Didymella rabiei
ଫିମ୍ପି
ପୁରୁଣା ଗଛରେ ପତ୍ର ଉପରେ ପ୍ରଥମେ ରୋଗ ଈଷତ ପାଣିଭିଜା ଚିହ୍ନ ଭଳି ଦେଖାଯାଏ । ସମୟକ୍ରମେ , ଏହି ଚିହ୍ନଗୁଡିକ ବାଦାମୀ ହୁଏ ଏବଂ ପତ୍ରର ଧାରରେ ଛୋଟ କଳା ଚିହ୍ନ ଦେଖାଯିବା ଆରମ୍ଭ ହୁଏ ଓ ଗାଢ ଧାର ସହିତ ସକେନ୍ଦ୍ରୀ ବଳୟ ଚିହ୍ନ ସୃଷ୍ଟି କରେ । କାଣ୍ଡ ଉପରେ କଳା ଚିହ୍ନ ସହିତ ଲମ୍ବାଳିଆ ଠାରୁ ବାଦାମୀ ଚିହ୍ନ ସୃଷ୍ଟି ହୁଏ । ସଂକ୍ରମଣ ମାତ୍ରା ଅଧିକ ହେଲେ , ସ କାଣ୍ଡ କ୍ଷତ ଚିହ୍ନ ଦ୍ଵାରା ଘେରି ରହେ ଓ ପ୍ରତିକୂଳ ପାଣିପାଗ ଆସିଲେ ଘଟଣାକ୍ରମେ ଭାଙ୍ଗି ଯାଏ । ଛୁଇଁ କ୍ଷତ ଚିହ୍ନଗୁଡିକ ପତ୍ର କ୍ଷତ ଚିହ୍ନ ସଦୃଶ ଅଟେ । ପୁରା ଗଛ ପୋଡି ଯାଇପାରେ ଯାହାକି ଜମିରେ ବାଦାମୀ ତାଳି ଭଳି ଦେଖାଯାଏ । ବିହନ ସଂକ୍ରମିତ ହୋଇପାରେ ଏବଂ ଚାରାକୁ ରୋଗ ନେଇପାରେ , ଯାହାକି କାଣ୍ଡ ମୂଳରେ ଗାଢ ବାଦାମୀ କ୍ଷତ ଚିହ୍ନ ସୃଷ୍ଟି କରେ ।
ଦୁଖିତ ଯେ , ଆସ୍କୋଚାଇଟା ରାବିଏଇ ପାଇଁ ବିକଳ୍ପ ଉପଚାର ଆମେ କିଛି ଜାଣି ନାହୁଁ । ଯଦି ଆପଣ କିଛି ଜାଣିଛନ୍ତି ଦୟାକରି ଆମକୁ କୁହନ୍ତୁ ।
ଯଦି ଉପଲବ୍ଧ ହୁଏ , ସର୍ବଦା , ଜୈବିକ ଉପଚାର ସହିତ ଏକ ସମନ୍ଵିତ ନିରାକରଣ ପଦ୍ଧତି ଗ୍ରହଣ କରନ୍ତୁ ।ଲଗାଇବା ପୂର୍ବରୁ ଥିରାମ କିମ୍ବା ଥିରାମ +ଥାଇଆବେଣ୍ଡାଜୋଲ ଦ୍ଵାରା ବିହନ ଉପଚାର କରନ୍ତୁ । ରୋଗର ବିକାଶ ଦୂରେଇବା ପାଇଁ ଫୁଲ ଅବସ୍ଥା ପୂର୍ବରୁ ପ୍ରତିଷେଧକ କବକନାଶୀ ( ଉଦାହରଣ ସ୍ୱରୂପ କ୍ଳୋରୋଥାଲୋନିଲ ) ପ୍ରୟୋଗ କରାଯାଇପାରେ । ଠାରେ ରୋଗ ଜଣା ପଡିବା ପରେ , ଶରୀରଚର ପର୍ଣ୍ଣୀୟ କବକନାଶୀ ( ବୋସ୍କାଲିଡ , ମାଙ୍କୋଜେବ ,ପାଇରାକ୍ଳୋଷ୍ତ୍ରୋବିନ + ଫ୍ଳୁକ୍ସାପାଇରୋକଷାଦ କିମ୍ବା ଟ୍ରାଇଆଜୋଲିନ୍ଥିୟନ ଆଦି ) ପର୍ଯ୍ୟାୟ କ୍ରମେ ସୁପାରିସ କରାଯାଏ । ସାଂଘାତିକ ଅମଳ କ୍ଷତି ଦୂରେଇବା ପାଇଁ ବୃଦ୍ଧି ଋତୁ ସାରା ଉପଚାର ଆବଶ୍ୟକ ହୋଇପାରେ ।
ଡିଡିମେଲା ରାବିଏଇ( ପୂର୍ବରୁ ଆସ୍କୋଚାଇଟା ରାବିଏଇ ଭାବରେ ଜଣାଥିଲା ଏବଂ ସେଥିପାଇଁ ଏହି ନାମ ହୋଇଛି ) କବକ ଦ୍ଵାରା ଏହି ଲକ୍ଷଣ ସୃଷ୍ଟି ହୁଏ । ଏହା ଫସଲ ନଥିବା ବେଳେ ଗଛ ଅବଶେଷରେ ଅନେକ ବର୍ଷ ବଞ୍ଚିପାରେ । ଅନୁକୂଳ ପରିସ୍ଥିତିରେ ଏହା ରେଣୁ ସୃଷ୍ଟି କରେ ଯାହା ପରେ ପବନ ଓ ବର୍ଷା ଛିଟ ଦ୍ଵାରା ବହୁତ ଦୂର ଓ କିଛି କିଲୋମିଟର ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ବିସ୍ତାର କରିପାରେ । ଥଣ୍ଡା ଓ ଓଦା ପାଣିପାଗରେ ଉଚ୍ଚ ଆର୍ଦ୍ରତା , ସକାଳ କାକର ଓ ଦୀର୍ଘ ସମୟ ପତ୍ର ଓଦା ( 2 ଘଣ୍ଟା କିମ୍ବା ଅଧିକ ) ଆଦି ଏହି ରୋଗ ବିସ୍ତାର ଅନୁକୂଳ କରେ । ଏହି କବକ ବ୍ୟାପକ ତାପମାତ୍ରାରେ ( 5-30 ଡିଗ୍ରୀ C ) ବିକାଶ କରିପାରେ , କିନ୍ତୁ 15 ରୁ 25 ଡିଗ୍ରୀ ତାପମାତ୍ରାରେ ଅନୁକୂଳ ବୃଦ୍ଧି ହୁଏ । ଯଦି ପରିସ୍ଥିତି ଅନୁକୂଳ ହୁଏ ଗୋଟିଏ ବୃଦ୍ଧି ଋତୁରେ ଅନେକ ସଂକ୍ରମଣ ଚକ୍ର ହୋଇପାରେ ।