ଗହମ
ସେପ୍ଟୋରିଆ ଟ୍ରିଟିସି ଧବଳୀ ଚିହ୍ନ
Zymoseptoria tritici
ଫିମ୍ପି
ସଂକ୍ଷେପରେ
- ପତ୍ରରେ ଫିକା ଧୂସର ଠାରୁ ଗାଢ ବାଦାମୀ ଧବଳୀ ଚିହ୍ନ । ଧବଳୀ ଚିହ୍ନ ମଧ୍ୟରେ କଳା ଫଳନ ଅଙ୍ଗ ଥାଏ । ଅତି ମାତ୍ରା କ୍ଷେତ୍ରରେ, ସଂପୂର୍ଣ୍ଣ ପତ୍ର ଏହି ଚିହ୍ନ ଦ୍ଵାରା ପ୍ରଭାବିତ ହୋଇପାରେ ।.
ମଧ୍ୟ ଦେଖା ଯାଇପାରେ
ଗହମ
ଲକ୍ଷଣ
ସେପ୍ଟୋରିଆ ଟ୍ରିଟିସି ଧବଳୀ ଚିହ୍ନର ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ଲକ୍ଷଣ ହେଉଛି ତଳ ପତ୍ରରେ ଛୋଟ ପାଣ୍ଡୁର ଚିହ୍ନ ଯାହାକି ଚାରା ବାହାରିବା ଯଥା ଶୀଘ୍ର ଦେଖାଦିଏ । ସେମାନେ ବଢିବା ସମୟରେ ,ଅଣ୍ଡାକାର କିମ୍ବା ପଟ୍ଟୀ ଆକାରର ( ପତ୍ରର ଚଉଡା ଦିଗରେ ବିସ୍ତାର କରେ ) ସହିତ ଏହି ଚିହ୍ନ ଫିକା ଠାରୁ ଗାଢ ବାଦାମୀ ଧବଳୀ ଚିହ୍ନରେ ପରିଣତ ହୁଏ । ସେମାନେ ମଧ୍ୟ କାଣ୍ଡ ଓ କେଣ୍ଡାରେ ଦେଖାଯାନ୍ତି ( କମ ପରିମାଣରେ ) ।ଚିହ୍ନ ମଧ୍ୟରେ ଛୋଟ କଳା ଫଳନ ଅଙ୍ଗ ଏହାକୁ ଏକ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ଆକାର ଦିଏ । ପରେ , ସଂପୂର୍ଣ୍ଣ ପତ୍ର ବଡ , ବାଦାମୀ କଳଙ୍କି କ୍ଷତ ଚିହ୍ନ ଦ୍ଵାରା ଆବରିତ ହୁଏ ଏବଂ ଅଳ୍ପ କିଛି କିଛି ସବୁଜ ଜାଗା ହଳଦିଆ ବଳଯ ଦ୍ଵାରା ଘେରି ରହିଥାଏ । ଶେଷରେ , ପତ୍ର ଶୁଖିଯାଇ ମରିଯାଏ । କଳା ଫଳନ ଅଙ୍ଗର ଅନୁପସ୍ଥିତିରେ ସମାନ ଧବଳୀ ଚିହ୍ନ ଲକ୍ଷଣ ଅନ୍ୟ ରୋଗ କିମ୍ବା ପୋଷଣ ଅବ୍ୟବସ୍ଥା ଯଥା , ଆଲୁମିନିୟମ ବିଷାକ୍ତତା କିମ୍ବା ଜିଙ୍କ ଅଭାବ ଯୋଗୁଁ ହୋଇପାରେ । ଗଛ ବୃଦ୍ଧିର ବିଳମ୍ବ ଅବସ୍ଥାରେ( ସଂକ୍ରମଣର 2-3 ସପ୍ତାହ ପରେ ) ଲକ୍ଷଣ ପ୍ରଥମେ ଦେଖାଯାଏ ।
ସୁପାରିଶ ଗୁଡିକ
ଜୈବିକ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ
ଏମ ॰ ଗ୍ରାମିନିକୋଲା ପାଇଁ ସଫଳ ଭାବରେ ଜୈବନିୟନ୍ତ୍ରଣ ଏଜେଣ୍ଟ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଇଅଛି । ଟ୍ରାଇକୋଡର୍ମା ଗ୍ରୁପର ଏବଂ ସୁଡୋମୋନାଶ ଓ ବେଶିଲସ ଜାତିର କବକ ଗହମ ଗଛକୁ ପତ୍ର ଦାଗ ରୋଗରୁ ସୁରକ୍ଷା କିମ୍ବା ରୋଗର ବିକାଶରେ ବାଧା ଦେଇଥିବା ଦେଖାଯାଇଅଛି ।
ରାସାୟନିକ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ
ଯଦି ମିଳେ , ସର୍ବଦା , ଜୈବିକ ଉପଚାର ସହିତ ଏକ ସମନ୍ଵିତ ନିରାକରଣ ପଦ୍ଧତି ଗ୍ରହଣ କରନ୍ତୁ । ଏମ ॰ ଗ୍ରାମିନିକୋଲାର ଅନେକ ଦ୍ରୁତ ଭାବରେ କବକ ପ୍ରତିରୋଧି ହୋଇଛନ୍ତି , ମୁଖ୍ୟତଃ ରସାୟନର ଷ୍ଟ୍ରୋବିଲୁରିନ ଶ୍ରେଣୀ ପ୍ରତି ।ପ୍ରତ୍ୟାଶିତ ଅମଳ କ୍ଷତି , ଗହମର ବଜାର ଦର ଏବଂ କବକନାଶୀ ପ୍ରୟୋଗର ଖର୍ଚ୍ଚ ଉପରେ ଅର୍ଥନୈତିକ ସୀମା ନିର୍ଭର କରେ । ଆଜୋଲସ ଶ୍ରେଣୀର କବକନାଶୀ ସାଧାରଣତଃ ପତ୍ର ସିଂଚନ ଭାବେ ବ୍ୟବହୃତ ହୁଏ । କାର୍ବୋକ୍ସାମାଇଡ କିମ୍ବା ବେଞ୍ଜୋଫେନୋନ କବକନାଶୀର ଏକାନ୍ତର ପ୍ରୟୋଗ ପ୍ରତିରୋଧକତାର ଉପଶମରେ ସାହାଯ୍ୟ କରେ ।
ଏହାର କାରଣ କଣ
ମାଇକୋସ୍ଫେରୋଲା ଗ୍ରାମିନିକୋଲା କବକ ଦ୍ଵାରା ଏହି ରୋଗ ହୁଏ । ଏହା ମାଟି ଉପରେ ଥିବା ଗଛ ଅବଶେଷ , ଘାସ ପୋଷକ , ସାହାଯ୍ୟକାରୀ ଗଛ ଏବଂ ଶରତ ବୁଣା ଫସଲରେ ଶୀତସୁପ୍ତି କରେ । ରେଣୁ ଦୂର ଜାଗାକୁ ପବନ ଓ ବର୍ଷା ଛିଟ ଦ୍ଵାରା ସଂଚାରିତ ହୁଏ । ପ୍ରଥମ ଲକ୍ଷଣ ପୁରୁଣା ପତ୍ରରେ ଦେଖାଯାଏ ଏବଂ ଯେତେବେଳେ ରେଣୁ ଉପର ଆଡକୁ ବିକ୍ଷିପ୍ତ ହୁଏ , ଏହି ଚିହ୍ନ ଉପର ପତ୍ରରେ ଦେଖାଯିବା ଆରମ୍ଭ ହୁଏ । ଯଦି ଶୀର୍ଷ ପତ୍ର ଓ ତାହାର ତଳ ଦୁଇଟି ପତ୍ର ପ୍ରଭାବିତ ହୁଏ , ଅମଳ କମେ । କବକର ଜୀବନ ଚକ୍ର ସଂପୂର୍ଣ୍ଣ ହେବାକୁ ତାପମାତ୍ରା ଅନୁସାରେ 15-18 ଦିନ ନିଏ ।ଅନୁକୂଳ ପରିସ୍ଥିତି ହେଉଛି ତାପମାତ୍ରା 15-25 ଡିଗ୍ରୀ C ଏବଂ ମୁକ୍ତ ଜଳ କିମ୍ବା ଦୀର୍ଘ କାଳ ଉଚ୍ଚ ଆର୍ଦ୍ରତା । ଜୀବନ ଚକ୍ର 4 ଡିଗ୍ରୀ Cରୁ ନିମ୍ନରେ ବନ୍ଦ ହୋଇଯାଏ । ସଫଳ ସଂକ୍ରମଣ ପାଇଁ , ଅତି କମରେ 20 ଘଣ୍ଟାର ଉଚ୍ଚ ଆର୍ଦ୍ରତା ଆବଶ୍ୟକ ଅଟେ । ଓଦା ବସନ୍ତ ଏବଂ ଗ୍ରୀଷ୍ମ ଆଦର୍ଶ ଅଟେ ।
ସୁରକ୍ଷାତ୍ମକ ଉପାୟ
- ଆପଣଙ୍କ ଅଞ୍ଚଳରେ ମିଳୁଥିବା ସହନୀୟ କିସମ ବ୍ୟବହାର କରନ୍ତୁ । ବିଳମ୍ବ ଋତୁ ରୋପଣ ଅନୁମୋଦନ କରାଯାଏ । ଉତ୍ତମ ବାୟୁ ଚଳାଚଳ ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିବାକୁ ଗଛ ଗଛ ମଧ୍ୟରେ ଯଥେଷ୍ଟ ବ୍ୟବଧାନ ଦିଅନ୍ତୁ । ବୃଦ୍ଧି ନିୟାମକ ଏବଂ ଯବକ୍ଷାରଜାନ ମଧ୍ୟମ ସ୍ତରରେ ପ୍ରୟୋଗ କରନ୍ତୁ । ଜମି ନିୟମିତ ନିରୀକ୍ଷଣ କରନ୍ତୁ । ଅନାବନା ଘାସ ଓ ସାହାଯ୍ୟକାରୀ ଫସଲ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରନ୍ତୁ । ଏକ ବା ଦୁଇ ବର୍ଷ ପାଇଁ ପୋଷକ ନଥିବା ଗଛ ସହିତ ଫସଲ ପର୍ଯ୍ୟାୟ କରନ୍ତୁ । ମାଟି ତଳେ ଗଛ ଅବଶେଷ ପୋତିବା ପାଇଁ ଗଭୀର ହଳ କରନ୍ତୁ ।.
ସେୟାର କରନ୍ତୁ
ପ୍ଲାଣ୍ଟିକ୍ସ ଡାଉନଲୋଡ୍ କରନ୍ତୁ
