ଯିବିକି ଉପଚାର ଏହି ରୋଗ ପାଇଁ ଉପଲବ୍ଧ ନାହିଁ. ବେନିନ ରେ ବାସିଲସ ସବଟିଲିସ (Bacillus subtilis) କେତକ ଫସଲ ରେ ସକାରାତ୍ମକ ଭାବେ ଚୋଆନେଫୋରା କୁକୁରବିଟାରମ (Choanephora cucurbitarum) ପାଇଁ ବିରୋଧୀ ପ୍ରଭାବ ଦେଇଛି ବୋଲି ପରୀକ୍ଷାରୁ ଜଣା ପଡିଛି. କିନ୍ତୁ, ଲଙ୍କା ଜାତୀୟ ଫସଲରେ କିଛି ପରୀକ୍ଷା କରା ଯାଇନାହିଁ.
ସବୁବେଳେ ସମନ୍ବିତ ଉପାୟ ରେ ସୁରକ୍ଷାତ୍ମକ ଉପଚାର ଏବଂ ଉପଲବ୍ଧ ଜୈବିକ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ସହିତ କରିବା ଦରକାର. ଏହି ରୋଗ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ର ଚାପି ହେଉଛି ନିରାକରଣ, କାରଣ କୌଣସି ଫିମ୍ପିନାଶକ ଏହି ରୋଗ ପାଇଁ ପ୍ରସ୍ତୁତ ହୋଇନାହିଁ. ଫିମ୍ପିନାଶକ ପ୍ରୟୋଗ କରି କିଛି ମାତ୍ରାରେ ଏହି ରୋଗର ଲକ୍ଷଣ କୁ ସୀମିତ କରି ହେବ କିନ୍ତୁ ଅଧିକାଂଶ ସମୟରେ ଅବ୍ୟବହାରିକ କାରଣ ଫସଲରେ କ୍ରମାଗତ ଫୁଲ ହୋଇଥାଏ ଏବଂ ଏଥିପାଇଁ ଏହି ଫିମ୍ପି ପ୍ରତି ସମ୍ବେଦନଶୀଳ ହୋଇଥାଏ.
ଚୋଆନେଫୋରା କୁକୁରବିଟାରମ (Choanephora cucurbitarum) ନାମକ ଏକ ଅବସରଵାଦୀ ଫିମ୍ପି ଯାହା ମୁଖ୍ୟତଃ ପୋକ କିମ୍ବା କୃଷିକାର୍ଯ୍ୟ ସମୟରେ ଯାନ୍ତ୍ରିକ କାରଣ ରୁ କ୍ଷତିଗ୍ରସ୍ତ ହୋଇଥିବା ଗଛର ଟିସୁକୁ ଆକ୍ରମଣ କରିଥାଏ. ଏହି ଫିମ୍ପିର ରେଣୁ ଗୁଡିକ ସାଧାରଣତଃ ପବନ, ପାଣି ଛାଟ ଏବଂ କୃଷି ଉପକରଣ ସହ ଲାଗିଥିବା ପୋଷାକପତ୍ର ଦ୍ୱାରା ବ୍ୟାପି ଥାଏ. ଦୀର୍ଘକାଳ ଧରି ବୃଷ୍ଟିପାତ, ଉଚ୍ଚ ଆର୍ଦ୍ରତା ଏବଂ ଉଚ୍ଚ ତାପମାତ୍ରା ଥିବା ସମୟରେ ଏହି ରୋଗ ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଥାଏ. ଏଥିରେ କିଛି ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ହେବ କଥା ନୁହଁ ଯେ ଏହି ରୋଗ ବିଷୁବ ମଣ୍ଡଳୀୟ ଅଞ୍ଚଳରେ ଲଙ୍କା ଜାତୀୟ ଫସଲ ଏବଂ ଭେଣ୍ଡି ରେ ସର୍ବାଧିକ କ୍ଷୟକ୍ଷତି କରାଇଥାଏ. ଏହି ପରିବେଶ ପ୍ରତି ଠିକ ଭାବେ ଖାପ ଖୁଆଇ ନଥିବା ଫସଲ ଗୁଡିକ ବିଶେଷ ରୂପେ ସମ୍ବେଦନଶୀଳ. ଫାଇଟୋପ୍ଥୋରା ପୋଡା ଠାରୁ ପ୍ରାର୍ଥକ୍ୟ ଜାଣିବାକୁ ହେଲେ ଧୂସରିତ ବାଳ ର ଉପସ୍ଥିତି କୁ ଦେଖନ୍ତୁ (ସକାଳ ସମୟରେ).