Erysiphaceae
ଫିମ୍ପି
ପ୍ରଥମେ ପତ୍ରର ଉପର ପଟେ ହଳଦିଆ ଦାଗ ଦେଖାଯାଏ. ରୋଗର ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମୟରେ ଧଳା ପାଉଁଶିଆ ଦାଗ ଏବଂ ତା ପରେ ଧୂସର ପାଉଁଶିଆ ପାଉଡର ଭଳି ଆବରଣ ପୁରା ପତ୍ର, ଡାଳ ଓ ଫଳ ରେ ବିସ୍ତାରିତ ହେଇଯାଏ. କବକ ଗଛରୁ ଖାଦ୍ୟସାର ଶୋଷି ନିଏ ଏବଂ ପାଉଁଶିଆ ଆବରଣ ତିଆରି କରେ ଯାହା ଆଲୋକ ସଂଶ୍ଳେଷଣ ରେ ବାଧା ଦିଏ, ଯଦ୍ୱାରା ଗଛର ବିକାଶ ଅବରୁଦ୍ଧ ହୋଇଯାଏ. ରୋଗ ବଢିଗଲେ ରୋଗଗ୍ରସ୍ତ ଅଂଶ ଶୁଖିଯାଏ, ପତ୍ର ଝଡ଼ିପଡ଼େ ଏବଂ ଗଛ ମରିଯାଇପାରେ. ଡାଉନି ମାଇଲ୍ଡିଉ (Downy Mildew) ଭଳି ନ ହୋଇ ଏହି ପାଉଡର ଭଳି ଆବରଣକୁ କିଛି ମାତ୍ରାରେ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରା ଯାଇପାରେ.
ବଗିଚା ଗୁଡିକ ପାଇଁ, କ୍ଷୀର ଆଉ ପାଣିର ମିଶ୍ରଣ ଗୋଟେ ଗୋଟେ ଦିନ ଛାଡିକି ଜୈବୀକ କବକନାଶକ ହିସାବରେ ପ୍ରୟୋଗ କଲେ ପାଉଁଶିଆ ରୋଗ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ହେଇଥାଏ. ଏହା ଏକ ଉତ୍ତମ ଘରୋଇ ଉପାୟ ଯାହାକି କୁକୁରବିଟ (କାକୁଡି, ଜୁକିନି, କଖାରୁ) ଏବଂ କୋଳି ଭଳି ଫସଲ ଉପରେ ଭଲ ଭାବେ କାମ କରେ. ପାଉଁଶିଆ ରୋଗର ପ୍ରକାର ଓ ପୋଷକ ଫସଲ ଉପରେ ନୀର୍ଭର କରି ବିଭିନ୍ନ ଫସଲ ପାଇଁ ଭିନ୍ନ ହେଇଥାଏ ଏବଂ ଏହି ମିଶ୍ରଣ ସବୁ ଫସଲ ପାଇଁ କାମ ଦେଇ ନପାରେ. ଯଦି ରୋଗ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ନହୁଏ ତେବେ ରସୁଣ କିମ୍ବା ସୋଡ଼ା ର ମିଶ୍ରଣ ବ୍ୟବହାର କର ଯାଇ ପରେ. ବଜ଼ାରରେ ବିଭିନ୍ନ ବ୍ୟବସାୟିକ ଜୈବିକ ଉପାୟ ମଧ୍ୟ ଉପଲବ୍ଧ ଅଛି. ପତ୍ର ଉପରେ ସଲଫର୍, କାଭୋନିଡ୍ ଏସିଡ୍, ନିମ ତେଲ, କୋଆନିନ୍ ବା ଆସ୍କୋର୍ବିସ୍ ଏସିଡ୍ ଉପରେ ଆଧାରିତ ସ୍ପ୍ରେ କଲେ ମାରାତ୍ମକ ସଂକ୍ରମଣକୁ ଦୂରେଇ ହେବ.
ରୋଗର ପ୍ରତିକାର ସବୁବେଳେ ସମନ୍ବିତ ଉପାୟ ରେ କରିବା ଦରକାର, ଏଥିପାଇଁ ଉପଲବ୍ଧ ଜୈବିକ ନିୟନ୍ତ୍ରଣ ସହ ନିବାରଣ ଉପାୟକୁ ମଧ୍ୟ ଧ୍ୟାନ ଦେବା ଦରକାର. ଦେଖିବାକୁ ଗଲେ ଏତେ ଫସଲ ପାଉଁଶିଆ ରୋଗରେ ଆକ୍ରାନ୍ତ ହେବା ପାଇଁ ସମ୍ବେଦନଶୀଳ ହୋଇଥାଆନ୍ତି ଯେ କୌଣସି ଏକ ପ୍ରତିକାର ସୁପାରିଶ କରିବା କଠିନ ଅଟେ. ତଥାପି ସଲଫର (3g/l), ହେସକୋନାଜୋଲ (Hexaconazole), ଟ୍ରିଫ୍ଲୁମାଇଜୋଲ (triflumizole) କିମ୍ବା ମାଇକ୍ଳବୁଟାନିଲ (Myclobutanil) 2 ml/l ଉପରେ ଆଧାରିତ କବକନାଶକ ପ୍ରୟୋଗ କରିବା ଦ୍ୱାରା କବକର ବଢିବା ନିୟନ୍ତ୍ରଣ କରା ଯାଇପାରେ.
ଶୀତ ଋତୁ ବେଳେ ପତ୍ର, କଢ ଏବଂ ଗଛର ଅବଶେଷ ମଧ୍ୟରେ କବକ ର ରେଣୁ ରହି ଯାଇଥାଇପାରେ. ପବନ, ପାଣି ଏବଂ କୀଟ ଦ୍ୱାରା ଏହି ସବୁ ଅଣୁ ପାଖ ଗଛ ରେ ପହଂଚି ଯାଇ ଥାଏ. ପାଉଁଶିଆ ରୋଗ ଏକ କବକ ଯୋଗୁଁ ହୋଇ ଥିଲେ ମଧ୍ୟ ଶୁଖିଲା ପାଗରେ ମଧ୍ୟ ବଢିପାରେ. ଏହା 10-12°C ତାପମାତ୍ରାରେ ବଞ୍ଚିପାରେ ଏବଂ 30°C ତାପମାତ୍ରା ଭଲ ଭାବେ ସୁହାଇ ଥାଏ. ପାଉଁଶିଆ ରୋଗ ଅଳ୍ପ ବର୍ଷା ଏବଂ ସକାଳର କୁହୁଡିର ବଢିପାରେ ଯାହାକି ଡାଉନି ମାଇଲ୍ଡିଉ (Downy Mildew) ପାଇଁ ଭଲ ପାଗ ନୁହଁ.