Alternaria alternata
ଫିମ୍ପି
ଏହି କବକ ଦୁଇ ପ୍ରକାର ଲକ୍ଷଣ ଡାଳିମ୍ବରେ ଦେଖାଏ ଯାହାକି ଏକଦିଗାଭିମୁଖୀ ( concurrently ) ଦେଖାଯିବା ଜରୁରୀ ନାହି । କଳା ଚିହ୍ନ ଓ ଫଳ ମଞ୍ଜ ସଢା ବୋଲି ସାଧାରଣରେ କୁହାଯାଏ , ଏହା ବେଳେବେଳେ କିସମ ଉପରେ ନିର୍ଭର କରେ । କଳା ଚିହ୍ନ ରୋଗରେ ଫଳ ଓ ପତ୍ରରେ ଛୋଟ ଲାଲ ବାଦାମି କିମ୍ବା କଳା ଗୋଲାକାର ଚିହ୍ନ( 1 - 3 ମିମି ) , ଉଜ୍ଜଳ ସବୁଜ ହଳଦିଆ ବଳୟ ଦ୍ଵାରା ଘେରିହୋଇଥାଏ ।ରୋଗ ବଢିବା ସହିତ ଏହି ଚିହ୍ନ ପରସ୍ପର ସହିତ ମିଶେ ଓ ବଡ ହୁଏ ଯାହାକି ଫଳର 50 % ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଆବରଣ କରେ। ପତ୍ରରେ ସେମାନେ ପାଣ୍ଡୁର ହୁଅନ୍ତି ଏବଂ ଅକାଳ ପତ୍ର ଝଡା କରନ୍ତି । ଫଳର ବାହ୍ୟ ଅଂଶ ପଚିବା ଆରମ୍ଭ କରେ , ଯେତେବେଳେ ଖାଇବା ଯୋଗ୍ୟ ଟିସୂ ଅକ୍ଷତ ରହେ । ଫଳର ଆକାରରେ କିମ୍ବା ଚୋପାର ରଙ୍ଗରେ ସାମାନ୍ୟ ଅସ୍ଵାଭାବିକତା ମଞ୍ଜ ସଢାର ବାହ୍ୟ ଲକ୍ଷଣ ହୋଇପାରେ , କିନ୍ତୁ ବେଳେବେଳେ ଫଳ ଅମଳ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସୁସ୍ଥ ଦେଖାଯାଏ । ଯେତେବେଳେ ସେମାନଙ୍କୁ କଟାଯାଇ ଖୋଲାଯାଏ , ବୀଜ ଚୋଳ ( ଡାଳିମ୍ବର ଖାଇବା ଯୋଗ୍ୟ ଟିସୂ ) ପଚିବା ସ୍ପଷ୍ଟ ଜଣା ପଡେ ।
ଅଲ୍ଟର୍ନାରିଆ ଅଲ୍ଟର୍ନଟା ର ପ୍ରଭାବ ହ୍ରାସ କରିବା ପାଇଁ କୌଣସି ଜୈବିକ ଉପଚାର ଉପଲବ୍ଧ ଥିଲା ଭଳି ଲାଗୁନାହି । ଯାହାହେଲେବି, କାଫର ଅକ୍ସିକ୍ଲୋରାଇଡ ଥିବା ପଦାର୍ଥ ଡାଳିମ୍ବର ଏହି ରୋଗ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରିବା ପାଇଁ ଅଧିକ ଫଳପ୍ରସୂ ଭାବେ ପ୍ରମାଣିତ ହୋଇଛି ।
ଜୈବିକ ଉପଚାର ସହିତ , ସର୍ବଦା , ଏକ ସମନ୍ଵିତ ନିରାକରଣ ପଦ୍ଧତି ଗ୍ରହଣ କରନ୍ତୁ । ଫୁଲ ଫୁଟିବା ସମୟରେ କିମ୍ବା ଫଳରେ ପ୍ରଥମ ଲକ୍ଷଣ ଦେଖାଯିବା ସମୟରେ ଦୁଇଟି ନିରାକରଣ ସିଂଚନ ରୋଗକୁ ଭଲଭାବେ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରନ୍ତି । ପ୍ରୋପିକୋନାଜୋଲ , ଥାଇୟଫେନେଟ ମିଥାଇଲ କିମ୍ବା ଆଯୋକ୍ସିସ୍ତ୍ରୋବିନ ଥିବା ରାସାଯନିକ ଅଧିକ ଫଳପ୍ରସୂ ଭାବେ ପ୍ରମାଣିତ ହୋଇଛନ୍ତି ।ପ୍ରତିରୋଧି ଶକ୍ତି ହାସଲ ବାରଣ କରିବା ପାଇଁ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଦାନାର ଏବଂ ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରୁଥିବା କବକନାଶୀ ବ୍ୟବହାର କରିବା ପ୍ରଧାନ କାର୍ଯ୍ୟ ଅଟେ ।
ଅଲ୍ଟର୍ନାରିଆ ପରିବାରର ଅନେକ କବକ କଳା ଚିହ୍ନ ଓ ମଞ୍ଜ ସଢା ଲକ୍ଷଣକୁ ଅଧିକ ଖରାପ କରନ୍ତି , କିନ୍ତୁ ଅଲ୍ଟର୍ନାରିଆ ଅଲ୍ଟର୍ନଟା ହେଉଛି ମୁଖ୍ୟ କବକ। ଏହି କବକ ସାଧାରଣତଃ ଗଛ ଅବଶେଷ , ପରିକୁଞ୍ଚିତ ଫଳ କିମ୍ବା ମାଟିରେ ବଞ୍ଚନ୍ତି । ପରେ ରେଣୁଗୁଡିକ ପବନ ଦ୍ଵାରା ଫୁଲକୁ ପରିବାହିତ ହୁଏ ।ଫୁଲ ଧରିବା ବିଳମ୍ବ ଅବସ୍ଥା କିମ୍ବା ସହଳ ଫଳ ଧରିବା ଅବସ୍ଥାରେ ବାରମ୍ବାର ବର୍ଷା କିମ୍ବା ଆର୍ଦ୍ର ପାଗ ଦ୍ଵାରା ଏହି ସଂକ୍ରମଣ ଅନୁକୂଳ ହୁଏ । ବେଳେବେଳେ ଅମଳ ପରେ , ଭଣ୍ଡାର ସମୟରେ କିମ୍ବା ପରିବହନ ସମୟରେ ମଞ୍ଜ ସଢା ଜଣାପଡେ । ଡାଳିମ୍ବ ଫଳ ଭିତରେ କବକ ବୃଦ୍ଧି ହୁଏ ଯାହାକି ସଢେଇ ଦିଏ ଓ ବଜାର ଅଯୋଗ୍ୟ କରିଦିଏ ।