Uromyces appendiculatus
ଫିମ୍ପି
ପ୍ରାଥମିକ ଲକ୍ଷଣପତ୍ରର ତଳ ପଟେ ବାଦାମୀ ଠାରୁ ହଳଦିଆ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଛୋଟ ବ୍ରଣ ଭଳି ଚିହ୍ନ ଯାହାକି ପୁରୁଣା ପତ୍ରକୁ ଫଟାଇଦିଏ । ସମୟ କ୍ରମେ ଏହା ହଳଦିଆ ପଣ୍ଡୁର ବଳୟ ଦ୍ଵାରା ଘେରି ହୋଇ ରହେ ଓ ଅଧିକ ଗାଢ ହୁଏ। ଡେମ୍ଫ , କାଣ୍ଡ ଓ ଫଳରେ ଲମ୍ବାଳିଆ ବ୍ରଣ ଦେଖାଯାଏ । ପତ୍ରଗୁଡ଼ିକ ପାଣ୍ଡୁର ହୋଇ ଶୁଖିଯାଏ ଓ ଶୀଘ୍ର ପଡିଯାଏ । ପତ୍ରଝଡା ଅମଳ ଉପରେ ପ୍ରଭାବ ପକାଏ । କଳଙ୍କି ରୋଗ ନୂଆ ଗଛକୁ ମାରିଦେଇପାରେ । ପୁରୁଣା ପତ୍ରରେ ଏହି କବକ ଅମଳ ଉପରେ ଅତି ନଗଣ୍ୟ ପ୍ରଭାବ ପକାଏ ।
ଏହି ରୋଗ ବଢିବ ଉପରେ ଜୈବ କୀଟନାଶକ ବେଶିଲାସ ସବଟିଲିସ ,ଆର୍ଥଡ଼ୋବକତର ଓ ଷ୍ଟ୍ରେପ୍ତୋମାଇସେସ ପ୍ରଭାବ ପକାଏ ।
ସର୍ବଦା ଜୈବିକ ଉପଚାର ସହିତ ଏକ ସମନ୍ଵିତ ନିରାକରଣ ପଦ୍ଧତି ଗ୍ରହଣ କରନ୍ତୁ । ବିନ କଳଙ୍କିନୀୟନ୍ତ୍ରଣ କରିବାରେ ଟ୍ରାଇଆଜୋଲ ଓ ଷ୍ଟ୍ରୋବିଲୁରିନ କବକନାଶୀ ଭଲ କାମ ଦିଏ ।
ଫସଲ ଅମଳ ପରେ ୟୁରୋମାଇସେସ ଏପେଣ୍ଡିକୂଲାଟା ନାମକ କବକ ଗଛର ଅବଶେଷରେ ମାଟିରେ ରହିଯାଏ । ଏହା ଏକ ଅବିକଳ୍ପୀ ପରଜୀବୀ ଯାହାକି ବଞ୍ଚିବା ପାଇଁ ଗଛର ଟିସୂ ଦରକାର କରେ । ପ୍ରାରମ୍ଭିକ ସଂକ୍ରମଣ ହୁଏ ଯେତେବେଳେ ରେଣୁ ପବନ , ପାଣି ଓ ପୋକ ଦ୍ଵାରା ବିସ୍ତାର କରେ । ଏହି କବକ ଉଚ୍ଚ ତାପମାତ୍ରା ଓ ଆର୍ଦ୍ରତାରେ ବଞ୍ଚେ । ଏହି ପରିସ୍ଥିତିରେ ରେଣୁ ଶିଘ୍ର ବିସ୍ତାର ଲାଭ କରେ । ଗରମ ଓ ଓଦା ପାଗରେ ଏହି ରୋଗ ଅଧିକ ହୁଏ ।